Neidio i'r cynnwys

200 metr

Oddi ar Wicipedia
Gadael blociau cychwyn mewn cymal o'r ras 200 metr yng Ngemau Olympaidd 2012

Mae'r 200 metr yn gamp athletau lle fydd cystadleuwyr yn rhedeg ras sbrint. Mae'r ras yn cael ei rhedeg ar drac awyr agored gan ddechrau ar y gromlin ac yn dod i ben ar yr hyd syth olaf[1]. Mae angen cyfuniad o dechnegau i redeg y ras yn llwyddiannus. Mae'r 200m yn rhoi mwy o bwyslais ar ddygnwch cyflymder na phellteroedd sbrint byrrach wrth i athletwyr ddibynnu ar systemau ynni gwahanol yn ystod y sbrint hirach.

Campau o hyd tebyg

[golygu | golygu cod]

Ras ychydig yn fyrrach, o'r enw'r stadion a oedd yn cael ei redeg ar drac syth, oedd y gamp gyntaf a gofnodwyd yn y Gemau Olympaidd hynafol.[2]

Yng ngwledydd Prydain a llefydd eraill, bu athletwyr yn rhedeg y wib 220 llathen (201.168 m) yn hytrach na'r 200 metr (218.723 llathen) [3], ond mae'r ras yma wedi dod i ben. Yr addasiad safonol a ddefnyddir i drosi amseroedd recordiau dros 220 llath i 200 m yw trwy dynnu 0.1 eiliad, ond mae dulliau trosi eraill yn bodoli

Fersiwn arall a ddaeth i ben oedd y 200 metr ar drac unionsyth. Pan ddechreuodd y Gymdeithas Athletau Amatur Rhyngwladol (a elwir bellach yn Gymdeithas Ryngwladol Cymdeithasau Athletau) i gadw recordiau'r byd yn 1912, dim ond cofnodion a osodwyd ar drac syth oedd yn gymwys i'w hystyried. Yn 1951, dechreuodd yr IAAF gydnabod recordiau a dorrwyd ar lwybr crwm. Ym 1976, cafodd y record syth ei ddileu.

Pencampwyr dwbl

[golygu | golygu cod]

Mae'r ras yn denu rhedwyr o ddigwyddiadau eraill, yn bennaf y 100 metr, sy'n dymuno dyblu a hawlio'r ddau deitl. Cyflawnwyd y gamp hon gan ddynion un ar ddeg gwaith yn y Gemau Olympaidd: gan Archie Hahn ym 1904, Ralph Craig ym 1912, Percy Williams ym 1928, Eddie Tolan ym 1932, Jesse Owens ym 1936, Bobby Morrow ym 1956, Valeriy Borzov ym 1972, Carl Lewis ym 1984, ac yn fwyaf diweddar gan Usain Bolt o Jamaica yn 2008, 2012, a 2016. Mae'r "dwbl" wedi'i gyflawni gan ferched saith gwaith: gan Fanny Blankers-Koen ym 1948, Marjorie Jackson ym 1952, Betty Cuthbert ym 1956, Wilma Rudolph ym 1960, Renate Stecher ym 1972, Florence Griffith-Joyner ym 1988, ac Elaine Thompson yn 2016. Gorffennodd Marion Jones yn gyntaf yn y ddwy ras yn 2000 ond cafodd ei gwahardd yn ddiweddarach a cholli ei medalau ar ôl cyfaddef iddi gymryd cyffuriau gwella perfformiad. Cafodd Dwbl Olympaidd o 200 m a 400 m ei gyflawni gyntaf gan Valerie Brisco-Hooks ym 1984, ac yn ddiweddarach gan Michael Johnson o'r Unol Daleithiau a Marie-José Pérec o Ffrainc ym 1996. Usain Bolt yw'r unig ddyn i'w ailadrodd fel pencampwr Olympaidd, Bärbel Wöckel (née Eckert) a Veronica Campbell-Brown yw'r unig ddwy ferch sydd wedi ailadrodd y gamp fel pencampwyr Olympaidd.

Deiliaid recordiau'r byd

[golygu | golygu cod]

Deiliad record byd y dynion yw Usain Bolt o Jamaica, a fu'n rhedeg 19.19 ym Mhencampwriaethau'r Byd 2009. Deiliad record byd y merched yw Florence Griffith-Joyner o'r Unol Daleithiau, a fu'n rhedeg 21.34 yn Gemau Olympaidd Haf 1988. Y pencampwyr Olympaidd cyfredol yw Usain Bolt ac Elaine Thompson (Jamaica). Pencampwyr y Byd cyfredol yw Ramil Guliyev (Twrci) a Dafne Schippers (yr Iseldiroedd).

Nid yw rasys sy'n cael eu rhedeg gyda gwynt cynorthwyol a fesurir dros 2.0 metr yr eiliad yn dderbyniol at ddibenion cofnodi recordiau.

Enillwyr medalau Olympaidd

[golygu | golygu cod]

Dynion

[golygu | golygu cod]
Gemau Aur Arian Efydd
1900 Paris Walter Tewksbury
Baner UDA UDA
Norman Pritchard
Baner India India
Stan Rowley
Baner Awstralia Awstralia
1904 St. Louis Archie Hahn
Baner UDA UDA
Nate Cartmell
Baner UDA UDA
William Hogenson
Baner UDA UDA
1908 Llundain Robert Kerr
Baner Canada Canada
Robert Cloughen
Baner UDA UDA
Nate Cartmell
Baner UDA UDA
1912 Stockholm Ralph Craig
Baner UDA UDA
Donald Lippincott
Baner UDA UDA
Willie Applegarth
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
1920 Antwerp Allen Woodring
Baner UDA UDA
Charlie Paddock
Baner UDA UDA
Harry Edward
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
1924 Paris Jackson Scholz
Baner UDA UDA
Charlie Paddock
Baner UDA UDA
Eric Liddell
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
1928 Amsterdam Percy Williams
Baner Canada Canada
Walter Rangeley
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
Helmut Körnig
Baner Yr Almaen Yr Almaen
1932 Los Angeles Eddie Tolan
Baner UDA UDA
George Simpson
Baner UDA UDA
Ralph Metcalfe
Baner UDA UDA
1936 Berlin Jesse Owens
Baner UDA UDA
Mack Robinson
Baner UDA UDA
Tinus Osendarp
Baner Yr Iseldiroedd Yr Iseldiroedd
1948 Llundain Mel Patton
Baner UDA UDA
Barney Ewell
Baner UDA UDA
Lloyd LaBeach
Baner Panamâ Panamâ
1952 Helsinki Andy Stanfield
Baner UDA UDA
Thane Baker
Baner UDA UDA
James Gathers
Baner UDA UDA
1956 Melbourne Bobby Morrow
Baner UDA UDA
Andy Stanfield
Baner UDA UDA
Thane Baker
Baner UDA UDA
1960 Rome Livio Berruti
Baner Yr Eidal Yr Eidal
Lester Carney
Baner UDA UDA
Abdoulaye Seye
Baner Ffrainc Ffrainc
1964 Tokyo Henry Carr
Baner UDA UDA
Paul Drayton
Baner UDA UDA
Edwin Roberts
Baner Trinidad a Tobago Trinidad a Tobago
1968 Mexico City Tommie Smith
Baner UDA UDA
Peter Norman
Baner Awstralia Awstralia
John Carlos
Baner UDA UDA
1972 Munich Valeriy Borzov
  Yr Undeb Sofietaidd
Larry Black
Baner UDA UDA
Pietro Mennea
Baner Yr Eidal Yr Eidal
1976 Montreal Don Quarrie
Baner Jamaica Jamaica
Millard Hampton
Baner UDA UDA
Dwayne Evans
Baner UDA UDA
1980 Moscow Pietro Mennea
Baner Yr Eidal Yr Eidal
Allan Wells
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
Don Quarrie
Baner Jamaica Jamaica
1984 Los Angeles Carl Lewis
Baner UDA UDA
Kirk Baptiste
Baner UDA UDA
Thomas Jefferson (athletwr)
Baner UDA UDA
1988 Seoul Joe DeLoach
Baner UDA UDA
Carl Lewis
Baner UDA UDA
Robson da Silva
Baner Brasil Brasil
1992 Barcelona Michael Marsh
Baner UDA UDA
Frankie Fredericks
Baner Namibia Namibia
Michael Bates
Baner UDA UDA
1996 Atlanta Michael Johnson
Baner UDA UDA
Frankie Fredericks
Baner Namibia Namibia
Ato Boldon
Baner Trinidad a Tobago Trinidad a Tobago
2000 Sydney Konstantinos Kenteris
Baner Gwlad Groeg Gwlad Groeg
Darren Campbell
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
Ato Boldon
Baner Trinidad a Tobago Trinidad a Tobago
2004 Athen Shawn Crawford
Baner UDA UDA
Bernard Williams
Baner UDA UDA
Justin Gatlin
Baner UDA UDA
2008 Beijing Usain Bolt
Baner Jamaica Jamaica
Shawn Crawford
Baner UDA UDA
Walter Dix
Baner UDA UDA
2012 Llundain Usain Bolt
Baner Jamaica Jamaica
Yohan Blake
Baner Jamaica Jamaica
Warren Weir
Baner Jamaica Jamaica
2016 Rio Usain Bolt
Baner Jamaica Jamaica
Andre De Grasse
Baner Canada Canada
Christophe Lemaitre
Baner Ffrainc Ffrainc

Merched

[golygu | golygu cod]
Gemau Aur Arian Efydd
1948 Llundain Fanny Blankers-Koen
Baner Yr Iseldiroedd Yr Iseldiroedd
Audrey Williamson
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
Audrey Patterson
Baner UDA UDA
1952 Helsinki Marjorie Jackson
Baner Awstralia Awstralia
Bertha Brouwer
Baner Yr Iseldiroedd Yr Iseldiroedd
Nadezhda Khnykina-Dvalishvili
  Yr Undeb Sofietaidd
1956 Melbourne Betty Cuthbert
Baner Awstralia Awstralia
Christa Stubnick
Baner Yr Almaen Yr Almaen
Marlene Mathews
Baner Awstralia Awstralia
1960 Rome Wilma Rudolph
Baner UDA UDA
Jutta Heine
Baner Yr Almaen Yr Almaen
Dorothy Hyman
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
1964 Tokyo Edith McGuire
Baner UDA UDA
Irena Kirszenstein
Baner Gwlad Pwyl Gwlad Pwyl
Marilyn Black
Baner Awstralia Awstralia
1968 Mexico City Irena Szewińska
Baner Gwlad Pwyl Gwlad Pwyl
Raelene Boyle
Baner Awstralia Awstralia
Jenny Lamy
Baner Awstralia Awstralia
1972 Munich Renate Stecher
Baner Dwyrain yr Almaen Dwyrain yr Almaen
Raelene Boyle
Baner Awstralia Awstralia
Irena Szewińska
Baner Gwlad Pwyl Gwlad Pwyl
1976 Montreal Bärbel Eckert
Baner Dwyrain yr Almaen Dwyrain yr Almaen
Annegret Richter
Baner Yr Almaen Yr Almaen
Renate Stecher
Baner Dwyrain yr Almaen Dwyrain yr Almaen
1980 Moscow Bärbel Wöckel
Baner Dwyrain yr Almaen Dwyrain yr Almaen
Natalya Bochina   Yr Undeb Sofietaidd Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
1984 Los Angeles Valerie Brisco-Hooks
Baner UDA UDA
Florence Griffith
Baner UDA UDA
Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
1988 Seoul Florence Griffith-Joyner
Baner UDA UDA
Grace Jackson
Baner Jamaica Jamaica
Heike Drechsler
Baner Dwyrain yr Almaen Dwyrain yr Almaen
1992 Barcelona Gwen Torrence
Baner UDA UDA
Juliet Cuthbert
Baner Jamaica Jamaica
Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
1996 Atlanta Marie-José Pérec
Baner Ffrainc Ffrainc
Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
Mary Onyali
Baner Nigeria Nigeria
2000 Sydney Pauline Davis-Thompson
Baner Y Bahamas Y Bahamas
Susanthika Jayasinghe
Baner Sri Lanca Sri Lanca
Beverly McDonald
Baner Jamaica Jamaica
2004 Athen Veronica Campbell
Baner Jamaica Jamaica
Allyson Felix
Baner UDA UDA
Debbie Ferguson
Baner Y Bahamas Y Bahamas
2008 Beijing Veronica Campbell-Brown
Baner Jamaica Jamaica
Allyson Felix
Baner UDA UDA
Kerron Stewart
Baner Jamaica Jamaica
2012 Llundain Allyson Felix
Baner UDA UDA
Shelly-Ann Fraser-Pryce
Baner Jamaica Jamaica
Carmelita Jeter
Baner UDA UDA
2016 Rio de Janeiro Elaine Thompson
Baner Jamaica Jamaica
Dafne Schippers
Baner Yr Iseldiroedd Yr Iseldiroedd
Tori Bowie
Baner UDA UDA

Enillwyr Pencampwriaethau'r Byd

[golygu | golygu cod]

Dynion

[golygu | golygu cod]
Pencampwriaeth Aur Arian Efydd
1983 Helsinki Calvin Smith
Baner UDA UDA
Elliott Quow
Baner UDA UDA
Pietro Mennea
Baner Yr Eidal Yr Eidal
1987 Rhufain Calvin Smith
Baner UDA UDA
Gilles Quénéhervé
Baner Ffrainc Ffrainc
John Regis
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
1991 Tokyo Michael Johnson
Baner UDA UDA
Frankie Fredericks
Baner Namibia Namibia
Atlee Mahorn
Baner Canada Canada
1993 Stuttgart Frankie Fredericks
Baner Namibia Namibia
John Regis
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
Carl Lewis
Baner UDA UDA
1995 Gothenburg Michael Johnson
Baner UDA UDA
Frankie Fredericks
Baner Namibia Namibia
Jeff Williams
Baner UDA UDA
1997 Athen Ato Boldon
Baner Trinidad a Tobago Trinidad a Tobago
Frankie Fredericks
Baner Namibia Namibia
Claudinei da Silva
Baner Brasil Brasil
1999 Seville Maurice Greene
Baner UDA UDA
Claudinei da Silva
Baner Brasil Brasil
Francis Obikwelu
Baner Nigeria Nigeria
2001 Edmonton Konstantinos Kenteris
Baner Gwlad Groeg Gwlad Groeg
Christopher Williams
Baner Jamaica Jamaica
Shawn Crawford
Baner UDA UDA
2003 Saint-Denis John Capel
Baner UDA UDA
Darvis Patton
Baner UDA UDA
Shingo Suetsugu
Baner Japan Japan
2005 Helsinki Justin Gatlin
Baner UDA UDA
Wallace Spearmon
Baner UDA UDA
John Capel
Baner UDA UDA
2007 Osaka Tyson Gay
Baner UDA UDA
Usain Bolt
Baner Jamaica Jamaica
Wallace Spearmon
Baner UDA UDA
2009 Berlin Usain Bolt
Baner Jamaica Jamaica
Alonso Edward
Baner Panamâ Panamâ
Wallace Spearmon
Baner UDA UDA
2011 Daegu Usain Bolt
Baner Jamaica Jamaica
Walter Dix
Baner UDA UDA
Christophe Lemaitre
Baner Ffrainc Ffrainc
2013 Moscow Usain Bolt
Baner Jamaica Jamaica
Warren Weir
Baner Jamaica Jamaica
Curtis Mitchell
Baner UDA UDA
2015 Beijing Usain Bolt
Baner Jamaica Jamaica
Justin Gatlin
Baner UDA UDA
Anaso Jobodwana
Baner De Affrica De Affrica
2017 Llundain Ramil Guliyev
Baner Twrci Twrci
Wayde van Niekerk
Baner De Affrica De Affrica
Jereem Richards
Baner Trinidad a Tobago Trinidad a Tobago

Merched

[golygu | golygu cod]
Pencampwriaeth Aur Arian Efydd
1983 Helsinki Marita Koch
Baner Dwyrain yr Almaen Dwyrain yr Almaen
Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
Kathy Smallwood-Cook
Baner Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
1987 Rhufain Silke Gladisch
Baner Dwyrain yr Almaen Dwyrain yr Almaen
Florence Griffith-Joyner
Baner UDA UDA
Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
1991 Tokyo Katrin Krabbe
Baner Yr Almaen Yr Almaen
Gwen Torrence
Baner UDA UDA
Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
1993 Stuttgart Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
Gwen Torrence
Baner UDA UDA
Irina Privalova
Baner Rwsia Rwsia
1995 Gothenburg Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
Irina Privalova
Baner Rwsia Rwsia
Galina Malchugina
Baner Rwsia Rwsia
1997 Athen Zhanna Pintusevich-Block
Baner Wcráin Wcráin
Susanthika Jayasinghe
Baner Sri Lanca Sri Lanca
Merlene Ottey
Baner Jamaica Jamaica
1999 Seville Inger Miller
Baner UDA UDA
Beverly McDonald
Baner Jamaica Jamaica
Merlene Frazer
Baner Jamaica Jamaica
Andrea Philipp
Baner Yr Almaen Yr Almaen
2001 Edmonton Debbie Ferguson
Baner Y Bahamas Y Bahamas
LaTasha Jenkins
Baner UDA UDA
Cydonie Mothersille
Baner Ynysoedd Caiman Ynysoedd Caiman
2003 Saint-Denis Anastasiya Kapachinskaya
Baner Rwsia Rwsia
Torri Edwards
Baner UDA UDA
Muriel Hurtis
Baner Ffrainc Ffrainc
2005 Helsinki Allyson Felix
Baner UDA UDA
Rachelle Boone-Smith
Baner UDA UDA
Christine Arron
Baner Ffrainc Ffrainc
2007 Osaka Allyson Felix
Baner UDA UDA
Veronica Campbell
Baner Jamaica Jamaica
Susanthika Jayasinghe
Baner Sri Lanca Sri Lanca
2009 Berlin Allyson Felix
Baner UDA UDA
Veronica Campbell-Brown
Baner Jamaica Jamaica
Debbie Ferguson-McKenzie
Baner Y Bahamas Y Bahamas
2011 Daegu Veronica Campbell-Brown
Baner Jamaica Jamaica
Carmelita Jeter
Baner UDA UDA
Allyson Felix
Baner UDA UDA
2013 Moscow Shelly-Ann Fraser-Pryce
Baner Jamaica Jamaica
Murielle Ahouré
Baner Arfordir Ifori Arfordir Ifori
Blessing Okagbare
Baner Nigeria Nigeria
2015 Beijing Dafne Schippers
Baner Yr Iseldiroedd Yr Iseldiroedd
Elaine Thompson
Baner Jamaica Jamaica
Veronica Campbell-Brown
Baner Jamaica Jamaica
2017 Llundain Dafne Schippers
Baner Yr Iseldiroedd Yr Iseldiroedd
Marie-Josée Ta Lou
Baner Arfordir Ifori Arfordir Ifori
Shaunae Miller-Uibo
Baner Y Bahamas Y Bahamas

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. IAAF 200 M How it works adalwyd 24 awst 2018
  2. "Acient Olympics". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-12-09. Cyrchwyd 24 Awst 2018.
  3. "A Historical Progression of Sprinting Top Speed World Bests". Cyrchwyd 24 Awst 2018.

Dolenni allanol

[golygu | golygu cod]