Naar inhoud springen

Supergroep (biologie)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verschillende niveaus van het wetenschappelijk classificatiesysteem.LevenDomein (biologie)Rijk (biologie)Stam (biologie)Klasse (biologie)Orde (biologie)Familie (biologie)Geslacht (biologie)Soort
Verschillende niveaus van het wetenschappelijk classificatiesysteem.

De hiërarchie van de acht belangrijkste taxonomische rangen. Tussenliggende rangen zijn niet afgebeeld.

Een supergroep is een van de hoogste taxonomische rangen, boven dat van een rijk en stam en onder dat van een domein. Een supergroep is een zeer grote, monofyletische groep van organismen die een gemeenschappelijke voorouder delen.

Het was tot aan de jaren 2010 lastig de verwantschappen te bestuderen tussen de hogere taxa zoals de domeinen, rijken en stammen. Op grond van moderne genetische technieken, de DNA-sequencing, heeft er een fundamentele herschikking plaatsgevonden van deze taxa. Zodoende werd een nieuwe taxonomische rang in het leven geroepen, de supergroep. Supergroep wordt in de recente literatuur algemeen gebruikt.[1]

De supergroep kwam als een nieuwe taxonomische rang tot stand, doordat het ver uit elkaar liggende taxa verenigde waarvoor redelijke aanwijzingen bestonden dat deze een gemeenschappelijke afstamming hadden.[2] Traditionele rijken als dieren en schimmels werden hierin als subclades geplaatst. De supergroep wordt vooral bij de classificatie van eukaryoten toegepast.

Indeling met domeinen en supergroepen

[bewerken | brontekst bewerken]

Een moderne indeling van het leven is te vinden onder anderen bij JR Holt en CA Iudica (2013).[3] De ontwikkelingen van het laatste decennium zijn hierin verwerkt. Binnen de Eukaryoten worden vier supergroepen, met de Rhizaria soms als vijfde supergroep, maar anders opgenomen in de Chromalveolata, onderscheiden:

Fylogenetische stamboom van het leven
Domeinen en supergroepen
  • (→ behoort tot de ...) wordt ook gerekend tot een polyfyletische groep

    De protozoa en de protisten worden niet meer als groep erkend maar zijn verdeeld over alle supergroepen.

    Linnaeus
    (1735)
    2 rijken
    Haeckel
    (1894)
    3 rijken
    Whittaker
    (1969)
    5 rijken
    Woese
    (1977)
    6 rijken
    Woese
    (1990)[4]
    3 domeinen
    Cavalier-Smith (1998)
    2 domeinen en
    6 rijken
    Keeling (2004)
    3 domeinen en
    5 supergroepen
    Animalia Animalia Animalia Animalia Eucarya Eukaryota Animalia Eukaryota Unikonta
    Vegetabilia Plantae Fungi Fungi Fungi Excavata
    Plantae Plantae Plantae Archaeplastida
    Protista Protista Chromista Chromalveolata
    niet
    behandeld
    Protista Protozoa Rhizaria
    Monera Archaebacteria Archaea Prokaryota Bacteria Archaea
    Eubacteria Bacteria Bacteria

    Samengevat tot de niveaus stam, rijk, supergroep en domein ziet de stamboom van het leven er als volgt uit:

    Fylogenetische stamboom van het cellulaire leven
  • LUCA
  • een polyfyletische groep
    (→ behoort tot de ...) wordt ook gerekend tot een polyfyletische groep

    Alternatieve stamboom

    [bewerken | brontekst bewerken]

    Er zijn voor de eukaryoten ook alternatieve indelingen. Een daarvan wordt hier verkort weergegeven, vanwege de namen van de clades, zoals bij de Bikonta, Cabozoa en Corticata. De plaats van de Apusozoa is veranderd en daarmee de indeling van de clades van hoger niveau. Doordat de Unikonta in twee supergroepen zijn gesplitst, worden hier in het totaal zes supergroepen onderscheiden.