Przejdź do zawartości

Wirtembergowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Herb książąt Wirtembergii w herbarzu J. Siebmachera, 1605 – pierwszy z prawej, dolny rząd
herb rodziny Wirtembergów na bramie pałacu w Altshausen
Zamek Wirtemberg w 1600 roku

Wirtembergowie – dynastia niemiecka (Haus Württemberg), która rządziła od XI w. krainą geograficzną Wirtembergią. Nazwę wzięła od zamku Wirtemberg, w którym pierwszy władca Konrad I Wirtemberski miał swoją siedzibę.

Dzieje rodziny

[edytuj | edytuj kod]

Konrad I Wirtemberski był pierwszym panem na zamku Wirtemberg. Kolejni członkowie dynastii używali od XII wieku tytułu hrabiowskiego. W 1495 roku Eberhard V Wirtemberski otrzymał od cesarza Maksymiliana I tytuł książęcy. Eberhard zmarł rok po otrzymaniu tytułu, jego kuzyn Eberhard II został jego następcą, jednak nie spodobało się to mieszkańcom Wirtembergii. Po interwencji cesarza tytuł książęcy przypadł Ulrykowi.

W 1519 roku rodzina została pozbawiona władzy i wygnana z Wirtembergii. Po powrocie książę przyjął protestantyzm.

Książę Jan Fryderyk Wirtemberski podzielił tereny Wirtembergii pomiędzy swoich braci:

  • Ludwik otrzymał tereny Mompelgard, które były w posiadaniu jego potomków jedynie do 1723 r., kiedy to zmarł wnuk Ludwika – Leopold.
  • Juliusz otrzymał tereny Weiltingen, tereny te były w posiadaniu jego potomków do 1705, gdy umarł jego wnuk Fryderyk Wirtemberski-Weiltingen. Syn księcia Juliusza przez małżeństwo z Elżbietą Marią Podiebrad został księciem oleśnickim. Wirtembergowie panowali w Oleśnicy do 1792, gdy umarł Karol Krystian. Po jego śmierci mąż jego córki został księciem oleśnickim, jednak rezydencja w Pokoju pozostała w rękach rodziny.
  • Fryderyk otrzymał tereny Wirtembergii–Neuenstadt, nie miał jednak dzieci, dlatego też tereny te wróciły do głównej gałęzi rodu reprezentowanej przez Eberharda III.
  • Magnus, najmłodszy z braci, nie miał potomków i po jego śmierci tereny Wirtembergii-Neuenbürg również wróciły do głównej gałęzi rodu.

Wirtmebergowie brali udział w wojnie trzydziestoletniej. Książę Eberhard III nadał swoim braciom Fryderykowi i Ulrykowi tytuł książęcy wraz z terenami Neuenstadt i Neuenbürg. Po bezpotomnej śmierci Ulryka jego ziemia wróciła do księcia Eberharda III. Zaś potomkowie Fryderyka rządzili w Neuenstadt do 1742, gdy umiera syn Fryderyka Karol Wirtemberski-Neuenstadt.

Syn Eberharda III – Wilhelm Ludwik Wirtemberski nadał swojemu bratu Fryderykowi tytuł księcia Wirtembergii-Winnental.

W 1677 roku na tron wstąpił książę Eberhard Ludwik Wirtemberski, który jednak nie miał synów, dlatego tytuł przejęła katolicka linia Wirtembergów z księciem Karolem Aleksandrem na czele. Książę brał udział w wojnie o sukcesję hiszpańską i polską. Jego trzech synów było kolejnymi książętami Wirtembergii.

Najmłodszy z nich Fryderyk Eugeniusz Wirtemberski był księciem w latach 1795–1797, dzięki jego polityce rodzina uzyskała znaczne wpływy w Europie, książę prowadził również politykę przez związki małżeńskie swoich dzieci (znowu wyznania luterańskiego):

Syn pierwszego króla Wirtembergii Fryderyka I – Wilhelm I Wirtemberski stworzył uniwersytet oraz dbał o rozwój państwa. Jego córka wyszła za króla Holandii Wilhelma II, zaś następcą został syn Karol Wirtemberski, jednak nie doczekał on dzieci, więc tron przeszedł na wnuka Wilhelma I – Wilhelma II, który po klęsce wojennej abdykował w 1918 roku. Po jego śmierci trzy lata później głową rodziny został Albrecht Wirtemberski, potomek Aleksandra.

Obecnie głową rodziny jest Karol Maria Wirtemberski, który oprócz tego zarządza również Kamerą Dworską Rodziny Wirtembergów, czyli przedsiębiorstwa do którego należą lasy, winnice, nieruchomości i ziemia w Niemczech, Kanadzie, Austrii i Hiszpanii, manufaktura porcelany, biuro projektowe, biuro nieruchomości.

Drzewo genealogiczne

[edytuj | edytuj kod]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Konrad I
zm. 1110
pan na Witrembergu
 
Liutgard
 
Werntrud
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Konrad II
zm. 1143
pan na Witrembergu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ludwik I
1119–1158
hrabia Witrembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ludwik II
1137–1181
hrabia Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hartmann I
1160–1240
hrabia Wirtembergii
 
Ludwik III
1166–1241
hrabia Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ulryk I
1226–1265
hrabia Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ulryk II
1253–1279
hrabia Wirtembergii
 
Eberhard I
1265–1325
hrabia Wirtembergii
 
Małgorzata Lotaryńska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Agnieszka
1300–1349
 
Henryk Werdenberg-Sargans-Trochtelfingen
 
Ulryk III
1286–1344
hrabia Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Eberhard II
1315–1392
hrabia Wirtembergii
 
Ulryk IV
1315–1366
hrabia Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Wittelsbach
1329–1402
 
Ulryk
1340–1388
 
Zofia
1343–1369
 
Jan I
1346–1390
książę Lotaryngii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Antonia Visconti
1360–1405
 
Eberhard III
1364–1417
hrabia Wirtembergii
 
Elżbieta Hohenzollern
1391–1429
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Eberhard IV
1388–1419
hrabia Wirtembergii
 
Henrietta
1387–1444
hrabina Montbéliard
Elżbieta
zm. 1476
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Albrecht VI
1418–1463
książę Austrii
 
Matylda Wittelsbach
1419–1482
 
Ludwik I
1412–1450
hrabia Wirtembergii-Urach
 
 
 
Ulryk V
1413–1480
hrabia Wirtembergii-Stuttgart
 
Elżbieta Wittelsbach
1419–1451
Anna
1408–1471
 
Filip I
1402–1479
hrabia Katzenelnbogen
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ludwik II
1439–1457
hrabia Wirtembergii-Urach
 
Eberhard I
1445–1496
książę Wirtembergii
 
 
 
Eberhard VI
1447–1504
księcia Wirtembergii
 
Henryk
1448–1519
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ulryk
1487–1550
książę Wirtembergii
 
Sabina Wittelsbach
1492–1564
 
 
 
 
 
Jerzy I
1498–1558
hrabia Wirtembergii-Montbéliard
 
Barbara Heska
1536–1597
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Krzysztof
1515–1568
książę Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Fryderyk I
1557–1608
książę Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ludwik III
1554–1593
książę Wirtembergii
 
Jan Fryderyk
1582–1628
książę Wirtembergii
 
Ludwik I
1586–1631
książę Wirtembergii-Mömpelgard
 
 
 
 
 
Juliusz I
1588–1635
książę Wirtembergii-Weiltingen
Fryderyk I
1591–1630
książę Wirtembergii-Neuenstadt
Magnus I
1594–1622
książę Wirtembergii-Neuenbürg
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Antonina
1613–1679
 
Eberhard III
1614–1674
książę Wirtembergii
 
Fryderyk II
1615–1682
książę Wirtembergii-Neuenstadt.
 
Sibylla
1620–1679
 
Leopold
1624–1662
książę Wirtembergii-Mömpelgard
 
Jerzy II
1626–1699
książę Wirtembergii-Mömpelgard
 
Roderyk
1618–1651
książę Wirtembergii-Weiltingen
 
Sylwiusz
1622–1664
książę Oleśnicy
 
Manfred I
1626–1662
książę Wirtembergii-Weiltingen
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm Ludwik
1647–1677
książę Wirtembergii
 
Fryderyk Karol
1652–1697
książę Wirtembergii-Winnental
 
Fryderyk August
1653–1716
książę Wirtembergii–Neuenstadt
 
Ferdynand Wilhelm
1659–1701
 
Karol
1667–1742
książę Wirtembergii-Neuenstadt
 
Eleonora Karolina
1656–1743
 
Sylwiusz Fryderyk
1651–1697
książę Oleśnicy
 
Krystian I
1652–1704
książę Oleśnicy
 
Fryderyk
1654–1705
książę Wirtembergii-Weiltingen
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Eberhard Ludwik
1676–1733
książę Wirtembergii
 
Karol Aleksander
1684-1737
książę Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Karol Fryderyk
1689–1761
książę Oleśnicy
 
Krystian II
1690–1734
książę Oleśnicy
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Fryderyk Ludwik
1698–1731
 
Karol Eugeniusz
1728–1793
książę Wirtembergii
 
Ludwik Eugeniusz
1731–1795
książę Wirtembergii
 
Fryderyk Eugeniusz
1732–1797
książę Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Karol Krystian
1716–1792
książę Oleśnicy
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Fryderyk I
1754–1816
król Wirtembergii
 
 
 
 
 
 
 
Ludwik Fryderyk
1756–1817
książę Wirtembergii–Montbéliard
 
 
 
 
 
 
 
Eugeniusz Fryderyk
1758–1822
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm Fryderyk
1761–1830
 
Aleksander Fryderyk
1771–1833
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm I
1781–1864
król Wirtembergii
 
 
 
Paweł
1785–1852
 
Adam
1792–1847
 
Aleksander Paweł
1804–1885
hrabia Teck
 
 
 
Eugeniusz
1788–1857
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Paweł Wilhelm
1797–1860
 
Wilhelm
1810–1869
książę Urach
 
Aleksander Fryderyk
1804–1881
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Karol I
1823–1891
król Wirtembergii
 
Katarzyna
1821–1898
 
Fryderyk Karol
1808–1870
 
 
 
 
 
Franciszek
1837–1900
 
 
 
Eugeniusz Erdmann
1820–1875
 
Wilhelm
1828–1896
 
 
 
 
 
 
Maksymilian
1828–1888
 
Mendog II
1864–1928
król Litwy
 
Filip
1838–1917
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm II
1848–1921
król Wirtembergii
 
Adolf
1868–1927
markiz Cambridge.
 
Aleksander
1874–1957
hrabia Athlone
 
Adolf
1868–1927
markiz Cambridge.
 
Wilhelm Eugeniusz
1846–1877
 
Wilhelmina
1844–1891
 
Mikołaj
1833–1903
 
 
 
 
 
Karol
1899–1981
książę Urach
 
Albrecht
1865–1939
 
Robert
1873–1947
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ulryk
ur. i zm. 1880
 
Rupert
1907–1928
 
Jerzy
1895–1981
markiz Cambridge
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Filip
1893–1975
 
 
 
 
 
Albrecht Eugeniusz
1895–1954
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ludwik
1930–2019
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Karol
1936–2022
 
Ferdynand
ur. 1925
 
Eugeniusz
ur. 1930
 
Aleksander
ur. 1933
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Krystian
ur. 1955
 
Fryderyk
1961–2018
 
Eberhard
ur. 1963
 
Filip
ur. 1964
 
Michał
ur. 1965
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm Fryderyk
ur. 1994
Aleksander
ur. 2010
Karol Teodor
ur. 1999

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]