Μετάβαση στο περιεχόμενο

Παλαιός Παντελεήμονας Πιερίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 40: Γραμμή 40:
Σύμφωνα με το [[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|σχέδιο Καλλικράτης]] μαζί με τον Νέο Παντελεήμονα και την [[Παραλία Παντελεήμονος Πιερίας|Παραλία Παντελεήμονα]] αποτελούν την το��ική κοινότητα Παντελεήμονας που ανήκει στη [[Δήμος Ανατολικού Ολύμπου|δημοτική ενότητα Ανατολικού Ολύμπου]] του [[Δήμος Δίου-Ολύμπου|δήμου Δίου - Ολύμπου]] και σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|απογραφή του 2011]] έχει 11 κατοίκους.<ref>«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού]», σελ. 10523 (σελ. 49 του pdf)</ref> Αναφέρεται επίσημα το [[1918]] στο ΦΕΚ 152Α-09/07/1918 να ορίζεται έδρα της τότε κοινότητας Πλαταμώνος, ενώ με το σχέδιο Καποδίστρια ανήκε στον πρώην δήμο Ανατολικού Ολύμπου<ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=15950|title=Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών|website=ΕΕΤΑΑ|accessdate=2019-03-15}}</ref> και ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του [[2001]] ήταν 34 κάτοικοι.
Σύμφωνα με το [[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|σχέδιο Καλλικράτης]] μαζί με τον Νέο Παντελεήμονα και την [[Παραλία Παντελεήμονος Πιερίας|Παραλία Παντελεήμονα]] αποτελούν την τοπική κοινότητα Παντελεήμονας που ανήκει στη [[Δήμος Ανατολικού Ολύμπου|δημοτική ενότητα Ανατολικού Ολύμπου]] του [[Δήμος Δίου-Ολύμπου|δήμου Δίου - Ολύμπου]] και σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|απογραφή του 2011]] έχει 11 κατοίκους.<ref>«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού]», σελ. 10523 (σελ. 49 του pdf)</ref> Αναφέρεται επίσημα το [[1918]] στο ΦΕΚ 152Α-09/07/1918 να ορίζεται έδρα της τότε κοινότητας Πλαταμώνος, ενώ με το σχέδιο Καποδίστρια ανήκε στον πρώην δήμο Ανατολικού Ολύμπου<ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=15950|title=Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών|website=ΕΕΤΑΑ|accessdate=2019-03-15}}</ref> και ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του [[2001]] ήταν 34 κάτοικοι.


== Γνωστές Προσωπικότητες ==
== Γνωστές ==


* [[Τηλέμαχος Ζαγρέας]]<ref>{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/culture/music/i-olymporock-periptosi-toy-tragoydopoioy-tilemahoy-zagrea|title=Η… olymporock περίπτωση του τραγουδοποιού Τηλέμαχου Ζαγρέα {{!}} LiFO|ημερομηνία=2015-05-28|website=www.lifo.gr|language=el|accessdate=2023-10-08}}</ref>, Μουσικός - Συνθέτης
* [[Τηλέμαχος Ζαγρέας]]<ref>{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/culture/music/i-olymporock-periptosi-toy-tragoydopoioy-tilemahoy-zagrea|title=Η… olymporock περίπτωση του τραγουδοποιού Τηλέμαχου Ζαγρέα {{!}} LiFO|ημερομηνία=2015-05-28|website=www.lifo.gr|language=el|accessdate=2023-10-08}}</ref>, Μουσικός - Συνθέτης

Έκδοση από την 00:04, 28 Ιουνίου 2024

Συντεταγμένες: 39°59′31″N 22°34′18″E / 39.99194°N 22.57167°E / 39.99194; 22.57167

Για οικισμούς με το όνομα Άγιος Παντελεήμονας δείτε: Άγιος Παντελεήμονας (αποσαφήνιση)
Παλαιός Παντελεήμονας
Άποψη του Παλαιού Παντελεήμονα
Παλαιός Παντελεήμονας is located in Greece
Παλαιός Παντελεήμονας
Παλαιός Παντελεήμονας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΜακεδονίας-Θράκης
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
ΔήμοςΔίου - Ολύμπου
Δημοτική ΕνότηταΑνατολικού Ολύμπου
Δημοτική ΚοινότηταΠαντελεήμονα
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
Υψόμετρο440 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος40
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας600 63
Τηλ. κωδικός2352

Ο Παλαιός Παντελεήμονας είναι ημιορεινό παραδοσιακό χωριό της Πιερίας σε υψόμετρο 440 μέτρων, με 40 μόνιμους κατοίκους.[1]

Γεωγραφία

Ο Παλαιός Παντελεήμονας είναι χτισμένος στους πρόποδες της οροσειράς του Ολύμπου στα 440 μέτρα, με πανοραμική θέα τον Θερμαϊκό κόλπο. Βρίσκεται νοτιοδυτικά του Νέου Παντελεήμονα σε απόσταση 3 χιλιομέτρων και νότια από την πρωτεύουσα της Πιερίας, την Κατερίνη, σε απόσταση 35 χιλιομέτρων.

Ιστορία

Το χωριό ιδρύθηκε κατά πάσαν πιθανότητα στα τέλη του 14ου αιώνα.[2]

Ο οικισμός κατάφερε να διατηρήσει το τοπικό του χρώμα καθώς είχε σχεδόν ερημώσει από την δεκαετία του 1950, όταν οι κάτοικοι του μετακόμιζαν μαζικά στον μεγαλύτερο οικισμό του Νέου Παντελεήμονα λόγο των δύσκολων συνθηκών διαβίωσης του χωριού. Την δεκαετία του 1980 όμως μεταστράφηκε η κατάσταση, όταν αναπαλαιώθηκε ο οικισμός και άρχισε η ταχεία τουριστική ανάπτυξή του.[3] Το παραδοσιακό τοπικό χρώμα του οικισμού καθώς και η μικρή απόσταση που τον χώριζε από τα τουριστικά θέρετρα της Πιερίας και από την εθνική οδό Αθηνών - Θεσσαλονίκης εκτίναξαν τουριστικά την περιοχή.

Σήμερα αποτελεί πόλο έλξης για τους επισκέπτες και τους διερχόμενους της Πιερίας.

Το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία

Αξιοθέατα

Ο Παλιός Παντελεήμονας είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός καθώς αποτελεί ένα από τα καλύτερα δείγματα παραδοσιακής ομοιόμορφης μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, με γραφικά σοκάκια, στην βόρεια Ελλάδα.[4][5] Διάφορα τοπικά τουριστικά καταστήματα κοσμούν το πέτρινο χωριό, με τοπικά προϊόντα και είδη λαϊκής τέχνης. Το πιο δημοφιλές σημείο του χωριού είναι η κεντρική του πλατεία, με τα αιωνόβια πλατάνια, όπου βρίσκεται ο ιστορικός ιερός ναός του Αγίου Παντελεήμονα, χτισμένος το 1914 και έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο ο οποίος είναι "μονόχωρο κτίσμα, με νάρθηκα σε υψηλότερο επίπεδο, τυπικό δείγμα κοιμητηριακού ναού του 18ου - 19ου αιώνα στην περιοχή"[6]. Πάνω από το χωριό βρίσκεται το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία. Το χωριό διαθέτει επίσης πολλούς ξενώνες για τουρίστες.

Ναός του Αγίου Παντελεήμονα (1914)

Έργα

Στις αρχές του 1980 γυρίστηκαν σκηνές της ταινίας "Μεγαλέξαντρος" του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, αλλά και του "Αλαλούμ" των Χάρρυ Κλυνν, Γιάννη Κακουλίδη, καθώς και το 2008 για την τηλεοπτική μεταφορά του μυθιστορήματος "Ματωμένα Χώματα" της Διδούς Σωτηρίου από τον σκηνοθέτη Κώστα Κουτσομύτη.[7]

Διοικητικά

Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης μαζί με τον Νέο Παντελεήμονα και την Παραλία Παντελεήμονα αποτελούν την τοπική κοινότητα Παντελεήμονας που ανήκει στη δημοτική ενότητα Ανατολικού Ολύμπου του δήμου Δίου - Ολύμπου και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 11 κατοίκους.[8] Αναφέρεται επίσημα το 1918 στο ΦΕΚ 152Α-09/07/1918 να ορίζεται έδρα της τότε κοινότητας Πλαταμώνος, ενώ με το σχέδιο Καποδίστρια ανήκε στον πρώην δήμο Ανατολικού Ολύμπου[9] και ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ήταν 34 κάτοικοι.

Γνωστές προσωπικότητες

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 29, τομ. 27. 
  2. Tasos (2 Ιανουαρίου 2024). «Παλαιός Παντελεήμονας Πιερίας : Ο παραδοσιακός οικισμός με τη γοητευτική φυσιογνωμία (φώτο) - Οδηγός Πιερίας». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2024. 
  3. «Παλαιός Παντελεήμονας». www.touristorama.com. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2019. 
  4. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2019. 
  5. Tasos (2 Ιανουαρίου 2024). «Παλαιός Παντελεήμονας Πιερίας : Ο παραδοσιακός οικισμός με τη γοητευτική φυσιογνωμία (φώτο) - Οδηγός Πιερίας». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2024. 
  6. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2019. 
  7. «Παλαιός Παντελεήμονας. Βγαλμένος από παραμύθι». Τουριστικός Οδηγός Δήμου Δίου - Ολύμπου. 15 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2019. 
  8. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10523 (σελ. 49 του pdf)
  9. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2019. 
  10. «Η… olymporock περίπτωση του τραγουδοποιού Τηλέμαχου Ζαγρέα | LiFO». www.lifo.gr. 28 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2023.