Jurij Siedych

lekkoatleta radziecki

Jurij Heorhijowycz Siedych (ukr. Юрій Георгійович Сєдих; ros. Юрий Георгиевич Седых, trb. Jurij Gieorgijewicz Siedych; ur. 11 maja 1955 w Nowoczerkasku, zm. 14 września 2021 w Pontoise[2]) – radziecko-ukraiński lekkoatleta, specjalizujący się w rzucie młotem. Był dwukrotnym mistrzem olimpijskim, ponadto pozostaje aktualnym rekordzistą świata. Jeden z najwybitniejszych zawodników w historii rzutu młotem. Zwyciężał podczas wielkich imprez w ciągu 15 lat.

Jurij Siedych
Юрій Сєдих
ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Jurij Heorhijowycz Siedych

Data i miejsce urodzenia

11 maja 1955
Nowoczerkask

Data i miejsce śmierci

14 września 2021
Pontoise

Obywatelstwo

radzieckie (1955-1991)
ukraińskie (1991-2021)

Wzrost

185 cm

Dorobek medalowy
Reprezentacja  ZSRR
Igrzyska olimpijskie
złoto Montreal 1976 lekkoatletyka
(rzut młotem)
złoto Moskwa 1980 lekkoatletyka
(rzut młotem)
srebro Seul 1988 lekkoatletyka
(rzut młotem)
Mistrzostwa świata
złoto Tokio 1991 rzut młotem
srebro Helsinki 1983 rzut młotem
Mistrzostwa Europy
złoto Praga 1978 rzut młotem
złoto Ateny 1982 rzut młotem
złoto Stuttgart 1986 rzut młotem
Uniwersjada[1]
srebro Sofia 1977 rzut młotem
srebro Meksyk 1979 rzut młotem
brąz Rzym 1975 rzut młotem
Mistrzostwa Europy juniorów
złoto Duisburg 1973 rzut młotem
Odznaczenia
Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Order „Znak Honoru” Zasłużony Mistrz Sportu ZSRR

Życiorys

edytuj

Rozpoczął trenowanie rzutu młotem w wieku 12 lat w 1967. Od 1972 trenował go ówczesny mistrz olimpijski Anatolij Bondarczuk. W 1973 znalazł się w juniorskiej reprezentacji Związku Radzieckiego. Podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1976 w Montrealu odniósł swój pierwszy wielki triumf zwyciężając z nowym rekordem olimpijskim wynoszącym 77,52 m. Złoty medal zdobył także podczas mistrzostw Europy w 1978 w Pradze.

16 maja 1980 w Leselidze ustanowił swój pierwszy rekord świata w rzucie młotem. Podczas tych zawodów rekord świata bili kolejno: Siedych – 80,38 m, Jüri Tamm – 80,46 m i ponownie Siedych – 80,64. 8 dni później Jurij Siedych stracił rekord na rzecz Siergieja Litwinowa, który rzucił 81,66 m. Podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1980 w Moskwie ci dwaj młociarze oraz Jüri Tamm rywalizowali o zwycięstwo. Jurij Siedych już w pierwszym rzucie w finale poprawił rekord świata na 81,80 m i zdobył swój drugi w karierze złoty medal olimpijski.

Obronił tytuł mistrza Europy podczas mistrzostw w 1982 w Atenach. Podczas pierwszych mistrzostw świata w 1983 w Helsinkach zdobył srebrny medal za Siergiejem Litwinowem. Wskutek bojkotu Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1984 w Los Angeles przez Związek Radziecki nie mógł w nich wystartować. Podczas zawodów Przyjaźń-84 w Moskwie zwyciężył rzutem na odległość 85,60 m (dla porównania Juha Tiainen zdobył złoto na igrzyskach w Los Angeles wynikiem 78,08 m). Wcześniej w lipcu odebrał rekord świata Siergiejowi Litwinowowi rzucając 86,34 m.

W 1986 dwukrotnie poprawiał swój rekord świata: najpierw 22 lipca wynikiem 86,66 m, a potem w finale mistrzostw Europy w Stuttgarcie 30 sierpnia rzutem na odległość 86,74 m. Jest to aktualny rekord świata.

Podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1988 w Seulu zdobył srebrny medal przegrywając z Litwinowem. Zwyciężył za to w swych ostatnich wielkich zawodach – mistrzostwach świata w 1991 w Tokio.

W swej karierze trzykrotnie zdobywał mistrzostwo Związku Radzieckiego: w 1976, 1978 i 1980.

Życie prywatne

edytuj

Był dwukrotnie żonaty, najpierw z Ludmiłą Kondratjewą, mistrzynią olimpijską w biegu na 100 m z igrzysk w Moskwie, zaś później z Natalją Lisowską, mistrzynią olimpijską z igrzysk w Seulu i rekordzistką świata w pchnięciu kulą.

Siedych miał dwie córki: starszą, Oksanę ze związku z Ludmiłą Kondratjewą i młodszą, Alexię, ze związku z Natalją Lisowską. Obie uprawiają rzut młotem, przy czym Oksana reprezentuje Rosję, zaś młodsza Alexia startuje w barwach reprezentacji Francji[3].

Zmarł 14 września 2021 na zawał mięśnia sercowego[4].

Przypisy

edytuj
  1. GBRAthletics: World Student Games (Men). [dostęp 2009-12-03]. (ang.).
  2. Александр Насонов, Умер легендарный советский легкоатлет Юрий Седых. Его мировой рекорд держится 35 лет [online], www.championat.com [dostęp 2021-09-14] (ros.).
  3. Igrzyska w Singapurze – 22.50 rekord Polski Brzozowskiego. Oficjalny portal Polskiego Związku Lekkiej Atletyki. [dostęp 2010-08-19]. (pol.).
  4. Fallece el exlanzador soviético Yuriy Sedykh, doble campeón olímpico y plusmarquista mundial de martillo. [w:] Deportes [on-line]. europapress.es, 2021-09-14. [dostęp 2021-09-16]. (hiszp.).

Linki zewnętrzne

edytuj