Оптималләштереү (математика) битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

Битте мөхәррирләү ғәмәлен башҡара алмайһығыҙ. Сәбәбе:

IP-адресығыҙ бөтә Викимедиа Фонды викиларында блокланған.

Блок ҡуйыусы: ‪AntiCompositeNumber‬. Сәбәбе: Open proxy/Webhost: Visit the FAQ if you are affected .

Блоктың башланғыс датаһы: 05:38, 20 сентябрь 2022
Блоктың тамамланыу датаһы: 05:38, 20 декабрь 2024

Ағымдағы IP-адресығыҙ: 98.80.218.151. Блокланған арауыҡ: 98.80.0.0/16

Был мәғлүмәттәрҙе барлыҡ мөрәжәғәттәрегеҙҙә лә күрһәтегеҙ. Әгәр блоклауға яңылыш эләктем тип уйлаһағыҙ, өҫтәмә мәғлүмәтте һәм инструкцияларҙы глобаль асыҡ прокси ҡағиҙәләрендә таба алаһығыҙ.

Юғиһә, блок тураһында фекер алышыу өсөн Мета-викила тикшереү һорауы яҙығыҙ. Һеҙ шулай уҡ стюардтарҙың stewards@wikimedia.org адресындағы VRT сиратына бөтә юғарыла күрһәтелгән мәғлүмәттәр ҡушып электрон хат ебәрә алаһығыҙ.

Һеҙ был биттең сығанаҡ тексын ҡарай һәм күсермәһен ала алаһығыҙ:

== ''Оптималләштереү'' ысулдарының классификацияһы ==
Оптималләштереүҙең дөйөм яҙмаһы улар класының күп төрлөлөгөн бирә. Ысулды һайлап алыу мәсьәлә класына (уны сисеү һөҙөмтәлелегенә) бәйле.

Мәсьәләләрҙе классификациялауҙы билдәләй: маҡсатлы функция һәм бирелгән өлкә (тигеҙһеҙлек һәм тигеҙлек системаһы йә ҡатмарлыраҡ алгоритм менән билдәләнә).<ref>{{Китап|заглавие=Поиск оптимума: компьютер расширяет возможности|ссылка=https://archive.org/details/libgen_00161878|место=М.|издательство=Наука|год=1989|страницы=[https://archive.org/details/libgen_00161878/page/n9 14]|isbn=5-02-006737-7}}</ref>

Оптималләштереү ысулдары оптималләштереү мәсьәләләренә ярашлы классификациялана:

* Локаль ысулдар: маҡсатлы функцияның ниндәйҙер локаль экстремумына ҡушыла. Унимодаль маҡсатлы функция осрағында, был экстремум берҙән-бер, һәм глобаль максимум/минимум буласаҡ.
* Глобаль ысулдар: күп экстремаль маҡсатлы функциялар менән эш итеүгә эйә. Глобаль эҙләнеүҙәрҙә төп бурыс булып маҡсатлы функцияның глобаль тәртибе тенденцияларын асыҡлау тора.

Хәҙерге эҙләү ысулдары өс ҙур төркөмгә бүленә:

# билдәләүсе (детерминированные);
# осраҡлы (стохастик);
# ҡатнаш (комбинированные).

Бирелгән күмәклек үлсәмлелеге критерийы буйынса оптималләштереү ысулдары оптималләштереүҙең бер үлсәмле ысулдарын һәм күп үлсәмле оптималләштереү ысулдарына бүленә.

Маҡсатлы функция төрөнә һәм бирелгән күмәклеккә ярашлы оптималләштереү мәсьәләләрен һәм уларҙы сисеү ысулдары түбәндәге кластарға бүленә:

* Оптималләштереү мәсьәләләре, уларҙа <math>f(\vec{x})</math> маҡсатлы функция һәм <math>g_i(\vec{x}),\; i=1,\ldots,m</math> сикләүҙәр һыҙыҡлы функциялар булып тора, программалауҙың һыҙыҡлы ысулдары менән сиселә.
* Кире осраҡта һыҙыҡһыҙ прогаммалау мәсьәләһе һәм методтары ҡулланырға тура килә. Үҙ сиратында уларҙан ике айырым мәсьәлә сығарыла:
** әгәр <math>f(\vec{x})</math> һәм <math>g_i(\vec{x}),\;i=1,\ldots,m</math> — ҡабарынҡы функциялар икән, бындай мәсьәлә ''ҡабарынҡы программалау тип атала'';
** әгәр <math>\mathbb{X}\subset \mathbb{Z}</math> икән, ''бөтөн һандар (дискрет) программалау мәсьәләһе менән эш ителә''.

Шымалыҡ талаптарына һәм маҡсатлы функцияла өлөшләтә сығарылмаларҙың булыуына ҡарап, уларҙы түбәндәгеләргә бүлергә мөмкин:

* Яҡынлашыу нөктәһендә маҡсатлы функцияны иҫәпләүҙе генә талап иткән туранан-тура ысулдар;
* беренсе тәртип ысулдары: функцияның беренсе өлөшләтә сығарылмаларын иҫәпләүҙе талап итә;
* икенсе тәртип ысулдары: икенсе өлөшләтә сығарылмаларҙы иҫәпләүҙе талап итә, йәғни маҡсатлы функцияның гессианы.

* аналитик метод (мәҫәлән,, Лагранждың ҡабатлашыусылар ысулы һәм Каруша — Кун — Таккер шарттары);
* [[һанлы ысулдар]];
* график ысулдар.

X күмәклеге характерына ҡарап, программалауҙың математик мәсьәләләре түбәндәгесә классификациялана:

* дискрет программалау мәсьәләләре (йәки комбинаторлы оптимизациялау) — әгәр '''X''' [[Сикһеҙлек|сикһеҙ]] йәки иҫәпле күмәклек;
* бөтөн һандарҙы программалау мәсьәләләре— әгәр '''X''' бөтөн һандар күмәклектең аҫкүмәклеге булып торһа;
* һыҙыҡһыҙ программалау мәсьәләре — әгәр сикләү йәки маҡсатлы функция һыҙыҡһыҙ функцияларҙы алһа һәм '''X''' сикле үлсәмле [[��екторлы арауыҡ|вектор арауығы]] аҫкүмәклеге булып торһа.
* Әгәр ҙә бөтә сикләү һәм маҡсатлы функция һыҙыҡлы функцияны ғына алһа, был — һыҙыҡлы программалау мәсьәләһе.

Бынан тыш, математик программалау бүлектәренә параметрик программалау, программалау динамикаһы һәм стохастик программалау инә.

Математик программалау операцияларҙы тикшереүҙә оптималләштереү мәсьәләләрен сисеүҙә ҡулланыла.

Экстремумды табыу ысулы тулыһынса мәсьәлә класы менән билдәләнә. Ләкин математик модель алыр алдынан моделләштереүҙең 4 этабын башҡарырға кәрәк:

* Оптимизация системаһы сиктәрен билдәләү
** Оптималләштереү объектының тышҡы донъя менән оптималләштереү һөҙөмтәһенә ҙур йоғонто яһай алмаған бәйләнештәрен, йәки, дөрөҫөрәге, уларһыҙ сиселеше ябайлашҡандарын төшөрөп ҡалдырыла.
* Идара ителеүсе үҙгәреүсәндәрҙе һайлау
** Ҡайһы бер үҙгәреүсәндәрҙең (идара ителмәгән үҙгәреүсәндәрҙең) ҡиммәттәре «туңдырыла». Башҡалары ғәмәлдәге сиселештәр даирәһенән (идара ителеүсе үҙгәреүсәндәр) ниндәй ҙә булһа ҡиммәттәрҙе ҡабул итергә китә..
* Идара ителеүсе үҙгәреүсәндәрҙә сикләүҙәрҙе билдәләү
** … (тигеҙлек һәм/йәки тигеҙһеҙлек)
* Оптималләштереү һанлы һайлау критерийҙары (мәҫәлән,, һөҙөмтәлелек күрһәткесе)
** Маҡсатлы функцияһы төҙөлә

Оптималләштереү (математика) битенә ҡайтыу.

«https://ba.wikipedia.org/wiki/Оптималләштереү_(математика)» битенән алынған