Elektronska konfiguracija

Elektronska konfiguracija je raspored elektrona u atomu i određena je pomoću četiri kvantna broja.

Kvantni brojevi

uredi

Glavni kvantni broj n određuje energetski nivo ili ljusku kojoj elektron pripada: n = 1, 2, 3, 4... ili K, L, M, N... Orbitalni kvantni broj l određuje oblik distribucije elektronskog naboja i ugaoni moment. Može imati vrijednosti od 0 do n - 1. Elektroni sa l = 0, 1, 2, 3 se označavaju kao elektroni s, p, d i f podnivoa ili podljuske. Magnetni kvantni broj m ima vrijednosti m = 2l + 1, što znači da s podnivo ima samo jednu vrijednost m = 0, podnivo p ima vrijednosti m = -1, 0, 1 itd. (tabela). Spinski kvantni broj ms može imati vrijednosti +1/2 ili -1/2. .[1]

Paulijev princip

uredi

Prema Paulijevom principu, dva elektrona ne mogu imati sva četiri kvantna broja ista, moraju se razlikovati bar u spinskom. Kada se primijeni na K-ljusku (n = 1) dobija se da u njoj mogu postojati maksimalno 2 elektrona, koji se razlikuju po orjentaciji spina. Njena konfiguracija je 1s2. Na isti način se izračunava da L-ljuska (n = 2) može sadržavati najviše 8 elektrona (tabela) i njena konfiguracija je: 2s2 2p6

Raspodjela elektrona po kvantnim nivoima

uredi
Vrijednost n Vrijednost l Vrijednost m Podnivo Broj orbitala Broj elektrona
1 0 0 1s 1 2
2 0 0 2s 1 2
1 (-1), 0, 1 2p 3 6
3 0 0 3s 1 2
1 (-1),0,1 3p 3 6
2 (-2), (-1), 0, 1, 2 3d 5 10
4 0 0 4s 1 2
1 (-1), 0, 1 4p 3 6
2 (-2), (-1), 0, 1, 2 4d 5 10
3 (-3),(-2), (-1), 0, 1, 2, 3 4f 7 14

Popunjavanje atomskih orbitala

uredi

Popunjavanje atomskih orbitala odvija se prema tzv. aufbau principu, prema kojem se popunjavaju najprije energetski nivoi niže energije. To se odvija sljedećim redoslijedom:

1s 
2s          2p  
3s          3p  
4s       3d 4p  
5s       4d 5p
6s    4f 5d 6p  
7s    5f 6d 7p  
      6f 7d    7f
 ...

Nakon popunjenih 3s i 3p orbitala sljedeći elektron ne ulazi u 3d orbitalu (element kalij), već popunjava najprije 4s orbitalu, zbog niže energije (slika). Kod težih elemenata su prisutna još neka odstupanja uslijed male razlike između viših kvantnih nivoa.

 

Primjer

uredi

Atomski broj natrijuma je 11, što znači da on ima 11 elektrona. Elektronska konfiguracija atoma natrijuma je:

Na: 1s2 2s2 2p6 3s1

 
Blokovi PSE

Jednostavniji način prikazivanja je da se prikaže popunjena ljuska koja odgovara plemenitom plinu, a ostali elektroni prikažu u nastavku, npr kod natrijuma 10 elektrona čini konfiguraciju neona, a jedan elektron se nalazi u 3s orbitali:

Na: [Ne] 3s1

Pravila popunjavanja atomskih orbitala se očituju i u strukturi periodnog sistema elemenata. Prema tipu popunjene atomske orbitale razlikuju se blokovi periodnog sistema elemenata.

Također pogledajte

uredi

Reference

uredi
  1. ^ Greenwood, N. N.; Earnshaw, A. (1997). Chemistry of the Elements (2 izd.). Oxford: Butterworth-Heinemann. ISBN 0-7506-3365-4.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)

Literatura

uredi
  • Boeyens, Jan C. A. (2008). Chemistry from First Principles. Berlin: Springer Science. ISBN 978-1-4020-8546-8.