Fandopunkto

(Alidirektita el Fandado)

Fandopunkto estas temperaturo, ĉe kiu materialo fandiĝas (aū degelas), t.e. ĝi transiras de la solida al la likva agregostato. La fandopunkto dependas de la materialo kaj premo kaj egalas al frostopunkto.

Priskribo

redakti

Kristalaj substancoj fandiĝas post ioma ripoztempo ĉe la fandopunkta temperaturo. La kialo estas la energia diferenco inter la kristala kaj la likva statoj. Ĉar la kristalstrukturo signifas pli malaltan energetikan staton ol la fandaĵo, tiel la energia diferenco "absorbiĝas" ĉe la fandiĝo. Tial la amorfaj bazmaterialoj kiel ekzemple plastoj havas transiran temperaturon kaj neniun ripoztempon dum la fandiĝo.

Speciala situacio ekzistas por alojoj: malsame al puraj metaloj, multaj alojoj ne havas unuopan fandopunkton. Anstataŭe, ili havas fandan amplekson ene de kiu la materialo estas miksaĵo de solidaj kaj likvaj fazoj. La temperaturo je kiu fandado komenciĝas nomiĝas soliduso, kaj tiu je kiu fandado kompletiĝas nomiĝas likvuso. Alojo kun unuopa fandopunkto nomiĝas eŭtekta miksaĵo.

Kelkaj fandopunktoj θ en [[ °C]]
Materialo θ
Heliumo -272,2
Etanolo (C2H5OH) -114
Hidrargo -38,36
Akvo 0
Benzolo 5,5
Naftalino 80
Sulfuro (romba) 113
Sulfuro (monoklina) 119
Kansukero 160
Stano 231
Plumbo 327,4
Aluminio 658
Kuireja salo 801
Arĝento 960,8
Fero 1.535
Plateno 1.773,5
Volframo 3.422

Laŭ Francisko Azorín fandi estas Fluidigi ion per varmo.[1] Kaj li indikas etimologion el la latina fundere (fandi). Kaj li aldonas teknikajn terminojn kiaj fandejo, por loko, ejo, kie oni fandas; fandisto; fandaĵo; fandiĝi.[2]

Vidu ankaŭ

redakti
  1. Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 71.
  2. Azorín, samloke.