Said Olimxon: Versiyalar orasidagi farq
k Khorazmiy Said Olim sahifasini Said Olimxonga koʻchirdi: tu'gri yozilishi |
Tahrir izohi yoʻq |
||
Qator 1: | Qator 1: | ||
{{Buxoro hukmdorlari}} [[Fayl: |
{{Buxoro hukmdorlari}} [[Fayl: cropped.|thumb|| Said Olimxon]] |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
|- |
|- |
2-yanvar 2021, 14:08 dagi koʻrinishi
![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Mohammed_Alim_Khan_cropped.png/220px-Mohammed_Alim_Khan_cropped.png)
Toʻliq ismi | Said Mir Muhammad Olim |
Tugʻilgan sanasi | 1880-yil, 3-yanvar |
Tugʻilgan joyi | ![]() |
Dini | Islomning Sunniylik mazhabi |
Ulus | Mangʻit Oʻzbeklari |
Lavozimi | ![]() |
Otasi | Abdulahad Xon |
Xotini | Nazira |
Farzandlari | Sultonmurod, Shohmurod, Abdurahimxon, Qilich, Saidorifxon, Muslima, Nazokat, Shukriya. |
Vafot sanasi va joyi | 1944-yil, 5-may, ![]() |
Qabri | Qobuldagi «Shoʻadoyi Solehin» qabristoni |
Said Mir Muhammad Olimxon - Buxoro amirligini 1910 — 1920-yillarda boshqargan soʻngi oʻzbek mangit hukmdor. 1880-yilning 3-yanvar kuni Buxoroda tugʻilgan.
Said Muhammad Olim Turkiylarning Mangʻit ulusi Oʻzbeklari oilasida tugʻilgan. Said Olim oʻn uch yoshdaligida otasi Abdulahad tomonidan uch yilga davlatni boshqarish va harbiy maʼlumotlarni oʻzlashtirish uchun Sankt-Peterburgga yuboriladi. 1896-yilda u Rossiyadan Buxoro Shahzodasi sifatida Buxoroga qaytib keladi.
Ikki yildan soʻng u Nasaf xokimi etib tayinlanadi va ushbu lavozimida oʻn ikki yil faoliyat yuritadi. Keyingi ikki yilda u Karminning shimoliy provinsiyasini boshqaradi. 1910-yilda otasi Abdulahad Xon vafot etadi. Oʻsha yili Rossiya Imperiyasi Imperatori Nikolay II tomonidan Oliy martabaga koʻtariladi. 1911-yilda Said Olimxonga Hazrati Oliylari Imperator Svitasida general-mayor unvoni beriladi.
Taxtga 1910-yilda oʻtirdi. Boshqaruvining boshida u sovgʻalar olmasligini, boshqa vazir va boshliqlarga pora olishni man etishini va soliqchilar va boshliqlarni xalqdan olgan soliqni oʻz manfaatlarida qoʻllamaslikni amr etdi. Biroq vaqt oʻtib vaziyat oʻzgarib ketdi, ushbu intrigalar oqibatida yangi qonunlar chiqarmoqchi boʻlganlar Moskva va Qozonga yuborildi. Said Olimxon esa boshqaruvini anʼanaviy tarzda davom ettirdi.
Buxoro amirligi Rossiya Imperiyasiga qaram hisoblansada Said Olimxon oʻz davlatida Amir maqomiga ega edi. Said Olimxinning pullariga Sankt-Peterburgda Masjid va Buxoro Amiri Uyi qurildi. 1915-yilning 30-dekabr kuni general-leytenent maqomiga ega boʻldi va Ter Kazaklari qoʻshinida general-adyutant maqomigacha koʻtarildi.
1920-yilda Qizil Armiya Buxoroni egallab olganida Said Olimxon Buxoro amirligining sharqiga, keyinroq esa Afgʻonistonga qochib ketadi.
Mamlakatidan tashqariga qochib ketganidan keyin Qorakoʻl sotib tirikchilik qilgan. Bosmachilikni qoʻllab-quvvatlagan. Qariligida koʻzi deyarli koʻr boʻlib qolgan. Uning bankdagi hisob raqamlari SSSR Hukumati tomonidan yopib qoʻyilgan.
Said Muhammad Olimxon 1944-yilning 5-may kuni 64 yoshida Qobulda vafot etgan.
Uning koʻp sonli avlodlari (qariyb 3000 kishi) butun dunyoga tarqalib ketgan. Ular asosan AQSH, Turkiya, Olmoniya, Afgʻoniston va boshqa davlatlarda istiqomat qilishadi.
Uning oʻgʻillaridan biri boʻlgan Shohmurod (Olimov familiyasini olgan) 1929-yilda otasidan voz kechgan va Qizil Armiya safida xizmat qilgan va Ikkinchi jahon urushida qatnashib oyogʻini yoʻqotgan. U oʻtgan asrning 60-yillarida Moskvadagi Frunze nomidagi Harbiy Akademiyada faoliyat yuritgan.
Mukofotlari
- Avliyo Stanislav Ordeni: 1901
- Brilliantli Shashka (qurol): 1902
- Avliyo Anna Ordeni: 1906
- Avliyo Vladimir Odeni: 1910
- Brilliantli Oq Burgut Ordeni: 1911
- Brilliantli Nikolay II portreti koʻkrak nishini: 1913
- Avliyo Aleksandr Nevskiy Ordeni: 1916
![]() |
Vikiomborda Said Olimxon haqida turkum mavjud |