Një bestytni[1] është çdo besim ose praktikë që konsiderohet nga jo-praktikuesit si irracionale ose e mbinatyrshme, që i atribuohet fatit ose magjisë, ndikimit të perceptuar të mbinatyrshëm ose frikës nga ajo që është e panjohur. Zakonisht zbatohet për besimet dhe praktikat që rrethojnë fatin, amuletat, astrologjinë, tregimin e fatit, shpirtrat dhe disa entitete paranormale, veçanërisht besimin se ngjarjet e ardhshme mund të parashikohen nga ngjarje të mëparshme specifike (me sa duket) të palidhura.[2][3]

Macet e zeza janë pjese e shume bestytnive.
Numri 13 shpesh shmanget ne banesa publike, kate, dyer dhe ne kete stalle kuajsh ne Santa Anita Park.

Gjithashtu, fjala bestytni shpesh përdoret për t'iu referuar një feje që nuk praktikohet nga shumica e një shoqërie të caktuar, pavarësisht nëse feja mbizotëruese përmban besëtytni të supozuara apo të gjitha feve nga antifetarët.[4]

Besëtytni nga e gjithë bota

Redakto

Bestytnitë ndryshojnë shumë nga njeri vend në tjetrin:

  • Disa bestytni kthehen mbrapsht ose marrin rruge tjetër kur një mace e zezë ua pret rrugen.
  • Midis Afro-amerikaneve besohet si ters t´i fshish dikujt kembët me një fshese kur fshihet shtëpia. Ndërsa, në Shqipëri mendohet nga disa njerëz se, nëse i fshihen kembet nje njeriu me fshese, ky njeri mbetet pa u martuar.
  • Ne Kine njerzit thonë se nuk duhet të fshihet me fshese apo fshihen pluhrat Ditën e Vitit te Ri sepse fati i mir‰ po ashtu do të zhduket.
  • Ne Shqipëri mendohej se gjysma e njeqindarke sillte fat.
    • Besohet po ashtu se n.q.s priten floket, ato duhen te mos lihen te shkelen; sepse po u shkelen, atëherë do të kemi dhimbje koke.
      • Potkoi i varur në derën e nje shtepie ne formën e një U-je kokëposhte sjell fat.
  • Jane të shumta bestytnite ndër lojtaret e Bejsbollit.

Pikëpamje akademike dhe kulturore

Redakto

Bestytnia dhe studimi i folklorit

Redakto

Bestytnia dhe feja

Redakto

Bestytnia dhe magjia

Redakto

Shiko edhe

Redakto

Lidhje të jashtme

Redakto

Referime

Redakto
  1. ^ "Kuptimi i fjalës Besëtytni ‹ FJALË". fjale.al. Marrë më 2023-10-02.
  2. ^ Vyse, Stuart A. (2000). Believing in Magic: The Psychology of Superstition. Oxford, England: Oxford University Press. fq. 19–22. ISBN 978-0-1951-3634-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Chardonnens, L. S. (2007-01-01). Chapter Four. Superstition and prognostication (në anglisht). Brill. ISBN 978-90-474-2042-2.
  4. ^ Vyse, Stuart A. (2000). Believing in Magic: The Psychology of Superstition. Oxford, England: Oxford University Press. fq. 19–22. ISBN 978-0-1951-3634-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)