Parabola del Fioeu Trason
Quella del Fioeu Trason a l'è ona parabola del Signor proppi importanta, che l'è cuntada su in del vangel de Luca (Lc, 15, 11-32).
La storia
La parabola la parla de on pader con duu fioeu: vun de 'sti duu (el pussee gioven) el ghe ciama de daggh la soa part de redità, el partiss e 'l trasa via tusscoss. Deventaa pover, senza pu on ghell, el se troeuva in miseria, e 'l gh'ha de lavorà cont i porscei. Alora, pentii e famaa, el torna cà. El pader, quand le ved, l'è tutt content, e 'l mett in pè ona festa granda. Ma alora l'olter fradell el se ofend, perchè lu l'ha mai desobedii e l'ha mai poduu 'veggh nanca ona festoeula. Alora el pader el ghe dis:
|
«Tì te seet semper staa con mì, e tutt quell che g'hoo l'è anca tò: ma besognava fà festa e stà su alegher, perchè 'sto tò fradell l'era mort e l'è tornaa in vita; l'era perduu, e l'emm trovaa.»
|
(Lc, 15, 31-32)
|
El sens de la parabola
Anca se tradizzionalment la vegna ciamada "del Fioeu Trason", ghe n'è inscì de studios che pensen che 'l sia mej ciamàlla parabola del fioeu perduu e trovaa o, ancamò mej, del pader misericordios.
La parabola, che troeuvom domà in del Vangel de Luca, l'è importanta perchè la fa vedè la teologia de la misericordia e de l'amor, che in de l'evangelista l'è ben forta e presenta. El fioeu l'è pentii, ma minga per ona bona reson, el gh'ha domà famm: ma el pader el ghe fa festa istess, e le brascia su prima anmò che lu el poeuda dervì bocca e parlà. L'è semper el pader a fà el primm pass. El paragon, naturalment, a l'è tra Dio (el pader), el peccador (el fioeu trason) e quei che hinn giamò sant (l'olter fradell).
Version
La parabola l'è stada doperada, giamò a partì di primm agn del Vottcent, come test de comparazzion in tra i dialett de l'Europa. A l'è on mestee scominciaa ai temp del Napoleon, e che l'è staa poeu ciappaa e portaa inanz de tanti olter lenguista, e ancamò adess a l'è on test che 'l vegna doperaa 'me "sagg" de on dialett particolar.
Per el lombard, de version in di vari dialett ghe n'è proppi tant.