Ta Naaroo ny Nauru (ennym oikoil: Pobblaght Naaroo; Naarooish: Ripublik Naoero, Baarle: Republic of Nauru) ny steat as ny h-ellan ayns y Cheayn Sheealtagh Yiass. She Banaba ayns Pobblaght ny Kiribati yn ellan s'niessey, as ee soit 300 km shiar yeeragh jee. Ta Naaroo ny h-ashoon ellanagh sloo as ny pobblaght sloo er y theihll as ish 21 km² er eaghtyr. Cha nel preeu-valley oikoil ec yn ellan,[1] agh ta'n chooid smoo jeh ronnaghyn y steat soit ayns Yaren.

Ripublik Naoero
Republic of Nauru
Pobblaght Naaroo
Brattagh Naaroo Cowrey cleinney Naaroo
Brattagh Armys
Jarroo-raaGod's Will First
"Toill Yee myr y Chied"
Arrane ashoonaghNauru Bwiema
Preeu-valley
(as y balley smoo)
Yaren (de facto)1
0°33′ Yiass 166°55′ Hiar
Çhengey oikoil Baarle, Naarooish
Reiltys Pobblaght
 -  Eaghtyrane Baron Waqa
Seyrsnys
 -  veih Treishteilaght yn AU fo stiurey ny h-Austrail, ny Seelynn Noa as y Reeriaght Unnaneysit 31 Jerrey Geuree, 1968 
Eaghtyr
 -  Yn clane 21 km² (227-oo)
8.1 mi ker 
Earroo yn phobble
 -  Ooley 2007 9,275 (215-oo)
 -  Glooaght 649/km² (14-oo)
1,681/mi ker
LTS (CCK) Ooley 2006
 -  Yn clane $36.9 millioon (192-oo)
 -  Yn dooinney $2,500 (135-oo)
Argid Dollar ny h-Austrail (AUD)
Traa ynnydagh (UTC+12)
Coad eddyr-voggyl .nr
Coad çhellvane +674
1 Ta'n Reiltys soit ayns Yaren, y balley smoo er yn ellan, agh cha nel preeu-valley oikoil ayn.

V'ad ny Mynneeysee as ny Polaneesee ny kied deiney er yn ellan, agh ec jerrey yn 19-oo eash va'n ellan currit stiagh myr coloin ny Germaan. Erreish da'n Chied Chaggey Dowanagh va'n ellan er jeet stiagh myr thalloo treishteilagh fo stiurey ny h-Austrail, ny Seelynn Noa as y Reeriaght Unnaneysit. Va'n ellan fo cummaltys ny Shapaanee rish y Nah Chaggey Dowanagh, as lurg y chaggey v'ee er jeet stiagh ayns treishteilys reesht. Hooar Naaroo e neuchrogheydys 'sy vlein 1968.

Ta Naaroo ny h-ellan fosfaid creggey, as v'eh assphurtal fosfaid preeu-tharmaynys yn ellan veih 1907.[2] Lesh folmaghey fosfaidyn as y jeeyl va jeant da'n çhymmyltaght myr eiyrtys, chass reiltys Naaroo gys towshanyn anoayshagh son çheet stiagh dy gheddyn. Ayns ny 1990yn va Naaroo ny kemmyrk keesh as ynnyd nie argid. Veih 2001, hooar eh cour argidoil veih reiltys ny h-Austrail; myr coonrey, va ynnyd kemmyrk soit ayns Naaroo derrey 2008 da kemmyrkee as ad er n'gholl gys yn Austrail.[3]

Slystyn

reagh
 
Caslys çheerey Naaroo

Ta Nauru rheynnit ayns kiare slystyn reiragh jeig as t'ad possanit ayns hoght co-heiyderyssyn reihyssagh. T'ad ny slystyn na:

Imraaghyn

reagh