Arte grafikoak

Artista grafiko» orritik birbideratua)

Arte grafikoen kontzeptuak era guztietako elementu bisualak egiteari egiten dio erreferentzia, batez ere grabatzeko eta marrazteko teknikei, nahiz eta terminoa inprimategiarekin lotutako tekniketara mugatzen den. Oro har, estanpak egiteko hainbat teknika eta prozedura biltzen ditu, eta, hedaduraz, edozein erreprografia-sistema, sorkuntza artistikoa islatzeko, tipografia, kaligrafia, kolorea edo konposizioa barne. Beraz, prozesu grafikoan inplikatutako lanbide, prozedura edo lanbideen multzoa hartzen du terminoak, tradizionalki paperean garatua[1].

Arte grafikoen tailer bat 1960ko hamarkadan.

Gaur egun, inpresio digitala ere sar dezakegu termino horretan, azken urteetan izan den garapen teknologiko handiaren ondorioz.

Historia

aldatu

Arte grafiko terminoa Johannes Gutenbergek 1450. urtearen inguruan inprimategia asmatu ondoren hasi zen erabiltzen inprimaketa tipografikoarekin lotutako ofizio guztiak taldekatzeko modu gisa, hau da, tipoen egokitzapena, inprimaketa, koadernaketa, burutze eta aldaera edo prozesu gehigarri guztiak[2].

Geroago, litografia agertu zen, Aloys Senefelderrek garatutako inprimatze-sistema. Ura eta olioa berez uxatzen direla jakinda, kareharri bat eta argizarizko barra bat erabili zituen inpresio bat egiteko, eta arte grafikoak irauli zituen. Denboraren poderioz, harria aluminiozko edo zinkezko xafla batez ordezkatu zen[3].

Kalitate hobeko inpresioak sortzeko premia larriaren ondorioz, aurreprentsa edo fotomekanika agertu zen. Inprimaketa-prozesuaren zati berri honek aurresentsibilizatutako xaflak errebelatzeko makina handiak eta kamera bereziak erabiltzen zituen irudien koloreak iragazki berezien bidez zatitzeko. Iragazki horiek negatibo batean inprimatzen dituzte espektroak, Zian, Magenta, Horia eta Beltza koloreetatik bereizita.

Kolore-multzo hori CMYK izenez ezagutzen da Arte Grafikoen inguruan (ingelesezko siglengatik: Cyan, Magenta, Yellow, Key; azken termino horrek, Key, 'giltza' esan nahi du, eta beltzaren inpresioari eta inprimaketaren ondoriozko koloreei emango dien sakontasunari egiten dio erreferentzia). Inprimaketa-teknika horri kolore-aukeraketa esaten zaio. Hala ere, Offset inprimaketan erabiltzen den beste teknika bat ere badago, 'Kolore Bereizketa' deiturikoa[4].

Eboluzioak Offset inprimaketarantz jarraitzen du, eta horrek nabarmen hobetzen du inprimaketaren kalitatea, zeharkako sistema bat erabiltzen baitu, hiru zilindro edo danbor nagusikoa: Kontrako Danborra, Inprimatzeko Danborra (Hule edo Mantilla) eta Xaflazko Danborra edo Plaka.

Geroago, inprimatzeko beste modu batzuk sortu ziren, hala nola serigrafia, flexografia, sakongrabatua edo errotograbatua, beste askoren artean[5].

Gaur egun, inpresio digitala ere sartzen da; aurrerapen teknologikoari eta teknologia berriei esker, lan bat egiteko behar ziren prozesuak murriztu egin dira. Gaur egun, arte grafikoetan arteaz hitz egiten denean, ia diseinu grafikoari soilik egiten zaio erreferentzia, gainerakoa arte izateari utzi eta tekniko bihurtu baita[6].

Aplikazioak

aldatu

Arte grafikoak publizitatearen hedapenerako bitarteko gisa erabiltzen dira gaur egun. Arte grafikoak bitarteko garrantzitsuak dira publizitate-hedapenerako kartelen, ontzien, kutxen, logoen eta irudien bidez. Horiek mundu fisikoan ez ezik, birtualki ere Interneten daude, eta, funtsean, gure begirada zuzentzen dugun edozein lekutan.

Arte grafikoetako teknikak aplikatzeko bitarteko ohikoenak hauek dira:

Inprimatze-sistema nagusiak honako hauek dira: Offset, Serigrafia, Flexografia, sakongrabatua, Inprimaketa Tipografikoa eta Inprimaketa Digitala. Bestalde, koadernaketa eta akaberek barne hartzen dituzte: ebakiak, izurtuak, aurrepikatuak eta substratu-tolestuak (papera edo beste bat), akabera mota gehiagoren artean.

Erlazionatutako gaiak

aldatu

Erreferentziak

aldatu
  1. «ARTE PROCOMÚN - • Grabado y creación gráfica, por J. Carrete y J. Vega.» sites.google.com (Noiz kontsultatua: 2021-12-28).
  2. Rodríguez, Florentino Malaver (1 de julio de 2002). «Un perfil de las capacidades tecnológicas en la industria de artes gráficas, imprentas y editoriales». Innovar (20): 55-81. ISSN 2248-6968. 2021-05-22an begiratua
  3. Meggs, Philip B. (2009). «El diseño gráfico y la revolución industrial». Historia del diseño gráfico. RM Verlag. p. 153. ISBN 978-84-92480-08-1
  4. Santarsiero, Hugo M. (2001). «Capítulo 3: El sistema de impresión offset». Producción gráfica. Sistemas de impresión. Producción gráfica. ISBN 987-97957-1-7
  5. Garrido Coca. «Grabado.Procesos y Técnicas»
  6. Lopes, Tabita. (2011-11-21). «O fim das artes gráficas? Memórias e impressões» Cadernos Cedem (Cessada) 2 (2): 73–90.  doi:10.36311/2236-0247.2011.v2n2.p73-90. ISSN 2236-0247. (Noiz kontsultatua: 2023-10-04).

Kanpo estekak

aldatu