Eskalda[1][2] (frantsesez: Escaut; nederlanderaz: Schelde, ˈsxɛldə ahoskatua) Mendebaldeko Europako ibaia da. Frantzian jaioa, Belgika eta Herbehereak zeharkatzen ditu.

Eskalda
Datu orokorrak
MotaIbai nagusi
Luzera355 km
Geografia
Map
Koordenatuak49°59′11″N 3°15′59″E / 49.9864°N 3.2664°E / 49.9864; 3.2664
Hidrografia
Ibaiadarrak
Arroaren azalera35.500 km²
Arro hidrografikoaScheldt basin (en) Itzuli
Ur-emaria120 m³/s
IturburuaGouy (Frantzia)
Bokalea
()
Ipar itsasoa

Geografia

aldatu

Bere bokalea, baita Mendebaldeko Eskalda izenaz ezaguna, artifizialki bideratuta dago, polderrez beteta.

Iturria 97 metroko altueran dagoenez, 50°00′09″N 3°15′20″E / 50.00250°N 3.25556°E / 50.00250; 3.25556, koordenadetan kokatuta, beherakada txikia du eta berez, oso ibai geldoa da.

Frantziako Aisneko departamenduan sortzen da eta Cambrai eta Valenciennesko hirietatik igarotzen da. Iparraldeko ikatz arroak eta industrialdeak ureztatzen ditu, dauzkan ibaiadar (Scarpe, Leie) eta ubideei esker. Belgikan sartuta, Tournai, Gante eta Anberesko hiriak zeharkatzen ditu. Holandan sartzen da ondoren eta estuario zabal bat eratzen du han. Europako ibairik garrantzitsuenetakoa da eta ubide bihurturik dago erabat.[3]

Historia

aldatu

Eskalda ibaia Europa mendebaleko merkataritza bide garrantzitsuenetakoa izan zen Erdi Aroan, Gante eta Anberesko hiriei itsasorako irteera ematen baitzien. XVII. mendean, Amsterdam eta Rotterdamgo portuak nagusitu ziren, eta bigarren mailan geratu ziren Eskalda ibaiaren ertzeko portuak. Herbehereetako gerrek eta nazioarteko interesek ere zerikusi handia izan zuten beherapen horrekin (ibai bidezko garraioa ez zen XVIII. mende bukaera arte normaldu).[4]

Ibaiadarrak

aldatu
  • Mendebaldeko Eskalda edo Honte
    • Schijn
    • Rupel
      • Nete
        • Kleine
          • Aa
          • Wamp
        • Grote Nete
          • Wimp
          • Molse
          • Laak
      • Dijle
        • Zenne
          • Maalbeek
          • Woluwe
          • Maalbeek
          • Molenbeek
          • Neerpedebeek
          • Zuun
          • Geleytsbeek
          • Linkebeek
          • Molenbeek
          • Senette
            • Hain
            • Samme
              • Thines
        • Demer
          • Velp
          • Gete
            • Gete Nagusia
            • Gete Txikia
          • Herk
        • Voer
        • IJse
        • Nethen
        • Laan
          • Zilverbeek
        • Thyle
    • Durme
    • Dender
      • Mark
      • Ruisseau d'Ancre
      • Zulle
      • Ekialdeko Dender
      • Mendebaldeko Dender
    • Leie
      • Mandel
      • Heulebeek
      • Gaverbeek
      • Douve
      • Deûle edo Feule
        • Marque
        • Souchez
          • Carency
          • Saint-Nazaire
      • Laquette
      • Lawe
        • Brette
        • Blanche
        • ruisseau de Caucourt
        • fossé d'Avesnes
      • Clarence River
        • Nave
      • Becque
    • Zwalm
    • Kluisbergen
      • Rhosne
    • Scarpe
      • Crinchon
      • Ugy
    • Haine
      • Trouille
      • Hogneau
        • Honelle
          • Aunelle
          • Honelle Nagusia
          • Honelle Txikia
    • Rhonelle
    • Écaillon
    • Selle
    • Torrent d'Esnes
    • Sensée
      • Hirondelle
    • Erclin
    • Eauette

Zeharkatzen dituen udalerri nagusiak

aldatu

Erreferentziak

aldatu

Kanpo estekak

aldatu