Peshtoq

Peshtoq — madrasa, masjid, maqbara, karvonsaroy va boshqa binolarning old tomoni — asosiy kirish qismi. Peshtoq binoning hashamatli baland, bezakdor meʼmoriy boʻlagi boʻlib, odatda, bino devori sathidan bir oz boʻrttirib chiqariladi. Asosiy oʻrinni markaziy ravoq, uning ikki yonidagi dahanasi va tepasidagi ikki uchburchak qanos va kitoba tashkil etadi.

Peshtoq qismlari madrasa misolida: 1-peshtoq; 2-kitoba; 3-ravoq; 5-qanos.
Peshtoqdan alohida 4-guldasta.

Oʻrta Osiyoda

Oʻrta Osiyoda saqlanib qolgan peshtoqlarning eng qadimiy namunasi Arab ota maqbarasidir. Peshtoq koshin va sirkor parchinlar, girih hamda diniy va falsafiy mazmundagi kitobalar bilan bezatilgan. Ulugʻbek, Sherdor, Tillakori, Nodir devonbegi, Abdulazizxon madrasalarining peshtoqi oʻziga xos milliy meʼmorlik uslubida serhasham bezatilgan^[1].

Afgʻonistonda

Hirot jome masjidining peshtoqi. Hirot
Moviy masjidning peshtoqi. Mozori Sharif
Masjidi Sabzning peshtoqi. Balx

Rossiya va Kavkazda

Musulmonlar faxri masjidining peshtoqi. Checheniston
Shirvonshohlar saroyidagi peshtoq. Boku
Sankt-Peterburg jome masjidining peshtoqsimon qismi. Sankt-Peterburg

Manbalar

↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Peshtoq&oldid=2853044" dan olindi