Glycerin

Glycerol
Glycerol
Danh pháp IUPAC	propan-1,2,3-triol
Tên khác	glycerin glycerine propantriol
Nhận dạng
Số CAS	56-81-5
PubChem	753
DrugBank	DB04077
KEGG	D00028
ChEBI	17522
ChEMBL	692
Mã ATC	A06AG04,A06AX01 (WHO) , QA16QA03
Ảnh Jmol-3D	ảnh
SMILES	đầy đủ C(C(CO)O)O
InChI	đầy đủ 1/C3H8O3/c4-1-3(6)2-5/h3-6H,1-2H2
UNII	PDC6A3C0OX
Thuộc tính
Bề ngoài	chất lỏng không màu hygroscopic
Mùi	không mùi
Khối lượng riêng	1,261 g/cm³
Điểm nóng chảy	17,8 °C (290,9 K; 64,0 °F)
Điểm sôi	290 °C (563 K; 554 °F)
Chiết suất (nD)	1,4746
Độ nhớt	1,412 Pa·s[1]
Các nguy hiểm
MSDS	JT Baker
NFPA 704	1 1 0
Điểm bắt lửa	160 °C (320 °F) (cốc kín) 176 °C (349 °F) (cốc hở)
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Y kiểm chứng (cái gì YN ?) Tham khảo hộp thông tin

Glycerol hay glyxerol, glycerin, glyxerin là một alcohol đa chức, gồm 3 nhóm -OH gắn vào gốc hydrocarbon C₃H₅ (công thức hóa học là C₃H₅(OH)₃ hay C₃H₈O₃).

Glycerol là một thành phần quan trọng tạo nên chất béo, thuốc nổ nitroglycerin...

Nó có một số tính chất của một polyol như phản ứng với Cu(OH)₂ tạo ra dung dịch xanh trong suốt. Đây cũng là phản ứng đặc trưng để nhận biết alcohol đa chức có 2 nhóm -OH trở lên gắn liền kề nhau. Lipid có thể chuyển hóa thành glycerin thông qua dịch mật và enzym lipase.

Tính chất hóa học[sửa | sửa mã nguồn]

Phản ứng với kim loại kiềm[sửa | sửa mã nguồn]

Như các alcohol khác, glycerol phản ứng với kim loại kiềm, tạo thành glycerat tương ứng và giải phóng hydro:

${\displaystyle {\ce {C3H5(OH)3 + 3Na -> C3H5(ONa)3 + 3/2H2}}}$

Phản ứng với đồng(II) hydroxide[sửa | sửa mã nguồn]

Glycerol hòa tan được đồng(II) hydroxide, tạo thành phức đồng(II) glycerat ở dạng màu xanh lam trong suốt.

${\displaystyle {\ce {2C3H8O3 + Cu(OH)2 -> [C3H5(OH)2O]2Cu + 2H2O}}}$

Phản ứng cháy[sửa | sửa mã nguồn]

Oxy hóa hoàn toàn glycerol bằng cách đốt cháy với oxy, thu được anhydride carbonic và nước:

${\displaystyle {\ce {2C3H8O3 + 7O2 ->[{t°}] 6CO2 + 8H2O}}}$

Phản ứng với acid nitric[sửa | sửa mã nguồn]

Thông thường, glycerol khi phản ứng với acid nitric sẽ bị thế các nhóm hydroxy, tạo thành nitroglycerin (glyceryl trinitrat):

${\displaystyle {\ce {C3H5(OH)3 + 3HO-NO2 -> C3H5(ONO2)3 + 3H2O}}}$

Tuy nhiên nó cũng có thể bị oxy hóa bởi acid nitric (hoặc một số tác nhân khác) tạo thành acid glyceric (acid α,β-dihydroxypropionic):^[2]

${\displaystyle {\ce {HOCH2-CHOH-CH2OH -> HOCH2-CHOH-COOH}}}$

Điều chế[sửa | sửa mã nguồn]

Glycerol là sản phẩm phụ của quá trình xà phòng hóa các triglyceride:

${\displaystyle {\ce {C3H5(OOCR)3 ->[{NaOH}][{t°}] C3H5(OH)3}}}$

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Bài viết liên quan đến hóa học này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s