Sabin Julijan, punim imenom Marcus Aurelius Sabinus Iulianus,[1] poznat i kao Julijan I. ili Julijan Panonski, bio je rimski uzurpator (283. do 285. ili 286.) protiv rimskog cara Karina ili Maksimijana. Moguće je da su postojala i četvorica uzurpatora slična imena koji su se unutar jednog desetljeća pobunili, no barem za jednoga postoje numizmatički dokazi.

Dodaj infookvir "monarh".
(Primjeri uporabe predloška)

Uzurpator protiv Karina (283. – 285.)

uredi

Julijan je bio korektor (lat. corrector) u sjevernoj Italiji 283.284.[2] Ubrzo nakon vijesti o smrti cara Kara (283.) ili Numerijana (u studenome 284.), Julijan se pobunio u Panoniji, te je počeo kovati novac u Sisciji (današnji Sisak). Neke od tih kovanica prikazivale su legendu koja slavi Panoniju. Car Karin, brat Numerijanov, koji se zaputio iz rimski Britanije kako bi se suočio s uzurpatorom, pobijedio je i pogubio Julijana početkom 285. u Italiji,[3] vjerojatno u Veroni[4] ili u Iliriku.[5]

Neki znanstvenici drže da su postojala zapravo dvojica uzurpatora: M. Aur. Julijan, korektor u Italiji, koji se pobunio nakon Karove smrti, preuzeo kontrolu nad Panonijom, te je pobijeđen u Iliriku; i Sabin Julijan, pretorijanski prefekt, uzurpator u Italiji nakon Numerijanove smrti, te pobijeđen u Veroni.

Još se jedan uzurpator zvao Julijan, a podigao je bunu u provinciji Africi protiv Karina.[6]

Uzurpator protiv Maksimijana i Dioklecijana

uredi

Za trećega Julijana navodi se kako se pobunio u razdoblju nakon što je Maksimijan podignut na naslov augusta (1. ožujka 286.), a prije no što su Konstancije I. Klor i Galerije postali cezari (1. ožujka 293.). Podigao je pobunu u Italiji, no ona je ugušena nakon što su njegovu opsjednutu gradu razvaljene zidine, te se on sam bacio u plamen.[7]

Izvori

uredi
  1. Ime mu je poznato s kovanica gdje se pojavljuje kao „M. Aur. Iulianus“ te iz pisanih izvora: Aurelije Viktor (Epitome, 38.6) i Zosim (1.73; 1.3) imaju „Sabinus Iulianus“, „Iulianus“ se nalazi i kod Aurelija Viktora, Liber, 39.10
  2. Aurelije Viktor, Liber, 39.10).
  3. Zosim, i.73.3.
  4. Aurelije Viktor, Epitome, 38.6.
  5. Aurelije Viktor, Epitome, 39.10.
  6. Aurelije Viktor, Epitome, 39.22.
  7. Aurelije Viktor, Epitome, 39.3-4.

Literatura

uredi

Vanjske poveznice

uredi