Konstanty Popiel (nauczyciel i działacz społeczny)
Data i miejsce urodzenia |
10 stycznia 1884 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku |
Mielec, cm. parafialny |
Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
Odznaczenia | |
Konstanty Popiel (ur. 10 stycznia 1884 w Rzochowie (obecnie Mielec, os Rzochów), zm. 12 maja 1965 tamże – nauczyciel i działacz społeczny.
Jego żoną była Eleonora Rogalska, z tego związku narodziło się pięcioro dzieci: Barbara, Stanisław, Janina, Ludmiła i Kazimierz. Jego bratem był Karol Popiel.
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
- 1890–1895 szkoła społeczna w Rzochowie,
- 1896–1899 szkoła męska w Mielcu,
- 1900–1904 Seminarium Nauczycielskie w Tarnowie,
- W 1907 złożył egzamin kwalifikacyjny w Przemyślu.
I wojna światowa i niewola w Rosji[edytuj | edytuj kod]
Przed I WS prowadził nauczanie początkowe w pałacu Szaszkiewiczów w Rzemieniu.
Żołnierz I wojny światowej, więzień wojenny w Tiumeniu, Wielkiej Berezce (obwód czernichowski), Kazaniu.
Okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]
Opracowano na podst. życiorysu Konstantego Popiela[1]. W 1922 został kierownikiem szkoły w Zarowniu[2]. Trzy lata później został oddelegowany przez Kuratora O.K Kraków do powiatu włodzimierskiego. Tam jako współpracownik przeprowadził organizację szkolnictwa w myśl ustawy z dnia 31/7/1924. W 1933 został kierownikiem szkoły w Chorzelowie[2], gdzie pełniąc obowiązki służbowe jako nauczyciel udzielał się również w pracy oświatowo społecznej. Przez 23 lata był sekretarzem Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Mielcu, urządzając w Kółkach Rolniczych w powiecie szereg świąt, zjazdów okolicznościowych itp. Oprócz pracy oświatowo społecznej nad starszym pokoleniem pracował także nad dorastającą młodzieżą pozaszkolną. Organizował w powiecie „Przysposobienie rolnicze”, kursy oświatowe, zjazdy rejonowe, dożynki powiatowe, wycieczki krajoznawcze itp. Jako prezes Powiatowego Związku Młodzieży Ludowej, został również wybrany członkiem Zarządu Głównego M.Z.M.K w Krakowie. Niezależnie od prac organizacyjnych umieszczał liczne artykuły społeczne w „Przewodniku Kółek i Spółek Rolniczych”.
II wojna światowa[1][edytuj | edytuj kod]
- W czasie okupacji prowadził tajne nauczanie na terenie Chorzelowa, przygotowując kilku uczniów szkoły średniej do egzaminu.
- Szkoła w Chorzelowie (której był w owym czasie kierownikiem) była zajęta przez wojska hitlerowskie, więc w wynajętym domu w Maliniu (u matki Tadeusza Ryczaja) gromadził dzieci najsłabszych klas i uczył ich według programu szkoły podstawowej.
- Na terenie gminy Tuszów Narodowy przebywało wielu uchodźców ze wschodu oraz około 200 jeńców z Majdanka na robotach przymusowych, zorganizował Komitet Opiekuńczy, którego był prezesem. Zaopatrywał podopiecznych w żywność, odzież, obuwie itp. Raz na tydzień wysyłał do obozu jeńców w Pustkowie po 2 furmanki żywności, które zbierał od okolicznej ludności przy pomocy zrzeszonych w komitecie nauczycieli.
Działalność zawodowa[edytuj | edytuj kod]
Był członkiem, założycielem „Ogniska” w Przecławiu i członkiem Zarządu „Ogniska” w Padwi. Brał czynny udział we wiecu nauczycielskim we Lwowie. Przez 2 kadencje był prezesem Zarządu Powiatowego Z.N.G w Mielcu.
Działalność pozazawodowa[edytuj | edytuj kod]
Jako członek[edytuj | edytuj kod]
- Członek Powiatowego Komitetu Przysposobienia Rolniczego
- Członek Powiatowej Komisji Rolnej przy Samorządzie Powiatowym
- Członek Powiatowego Komitetu Wychowania Fizycznego
- Członek Zarządu Spółdzielni Nauczycielskiej „Ogniwo” w Mielcu
- Członek, a następnie prezesem Zarządu tow „Społem” w Mielcu
- Członek Rady Nadzorczej Banku „Społem” w Mielcu
- Członek Zarządu Kasy Pożyczkowy-Oszczędnościowej w Mielcu
Jako przewodniczący/prezes[edytuj | edytuj kod]
- Prowadził Kase Stefczyka w Chorzelowie jako przewodniczący Zarządu.
- Jako członek Komitetu Budowy Domu Ludowego pracował nad wybudowaniem „Domu Ludowego”
- Był jednym z założycieli Spółdzielni Spoz. Samopomoc Chłopska i prezesem Zarządu tejże Spółdzielni
- Prowadził przez szereg lat Kolko Rolnicze[3]
- Prowadził organizacje młodzieżowe – m.in. ZMW Wici[2][4]
- Był prezesem O.S.P w Zarowniu i członkiem Zarządu O.S.P w Chorzelowie
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Srebrny Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 10 listopada 1933[5], 3 lipca 1948[6])
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości (1928)
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę (1938)
- Odznaka honorowa „Za ofiarną pracę” (1932)
Wybrane nagrody i uznania[edytuj | edytuj kod]
LP | DATA | ORGAN | POWÓD UZNANIA | RODZAJ UZNANIA |
---|---|---|---|---|
1 | 1948/06/30 | Ministerstwo Oświaty | uznaniu pracy w dziedzinie wychowania i demokratycznego(?) podnoszenia poziomu szkolnictwa | podziękowanie i pochwala |
2 | 1948/05/1 | Kurator O.S Rzeszów | za ofiarną pracę | podziękowanie i nagroda pieniężna |
3 | 1922/08/14 | Rada Szkoły Gm. | za sumienną i wydajną pracę | Dekret pochwalny |
4 | 1922/02/23 | Rada Szkoły Gm. | za sumienną obywatelska pracę | Dekret pochwalny |
5 | 1907/07/18 | Rada Szkoły Gm. | za gorliwą pracę | Dekret pochwalny |
6 | 1917/8/7 | Rady Zw. Tow w Mielcu | za gorliwą i sumienną pracę oświatową w szkole i poza szkołą | Dekret pochwalny |
7 | 1921/2/24 | Okręgowe Towarzystwo Rolnicze | Za działalność w OTR Mielec | Dekret pochwalny |
8 | 1917/10/21 | Rada Małopolskiego Towarzystwa Rolniczego w Krakowie | Za działalność w OTR Mielec | Dekret pochwalny |
Genealogia[edytuj | edytuj kod]
Katarzyna Szczerbicka | Jan Popiel | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eleonora Rogalska | Konstanty Popiel | Karol Popiel | Stefania Popiel | Stefan Popiel | Aniela Popiel | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kazimierz Popiel | Ludmila Popiel | Janina Popiel | Barbara Popiel | Stanislaw Popiel | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Ludmiła Popiel – córka Konstantego
- Karol Popiel – brat Konstantego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b , opracowanego 28 maja 1960 na zlecenie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Mielcu. Skan dokumentu znajduje się obecnie w archiwum Muzeum Regionalnego w Mielcu
- ↑ a b c Urszula Rup, Krótki rys historyczny Szkoły Podstawowej w Zarówniu.
- ↑ Rzemień [online], www.przeclaw.bip.podkarpackie.pl [dostęp 2017-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-05] (pol.).
- ↑ ZMW [online], www.zmw.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 279 „za zasługi na polu pracy pedagogicznej i społecznej”.
- ↑ M.P. z 1948 r. nr 64, poz. 447 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Urszula Rup – krótki rys historyczny Szkoły Podstawowej w Zarówniu.
- Praca zbiorowa, Karol Popiel (1887–1977) Polityk z Galicji. ISBN 978-83-936899-4-1, ISBN 978-83-61911-52-4.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ludzie związani z Mielcem
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Polscy działacze regionalni
- Urodzeni w 1884
- Zmarli w 1965
- Odznaczeni odznaką honorową „Za ofiarną pracę”
- Ludzie urodzeni w Rzochowie