Jura (kanton)

kanton van Zwitserland

Jura (Duits en Frans of Giura in het Italiaans en Reto-Romaans) is een kanton in het noordwesten van Zwitserland. Het is het jongste kanton van Zwitserland, geheel Franstalig, gevormd in 1979 door een afscheiding van het tweetalige kanton Bern. Dit vanwege hevige druk van Franstalige zijde. Het kanton heet officieel République et Canton du Jura.

Jura
Kanton in Zwitserland Vlag van Zwitserland
Kaart van Jura
Coördinaten 47°22'NB, 7°9'OL
Algemeen
Oppervlakte 838 km²
Inwoners
(31-12-2013)
71.738
(82 inw./km²)
Hoofdstad Delémont
Politiek
Lid Zwitsers Eedgenootschap sinds 1979
Overig
Afkorting/kenteken JU
Talen Frans
Website Kanton Jura
Detailkaart
Kaart van Jura
Districten van kanton Jura
Portaal  Portaalicoon   Zwitserland

De inwoners van het kanton zijn voor 75,0% Rooms-katholiek en voor 12,4% protestant (2000).

Geografie

bewerken

Het kanton Jura ligt in de Zwitserse Jura, in het Franstalige westen van Zwitserland. Het grenst aan Frankrijk en aan de kantons van Neuchâtel, Bern, Solothurn en Basel-Landschaft.

Politiek

bewerken

De grondwet van het kanton dateert van 1977.

  Zie Parlement (Jura) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De wetgevende macht ligt in handen van een 60 leden tellende volksvertegenwoordiging, Le Parlement (het Parlement) genaamd. Verkiezingen, op basis van algemeen kiesrecht, vinden om de vier jaar plaats. De laatste verkiezingen vonden in oktober 2006 plaats.

Zetelverdeling 1977-2002

bewerken
Partij[1] 1977 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006
PDC 21 20 22 21 22 19 20 19
PSJ 11 11 11 12 12 15 15 13
PLR 14 16 16 15 15 14 12 11
PCSI 8 8 8 8 8 8 8 9
UDC 1 1 1 1 1 1 2 3
POP 2 1 1 1 1 3
CS 1 1 3 2 2 2 2
Overigen 3 2

De uitvoerende macht van het kanton bestaat uit een vijfkoppige Regeringsraad, le Gouvernement (de Regering) genaamd. In de regering zijn 2 leden van de CVP, 2 leden van de PS, een lid van de PLR en een lid dat de PCSI vertegenwoordigt.

Samenstelling Regering

bewerken
Persoon Partij Departement
Philippe Receveur PDC Volksgezondheid, Sociale Zaken en Politie
Elisabeth Baume-Schneider PS Onderwijs
Michel Probst PLR Economie en gemeentesamenwerking
Charles Juillard PDC Justitie en Financiën
Laurent Schaffter PCSI Milieu

Voor het jaar 2007 is Laurent Schaffter voorzitter van de Regering.

Economie

bewerken

Er is veeteelt en zuivelproductie, maar vooral paardenhouderij is belangrijk. Het kanton is een van de economisch zwakste kantons van Zwitserland met een van de hoogste belastingen.

Het gebied wordt ook Watch Valley genoemd, wat verwijst naar de horloge-industrie.

  Zie Talen in Zwitserland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Moedertaal (2002):

De enige gemeente die officieel Duitstalig is, is Ederswiler.

12,1% van de bevolking van Jura heeft geen Zwitsers paspoort (2002).

Plaatsen en gebieden

bewerken

De hoofdplaats Delémont telt 15.590 inwoners (2010). Porrentruy volgt met 6679 inwoners (2010).

Toerisme

bewerken
 
Dubbelspan Freiberger voor een wagen

Het klimaat is guur en koud in de winter. Dit maakt het kanton geschikt voor langlaufen, er bevinden zich ook enige kleinere skigebieden. In de zomer kan men er goed paardrijden. Saint-Ursanne, Porrentruy, Saignelégier en Delémont hebben mooie binnensteden en oude middeleeuwse gebouwen.

Inheems paardenras

bewerken

Het Freiberger hoogplateau (Franches-Montagnes) vormt de bakermat van het oude inheemse paardenras de Freiberger. Dit is een licht trekpaard dat ook kan worden bereden en in het verleden veel gebruikt werd door de Zwitserse krijgsmacht.

Districten

bewerken

Er zijn 3 districten:

Geschiedenis

bewerken
  Zie Geschiedenis van Jura (kanton) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het kanton maakte voor 1978 deel uit van het kanton Bern, dat voornamelijk Duitstalig en protestant is. De taalkundige en godsdienstige verschillen geven bij een referendum in 1974 de doorslag om een nieuw kanton te scheppen: drie Franstalige katholieke districten kozen voor het nieuwe kanton, drie Franstalige protestantse districten bleven bij Bern. Het katholieke Laufental bleef ook bij Bern, maar koos in een referendum in 1994 voor aansluiting bij Basel-Landschaft.

Het huidige kanton Jura streeft ernaar een nieuw kanton te vormen met de protestante drie Jurastische districten die bij Bern zijn gebleven, maar dit op gedicteerde voorwaarden van het huidige parlement van Jura. De kans dat de Jurastische districten verenigd worden is klein.

Zie de categorie Canton of Jura van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.