XVI. mendea

XVI. mendea 1501. urtetik 1600. urtera bitarteko aldia da (bi urte horiek barne).

Gertaerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zientzia eta teknologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

• Amerikarako bidaiekin hainbat animalia, landare eta gaixotasun trukatzen dira Europarekin.
• Iruteko makina asmatzen da.
• √ sinboloa asmatzen da.
• Kopernikok planetek Eguzkiaren inguruan biraka dabiltzala esaten du.
• Herri katolikoetan Egutegi gregoriotarra onartzen da.
• Juan Ponce de Leon eta Vasco Nuñez de Balboak Ozeano Pazifikoa ikusten dute ekialdetik..
• Juan Sebastian Elkano eta Fernando Magallanesek munduari bira ematen diote.
• Francisco de Orellanak Amazonas ibaia nabigatzen du.

Gertaerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

• Espainiak Amerika gehiena beretzat hartzen du.
• Espainia eta Portugalgo batasun dinastikoa eta historiako inperiorik handienetariko baten sorrera.
• Polonia eta Lituaniako Errepublika Federal Aristokratikoa sortzen da.
• Hainbat gaixotasun Europearrek milaka Amerikar hiltzen dituzte.
• 1592-98: Koreak eta Txinak Japoniarren bi eraso gainditzen dituzte.
• Makao sortzen du Portugalek Txinan.

Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

• Cinquecentoa Italian eta Manierismoa Europan.

Pertsona nabarmenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

• Miguel de Cervantes, On Kixote Mantxako liburuaren idazlea.
• Michelangelo Buonarroti, italiar margolari eta eskultorea.
• William Shakespeare, idazlea.
• Juan de Rojas y Sarmiento
• Gerhard Mercator, geografoa
• Elisabet I.a Ingalaterrakoa
• Francis Drake
• Ahmad ibn Ibrihim al-Ghazi, somaliar imam eta jenerala.
• Karlos I.a Espainiakoa eta V.a Alemaniakoa.
• Sigismundo III.a Poloniakoa eta I.a Suediakoa.
• Hernan Cortes konkistatzailea.
• Henrike III.a Nafarroakoa eta IV.a Frantziakoa.
• Moctezuma II.a azteka erregea
• Atahualpa
• Nostradamus, frantziar astrologoa.
• Francisco Pizarro konkistatzailea
• Martin Luther alemaniar erreformatzaile erlijiosoa.
• Nikolas Koperniko astronomoa.
• Galileo Galilei astronomoa
• Fernando Magallanes nabigatzailea.
• Juan Sebastian Elkano euskal herritar nabigatzailea.
• Joan Kalbin, erreformatzaile erlijiosoa.
• Henrike VIII.a Ingalaterrakoa.
• Ignazio Loiolakoa, Jesusen Konpainiaren sortzailea.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]