ماننە سەگباهن
ژدایکبوون | |
---|---|
مرن | |
جهێ گۆرستانێ |
ئەنگەلبرەکتسکیرکانس کۆلومباروم (د) |
ناڤێ راستی |
کارل سەگباهن |
ناڤێ ژدایکبوونێ |
کارل ماننە گەۆرگ سەگباهن |
حەڤوەلاتی | |
پەروەردە | |
پیشە |
فزیکناس، مامۆستەیێ زانینگەهێ |
حەڤژین |
کارن حöگبۆم (د) (دپ. ) |
زارۆک | |
کاردەر | |
قادا خەباتێ | |
ئەندامێ | |
خەلات | ![]() لیستەیا بەرفرەه بژöرکéن پرزە (ەن) () ![]() گوتهرە لەجتورە (د) () حوگهەس مەدال () رومفۆرد مەدال () دەننس گابۆر مەدالئا ند پرزە (ەن) () دۆجتۆر هۆنۆرس جاوسا فرۆم تهەئو نڤەرستیئۆ ف پارس (د) () فۆرەگن مەمبەرئۆ ف تهە رۆیال سۆجەتی () |
خ-رای سپەجترۆسجۆپی (د) |
کارل ماننە گەۆرگ سەگباهن ( ژدب. 3ێ کانوونا پێشینئا 1886ان ل Öرەبرۆ، سوێد - م. 26ێئی لۆنا 1978) فیزیکناسەکی سوێدی بوو. سالا 1924ان خەلاتا نۆبەلئا فیزیکێ وەرگرتیە.
ژینەنیگاری[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]
باڤێ وی کارکەرەکیئا سنبانا (هەسنبان) سوێد بوو. د ناڤا سالێن 1906 - 1911ان دە پەروەردەیا لیسا��سئوو دۆکتۆریا زانینگهێ دبینە. پشتی مرنا مامۆستەیێ وی یێ زانکۆیێ ژۆهاننەس ریدبەرگ، د سالا 1919ان دە دبە پرۆفەسۆر.
د ناڤا سالێن 1938 - 1947ان دە سەرۆکاتیا سازیەکە ناڤنەتەوەیی یا ل سەر فیزیکێ، Iنتەرناتۆنالئو نۆنئۆ ف پورەئا ندئا پپلەد پهیسجس (Iئوپئاپ) دکە.
سالا 1914انئە ڤینماری دبە (دزەوجە)ئوو دو لاوێن وی چێدبن. یەک ژ وان وەکی باڤێ دبە فیزیکناسئوو سالا 1981ێ خەلاتا نۆبەل وەردگرە،ئێ دن ژی دبە دیپلۆمات.
خەباتئوو گرینگیا وی[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]
پشتی کو د جوانیا خوە دە بالا خوە بەردابوو مانیەتیزمئوو ەلەکتریسیتەیێ، ب گرانی ل سەر رöنتگەنسپەکترۆسکۆپییێ. وی د وارێ مەکانیکا قووانتان دە گەلەک پێشکەتن پێکئا نیە. پارچەکرنا اتۆمێ هێسانتر کریە. پرتووکا وی یا زانستیێئی رۆ ژی وەکی کلاسیکەکە تێر بکێر تێ دیتن.
خەلاتئوو پایە[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]
- خەلاتا نۆبەلئا فیزیکێ، 1924
- حوگهەس-مەداللە، رۆیال سۆجەتی، 1934
- رومفۆرد-مەداللە، رۆیال سۆجەتی، 1940
- دوددەل-مەداللە، پهیسجال سۆجەتی لۆندۆن، 1948