1606
Gebäörtenisse
- 26 fibberwarie - 'n Nederlandse expeditie oonder Willem Jansz mèt 't sjeep de Duyfken lant bij Kaap York. Zij zien de ierste Europeaone die Australië zien en betrejje.
- 14 mieërt - Bredevoort wirt euverrómpeld door ein Sjpaanse bende besjtaonde oet 500 rutersj en 1400 man vootvolk ónger leijing van Guielmo Verdugo, dae via ein lis de sjtad wèt in te numme.
- 22 mieërt - Bredevoort wirt óntzat door Frederik Hendrik van Oranje dae de bende ónger heël gunstige veurwaarde lëët gaon, mèt vlegend vaanjel, en 't mitnumme van geplunjerd good.
- mieërt - Ambrogio Spinola nump de sjtad Lochem in.
- mieërt - Australië wirt óntdèk door de Nederlandse óntdèkkingsreiziger Willem Jansz mèt zien sjeep de Duyfken.
- 12 april: Naodat in 1603 Èngelandj en Sjotlandj door James I./VI. in de Peseneël Unie zint vereinigt, wirt biej keuninklik dekreet veur 't eësj de Union Jack gepresenteert.
- 12 juli - De Sjpaanse (verrasjings)aanval op Sluis mislök vanwaege ein kapotte klok.
- 14 augustus - Ambrogio Spinola verovert Grol nao ein belègk.
- 29 oktober - Graaf Ernst van Nassau en Maurits van Oranje hernumme de sjtad Lochem op de Sjpaanse bezètter.
- De Sjpaanse veldheër Spinola en de Hollandse landjsadvocaat Van Oldenbarneveld beginne óngerhanjelinge euver ein besjtand.
- zónger datum
- Willem Lodewijk wirt Graaf van Nassau.
- Basilius IV (of Vasili IV) wirt Tsaar van Ruslandj (r.1606-1610).
- Madrid wirt de hoofsjtad van Sjpanje.
- De Iraanse Shah Abbas I versjleit 't Ottomaanse Riek en herovert Azerbeidzjan en Armenië.
- Körvors Frederik IV van de Palts begint mèt de boew van de sjtad Mannheim.
- 't Belègk van Rijnberk door Ambrogio Spinola ónger de Tachtigjaorige Aorlog. Nao ein belègk van ein aantal waeke, mót Rijnberk zich euvergaeve aan 't Sjpaanse laeger. 't Sjtaatse laeger van Maurits van Oranje perbeert nog waal de sjtad te óntzètte, mer is te zjwaak.
Boewkuns
-
Oost-Indisch Huis Oude Hoogstraat, Amsterdam (1606) Hendrick de Keyser
Literatuur
- Thomas Middleton sjrief The Puritan
- William Shakespeare sjrief Antonius en Cleopatra en Macbeth
Gebaore
gebaore in 1606
- 3 mieërt - Edmund Waller, Èngelsje dichter (gesjtórve 1687)
- 18 mieërt - Johan X van Lübeck, prinsbisjop van Lübeck van 1634 pes 1655 (gesjtórve 1655)
- Jan Davidsz. de Heem, Nederlandjse sjilder (gesjtórve 1683 of 1684)
- 22 mei - Wouter van Twiller, Nederlandjse gouverneur van Nuuj-Nederlandj van 1633 pes 1638 (gesjtórve 1654)
- 6 juni - Pierre Corneille, Franse toneëlsjriever (gesjtórve 1684)
- 15 juli - (traditioneel) Rembrandt van Rijn, Nederlandjse sjilder (gesjtórve 1669)
- 12 oktober - Bernhard von Galen, bisjop van Münster en Duutsje kriegsheër dae twee keër Nederlandj bènneveel (gesjtórve 1678)
Gesjtórve
- 31 jannewarie - Guy Fawkes (35), Èngelsje militair (geëxecuteerd)
- 6 mieërt - Filips van Hohenlohe-Neuenstein (56), Nederlandjse laegeraanveurder
- 23 mieërt - Turibius de Mogrovejo (67), aartsbisjop van Lima, heilige en petraon van Peru
- 23 mieërt – Justus Lipsius (58), Vlaamse rechsfilosoof, humanis en filoloog
- 17 mei – De Valsje Dimitri I – Tsaar van Ruslandj (ca. 25)
- 8 oktober - Jan van Nassau (70)
