Gaan na inhoud

Skoliose

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Skoliose
Klassifikasie en eksterne bronne
’n X-straalplaat van ’n 16-jarige meisie met skoliose.
’n X-straalplaat van ’n 16-jarige meisie met skoliose.
ICD-10 M41
DiseasesDB 26545
Mediese waarskuwing

Skoliose (van die Griekse σκολίωσις skoliosis, "kromtrekking")[1] is ’n mediese toestand waar ’n mens se ruggraat ’n sywaartse kurwe het.[2] Die kurwe is gewoonlik S- of C-vormig.[2] In sommige gevalle is die kurwe stabiel, maar in ander kan dit mettertyd vererger.[3] Matige skoliose veroorsaak gewoonlik nie probleme nie, terwyl dit in ernstiger gevalle tot asemhalingsprobleme kan lei.[3][4] Gewoonlik is geen pyn aanwesig nie.[5]

In die meeste gevalle is die oorsaak onbekend, maar dit behels vermoedelik ’n kombinasie van genetiese en omgewingsfaktore.[3] Dit kan ook voorkom weens ander toestande soos spierspasmas, serebrale verlamming en sekere gewasse.[2] Diagnose word met X-strale bevestig.[2] Skoliose word gewoonlik geklassifiseer as óf struktureel wanneer die kurwe onbuigsaam is óf funksioneel wanneer die onderliggende ruggraat normaal is.[2]

Skoliose 40⁰

Behandeling hang af van die graad van die kurwe, die ligging en die oorsaak.[2] Klein kurwes kan net gemonitor word.[2] Behandeling kan insluit ’n rugstut of chirurgie.[2] Die rugstut moet daagliks gebruik word totdat die persoon ophou groei.[2]

Skoliose kom in sowat 3% van mense voor,[6], gewoonlik op die ouderdomme van tussen 10 en 20[2] en meer dikwels by meisies as by seuns.[2][3]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "scoliosis". Dictionary.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Oktober 2019. Besoek op 12 Augustus 2016.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 "Questions and Answers about Scoliosis in Children and Adolescents". NIAMS (in Engels). Desember 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Augustus 2017. Besoek op 12 Augustus 2016.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 "adolescent idiopathic scoliosis". Genetics Home Reference (in Engels). September 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Maart 2020. Besoek op 12 Augustus 2016.
  4. Yang, S; Andras, LM; Redding, GJ; Skaggs, DL (Januarie 2016). "Early-Onset Scoliosis: A Review of History, Current Treatment, and Future Directions". Pediatrics. 137 (1): e20150709. doi:10.1542/peds.2015-0709. PMID 26644484.
  5. Agabegi, SS; Kazemi, N; Sturm, PF; Mehlman, CT (Desember 2015). "Natural History of Adolescent Idiopathic Scoliosis in Skeletally Mature Patients: A Critical Review". The Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons. 23 (12): 714–23. doi:10.5435/jaaos-d-14-00037. PMID 26510624.
  6. Shakil, H; Iqbal, ZA; Al-Ghadir, AH (2014). "Scoliosis: review of types of curves, etiological theories and conservative treatment". Journal of Back and Musculoskeletal Rehabilitation. 27 (2): 111–5. doi:10.3233/bmr-130438. PMID 24284269.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]