Saltu al enhavo

15-a de majo: Malsamoj inter versioj

Redakti ligilojn
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Browse history interactively
(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)
[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
→‎Eventoj: 2023: dum du lastaj tagoj ukraina armeo apud Baĥmut progesis en lafronto de 350 metroj ĝis 2 kilometroj; Usono sendis 31 tankojn abrams al Germanio, kie ukrainaj soldatoj estos instruataj, kaj Emmanuel Macron deklaris, ke tuj en Francio eblos instrui ukrainajn pilotojn de ĉasaviadiloj
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Patrolantoj
162 151 redaktoj
oni menciu koncize nur gravajn eventojn de tiu ĉi tago
Linio 53: Linio 53:
* [[1940]]: Usona kemia [[konzerno]] DuPont komencis vendi [[nilono|nilonajn]] [[ŝtrumpo]]jn, inventitajn de Wallace Caroak
* [[1940]]: Usona kemia [[konzerno]] DuPont komencis vendi [[nilono|nilonajn]] [[ŝtrumpo]]jn, inventitajn de Wallace Caroak
* [[Dua mondmilito]]
* [[Dua mondmilito]]
**[[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: germanaj regopovoj transprenis en [[Rzeszów]] ĉiujn loĝejojn de fuĝintaj [[judoj]]; en [[Krakovo]] aperis dusemajnrevuo "Wzorowa Gospodarka" (Modela [[Ekonomio]]); en [[Vilno]] pola loĝantaro protestis kontraŭ [[litova|litovigo]] de la regiono; [[Heinrich Himmler]] prilaboris program-bazojn pri [[rabo]] de polaj [[infano]]j por ilia elnaciigo; [[Operaco Weserübung]]: je la 11:45 en [[Nederlando]] oni subskribis [[kapitulaco]]n de nederlandaj [[armitaj fortoj]] — perdoj de la landa armeo - 2032 soldatoj; trupoj de [[Tria Regno]] okupaciis [[Amsterdamo]]n kaj invadis nordan Francion; en [[Hago]] malfondiĝis pola [[diplomatio|diplomatiejo]]; unua sukcesa flugo de [[helikoptero]] en [[Usono]]; [[Heinrich Himmler]] prilaboris program-bazojn pri [[rabo]] de [[poloj|polaj]] [[infano]]j por ilia elnaciigo ([[germanigo]])
**[[1940]]: [[Operaco Weserübung]]: je la 11:45 en [[Nederlando]] oni subskribis [[kapitulaco]]n de nederlandaj [[armitaj fortoj]]; trupoj de [[Tria Regno]] okupaciis [[Amsterdamo]]n kaj invadis nordan Francion; unua sukcesa flugo de [[helikoptero]] en [[Usono]]
** [[1941]]: Germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Lublin]] 15 personojn; en [[Lodzo]] "Litzmannstaedter Zeitung" publikigis donitaĵojn pri [[nutraĵo|nutraĵ]]-porcioj ene de enkorpigitaj al [[Tria Regno]] teritorioj (ekz. [[germanoj]] rajtis ricevi 500 [[gramo]]jn da [[viando]] kaj iliaj infanoj 250, poloj nur 250 kaj iliaj infanoj - 100); [[Nord-Afrika kampanjo]]: brita operaco por liberigi [[Tobruk]] komenciĝis; en [[Vilno]] komenciĝis eldonado de sovetaj [[pasporto]]j al civitanoj de [[Litova Soveta Socialisma Respubliko]]; [[Britio]]-[[Reĝimo de Vichy]]: [[brita aerarmeo|RAF]] bombis [[aerodromo]]n en [[Damasko]]
** [[1941]]: [[Nord-Afrika kampanjo]]: brita operaco por liberigi [[Tobruk]] komenciĝis; [[Britio]]-[[Reĝimo de Vichy]]: [[brita aerarmeo|RAF]] bombis [[aerodromo]]n en [[Damasko]]
** [[1942]]: Germana polico pafmortigis en [[Strzyżów]] 8 personojn; [[Pola Rezistomovado]]: Ĉefa Komandantaro de Popola Gvardio difinis taskojn por [[partizano|partizanaj]] taĉmentoj irantaj kampen: detruo de [[armeo|armeaj]] kaj [[industrio|industriaj]] objektoj kun [[fervoja trako|fervojaj trakoj]] direkte al [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]] kaj malorganizon de la germana [[okupado|okupada]] sistemo; [[Operaco Reinhardt]]: en Klewan ([[Rivna provinco]]) germanaj kaj ukrainaj taĉmentoj pafmortigis ĉiujn lokajn [[judoj]]n (ĉ. 1 500 personoj); en [[Varsovia geto]] aperis alvoko de [[antifaŝismo|Kontraŭfaŝista]] Bloko alvokanta al batalo kontraŭ germanoj; en [[Grenoblo]] ĉesis aperi pola revuo "Myśli Polskie" (Polaj [[Penso]]j); [[Krimeo]]: germana armeo konkeris [[Kerĉo]]n; [[Ruĝa Armeo]] kreis la Transkaŭkazan Fronton; Ĉina Fronto: atako de japana 13-a Armeo el [[Hangĝoŭo]]-regiono por konkeri [[aerodromo]]jn utiligatajn de usona [[aviado]]; en [[Tokio]] kaj [[Moskvo]] publikiĝis teksto de japana-soveta interkonsento pri [[landlimo]]j inter [[Manĉurio]] kaj [[Mongolio]]
** [[1942]]: [[Operaco Reinhardt]]: en Klewan ([[Rivna provinco]]) germanaj kaj ukrainaj taĉmentoj pafmortigis ĉiujn lokajn [[judoj]]n (ĉ. 1 500 personoj); [[Krimeo]]: germana armeo konkeris [[Kerĉo]]n; [[Ruĝa Armeo]] kreis la Transkaŭkazan Fronton; Ĉina Fronto: atako de japana 13-a Armeo el [[Hangĝoŭo]]-regiono por konkeri [[aerodromo]]jn utiligatajn de usona [[aviado]]; en [[Tokio]] kaj [[Moskvo]] publikiĝis teksto de japana-soveta interkonsento pri [[landlimo]]j inter [[Manĉurio]] kaj [[Mongolio]]
** [[1943]]: malfondo de la [[Tria Internacio]]
** [[1943]]: [[Ribelo de la varsovia geto]]: germanoj malkovris en [[Varsovia geto]] 29 [[bunkro]]jn kun 87 [[judoj]], pafmortigante 67 post la batalo; soldatoj de [[Wehrmacht]] kune kun ĝendarmoj pafmortigis arbare apud vilaĝo Poręba 5 virojn, en tio judon, kaj [[Gestapo]] en [[distrikto Włoszczowski]] 5 personojn; al [[trudlaboro|trudlaborejo]] en Płaszów (apud [[Krakovo]]) alvenis 150 malliberuloj de [[distrikto Wielicki]]; [[Pola Rezistomovado]]: en [[Krakovo]] aperis [[konspiro|konspira]] revuo [[skoltismo|''Skoltistino'']]; 5 taĉmentoj de [[Kamparanaj Batalionoj]] frakasis aŭ konkeris diversajn celojn, mortigis 29 germanojn kaj 4 vundis; [[Josif Stalin]] malfondis la [[Tria Internacio|Trian Internacion]] (antataŭigita en 1947 de [[Kominform]])
** [[1944]]: Germana polico pafmortigis 43 malliberulojn de la [[Kastelo de Lublin]] kaj 20 personojn en [[Mińsk Mazowiecki]]; [[Gestapo]] pendumis 5 [[poloj]]n en Sławków ([[distrikto Olkusz]]); [[Pola Rezistomovado]]: taĉmentoj de [[Pola Enlanda Armeo]] kaj [[Kamparanaj Batalionoj]] ekbatalis kontraŭ [[Ukraina Ribela Armeo]] en [[Lublinio]] (ĝis la 19-a de majo); [[Kampanjo de Italio]]: kanada 1-a Armea Korpuso ekregis [[Ausonia]], usona 2-a Armea Korpuso konkeris Cestellonorato ([[Formia]]); [[Pacifiko]]: 3 usonaj [[aviadilŝipo]]j, [[Krozoŝipo (armea)|krozŝipo]]j kaj [[destrojero]]j eknavigis por ataki insulon [[Minami-Tori-ŝima|Marcus]] (19-an kaj 20-an de majo) kaj [[Wake]] (23-an de majo); nokte de la 15-a/16-a de majo germana 9-a Aviada Korpuso atakis [[Portsmouth]]
** [[1944]]: [[Kampanjo de Italio]]: kanada 1-a Armea Korpuso ekregis [[Ausonia]], usona 2-a Armea Korpuso konkeris Cestellonorato ([[Formia]]); [[Pacifiko]]: 3 usonaj [[aviadilŝipo]]j, [[Krozoŝipo (armea)|krozŝipo]]j kaj [[destrojero]]j eknavigis por ataki insulon [[Minami-Tori-ŝima|Marcus]] (19-an kaj 20-an de majo) kaj [[Wake]] (23-an de majo); nokte de la 15-a/16-a de majo germana 9-a Aviada Korpuso atakis [[Portsmouth]]
** [[1945]]: Lasta dutaga [[Batalo de Poljana]] en [[Eŭropo]] post la [[Kapitulaco de Germanio de majo 1945|kapitulaco de Germanio]] finita; [[Brita Armeo]] direktis fuĝantajn soldatojn de [[kroatoj|Kroataj]] [[Armitaj fortoj]] por subiĝi al [[Jugoslavaj Partizanoj]] - komenco de la [[masakro de Bleiburg]]
** [[1945]]: Lasta dutaga [[Batalo de Poljana]] en [[Eŭropo]] post la [[Kapitulaco de Germanio de majo 1945|kapitulaco de Germanio]] finita; [[Brita Armeo]] fuĝantajn soldatojn de [[kroatoj|Kroataj]] [[Armitaj fortoj]] por subiĝi al [[Jugoslavaj Partizanoj]] - komenco de la [[masakro de Bleiburg]]
⚫
* [[Pollando]]: du [[partizano|partizanaj]] taĉmentoj de la [[Pola Enlanda Armeo]] ekregis [[Pionki]] (nokte de la 15-a/16-a de majo)
* [[1945]]: [[Postmilito]]
** [[Komunisma reĝimo en Ĉeĥoslovakio]] permesis nur al kvar deklaritaj [[politika partio|politikaj partioj]], [[sindikato]]j kaj kulturaj organizaĵoj eldoni [[revuo]]jn; armea ĉef[[sidejo]] en [[Prago]] nuligis ĉiujn regularojn rilate al la sen[[kurteno|kurtenigo]] de industriaj uzinoj kaj aliaj konstruaĵoj, kontraŭaviadila oficejo de la ĉefurbo transprenis la taskon likvidi ĉiujn publikajn rifuĝejojn; unua aviadilo de la 1-a Ĉeĥoslovaka Miksita Aerdivizio de Sovetunio, kies kerno konsistis el [[slovakoj|slovakaj pilotoj]] fuĝintaj al la soveta flanko en 1944, surteriĝis en pragaj [[aerodromo]]j
⚫
** Dua [[soveta okupado de Pollando]]: du [[partizano|partizanaj]] taĉmentoj de la [[Pola Enlanda Armeo]] ekregis [[Pionki]] (nokte de la 15-a/16-a de majo)
* [[1948]]: Fino de la 28-jara regado de [[Britio]] en [[Palestino]] - unua [[Arab-israela milito de 1948|Arab-israela milito]] komenciĝis - unu tagon post la [[Deklaro de sendependeco de Israelo]] [[Egiptio]], [[Transjordanio]], [[Libano]], [[Sirio]], [[Irako]] kaj [[Saŭda Arabio]] [[invado|invadis]] [[Israelo]]n
* [[1948]]: Fino de la 28-jara regado de [[Britio]] en [[Palestino]] - unua [[Arab-israela milito de 1948|Arab-israela milito]] komenciĝis - unu tagon post la [[Deklaro de sendependeco de Israelo]] [[Egiptio]], [[Transjordanio]], [[Libano]], [[Sirio]], [[Irako]] kaj [[Saŭda Arabio]] [[invado|invadis]] [[Israelo]]n
* [[1950]]: [[Stalinismo]]: komunistaj regopovoj malfondis la Asocion de Pola [[Skoltismo]] komencante krei la sian kadre de la Asocio de Pola Junularo
* [[1950]]: [[]]: malfondis la Asocion de Pola [[Skoltismo]] komencante krei la sian kadre de la Asocio de Pola Junularo
* [[1951]]: [[Czesław Miłosz]], oficisto en pola [[ambasadejo]] en [[Parizo]], informis dum gazetara konferenco pri rompo de kunlaboro kun komunistaj regopovoj kaj restado inter [[migrado|elmigrantaro]]
* [[1951]]: [[Czesław Miłosz]], oficisto en pola [[ambasadejo]] en [[Parizo]], informis dum gazetara konferenco pri rompo de kunlaboro kun komunistaj regopovoj kaj restado inter [[migrado|elmigrantaro]]
* [[1951]]: [[Pollando]]: [[Golub-Dobrzyń]] urbiĝis rezulte de kunligo de du [[urbo]]j
* [[1951]]: [[Pollando]]: [[Golub-Dobrzyń]] urbiĝis rezulte de kunligo de du [[urbo]]j
Linio 89: Linio 87:
* [[2018]]: Inaŭguro de la preskaŭ 19 km longa [[Krimea ponto]] liginta la [[Krasnodara regiono|Krasnodaran regionon]] ([[Rusio]]) kun la [[Krimea duoninsulo]]
* [[2018]]: Inaŭguro de la preskaŭ 19 km longa [[Krimea ponto]] liginta la [[Krasnodara regiono|Krasnodaran regionon]] ([[Rusio]]) kun la [[Krimea duoninsulo]]
* [[2019]]: En [[Tel-Avivo]] estis atakita de konata israela arkitekto la pola [[ambasadoro]] Marek Magierowski
* [[2019]]: En [[Tel-Avivo]] estis atakita de konata israela arkitekto la pola [[ambasadoro]] Marek Magierowski
* [[2022]]: [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]:
** 81-a tago de la rusa agreso: Rusa [[aviado]] unuafoje ĵetis [[brulbombo]]jn aŭ [[fosforo|fosfor]]bombojn sur la defendantojn de [[Mariupolo]]; matene [[Lviva provinco]] estis atakita per 6 raketoj, 2 estis pafalterigitaj, la ceteraj falis armean [[infrastrukturo]]n, 15 km de la [[landlimo]] kun Pollando; ukraina muzikgrupo gajninta [[Eŭrovido-Kantokonkurso 2022|Eŭrovido-Kantokonkurson]] aperigis [[muzikvideo]]n el 4 apudkievaj urboj, kie la [[Rusa armeo]] [[militkrimo|militkrimis]] ([[Buĉa]], [[Irpin]], [[Borodjanka]] kaj Hostomel); apud [[Severodoneck]] daŭras akraj bataloj - en 3 bataloj de [[Donec]] rusoj perdis 70 [[tanko]]jn kaj 1000 soldatojn — inter [[Rubiĵne]] kaj [[Severodoneck]] ukrainoj detruis fervojpontojn transprenitajn de okupantoj; en [[Ĥarkova provinco]] ukrainaj soldatpj starigi landliman foston - al [[Ĥarkovo]] ĉiutage revenas po ĉ. 2 000 homoj; revenas ; Ukraina armeo kontrolas 10% de [[Luganska provinco]]
** Mondreago: Laŭ brita ministerio pri defendo [[rusoj]] perdis de la komenco de sia [[invado]] ĝis triono de siaj senditaj [[militforto]]j; [[Latvio]] romppis interkonsenton pri transveturo de armeaĵoj kun [[Belorusio]]
** [[2023]]: Pasinttage [[rusoj]] faris 11 raketajn atakojn al [[Ukrainio]], krome 41 aeratakojn kaj 74 pripafoj de celoj, kaj ukraina [[aviado]] faris 17 atakojn al grupiĝoj de armeo kaj armilaro de la malamiko - 580 rusiaj soldatoj pereis; matene okazis la tria ukraina pripafo de okupata [[Lugansk]] dum la lastaj kelkaj tagoj; en rusa raketa atako al [[malsanulejo]] en [[Avdijivka]] pereis 4 personoj; en [[Ĥersona provinco]] estis paffaligitaj 4 rusaj senpilotaj aviadiloj, inkluzive de 2 Orlan-10; dum du lastaj tagoj ukraina armeo apud [[Baĥmut]] progesis en la fronto de 350 metroj ĝis 2 kilometroj
** Mondreago: Dum vizito de [[prezidanto de Ukrainio]] en [[Parizo]] oni anoncis liveron al ukrainaj [[bataliono]]j de kirasitaj veturiloj kaj leĝeraj tankoj, kaj antaŭ renkonto de [[Volodimir Zelenskij]] kun [[Rishi Sunak]], [[Britio]] informis pri transdono de sturmaj senpilotaj aviadiloj de fora atingo; laŭ ukraina [[stabo]] [[Norvegio]] ĉi-jare instruos 3 200 ukrainajn soldatojn; unuaj raketelpafiloj HIMARS oficiale trafis al la pola armeo; forta [[eksplodo]] en [[Moskvo|moskva]] [[ĉiovendejo]]; [[Usono]] sendis 31 tankojn abrams al [[Germanio]], kie ukrainaj soldatoj estos instruataj, kaj [[Emmanuel Macron]] deklaris, ke tuj en [[Francio]] eblos instrui ukrainajn [[piloto]]jn de [[ĉasaviadilo]]j


== Naskiĝoj ==
== Naskiĝoj ==
Linio 172: Linio 165:
* [[1922]]: [[Emil Kazár]], hungara ĵurnalisto, verkisto (n. [[1843]])
* [[1922]]: [[Emil Kazár]], hungara ĵurnalisto, verkisto (n. [[1843]])
* [[1927]]: [[József Mihály]], hungara ĵurnalisto, kuracisto kaj instruisto (m. [[1853]])
* [[1927]]: [[József Mihály]], hungara ĵurnalisto, kuracisto kaj instruisto (m. [[1853]])
* [[1931]]: [[Leon Petrażycki]], pola, sovetia juristo, filozofo, sociologo, [[etiko|etikisto]] kaj logikisto loĝinta en Rusio, [[humanismo|humanisto]] (n. [[1867]])
* [[1931]]: [[Leon Petrażycki]], pola, sovetia juristo, filozofo, sociologo, [[etiko|etikisto]] kaj logikisto, [[humanismo|humanisto]] (n. [[1867]])
* [[1935]]: [[Kazimir Severinoviĉ Maleviĉ]], rusa pentristo kaj artteoriulo, fondinto de [[suprematismo]], aŭtoro de la abstrakta pentraĵo ''[[Nigra kvadrato]]'' (n. [[1878]])
* [[1935]]: [[Kazimir Severinoviĉ Maleviĉ]], rusa pentristo kaj artteoriulo, fondinto de [[suprematismo]], aŭtoro de la abstrakta pentraĵo ''[[Nigra kvadrato]]'' (n. [[1878]])
* [[1948]]: [[Edward Flanagan]], irlanda pastro fondinta en la usona [[Nebrasko]] flegejon por [[senhejmeco|senhejmaj]] infanoj kaj junuloj (n. [[1886]])
* [[1948]]: [[Edward Flanagan]], irlanda pastro fondinta en la usona [[Nebrasko]] flegejon por [[senhejmeco|senhejmaj]] infanoj kaj junuloj (n. [[1886]])

Kiel registrite je 11:08, 22 maj. 2023

majo
lu ma me ĵa ve sa di
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31
aranĝo de 2024
tagoj

La 15-a de majo estas la 135-a tago de la jaro (la 136-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 230 tagoj restas.

Je la 15-a de majo okazis, interalie:

Eventoj

Naskiĝoj

Mortoj

Specialaj tagoj kaj festoj

Tagoj de semajno

La 15-a de majo estas (laŭ gregoria kalendaro):

Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=15-a_de_majo&oldid=8102767"