as

Niet te verwarren met: As, aS

• Samenstelling van “s” (seconde) met het voorvoegsel “a” (atto-)

as

1. (tijdrekening), (natuurkunde), (eenheid) het symbool voor attoseconde, een tijdseenheid van 10⁻¹⁸ seconde

eenheden van tijd
ys • zs • as • fs • ps • ns • μs • ms • cs • ds • s • das • hs • ks • Ms • Gs • Ts • Ps • Es • Zs • Ys
a • ha • ka • Ma • Ga

• Geluid:  as    (hulp, bestand)
• IPA: / ɑs / (1 lettergreep)

• as

• In de betekenis van ‘verbrandingsresidu’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901 ^[1]
• [A] Van het Middelnederlandse asse. Voert terug op het Oudgermaanse *ahso ^[2]
• [B1,2] Van het Oudnederlandse asca, Middelnederlandse assc(h)e. Voert terug op het Oudgermaanse *asko ^[3]
• [B3,4,5] Samentrekking van a (5) met het achtervoegsel -es

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	as	assen
verkleinwoord	asje	asjes

[A] as v/m

1. (werktuigbouwkunde) staafvormig voorwerp waarom of waarmee iets ronddraait, aandrijfas etc.

   • De achteras van de auto bevat een differentieel als de auto via achterwielen aangedreven wordt. 

2. (wiskunde) denkbeeldige lijn (aslijn) door het midden van een voorwerp, ruimte of vlak

   • In het assenstelsel kennen we de vertikale y-as en de horizontale x-as. 

3. (plantkunde) middelste deel van een plant, waaromheen de bladachtige organen en/of de wortels vastzitten

1. spil

• Indonesisch: as

• Zie Wikipedia voor meer informatie. (mechanica)

• Zie Wikipedia voor meer informatie. (wiskunde)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	as	assen
verkleinwoord	asje	asjes

[B] as v/m

1. overblijfsel van iets dat verbrand is

   • De as van sigaretten wordt opgevangen in een asbak. 
   • As is verbrande turf zei oma altijd. 

   1. (scheikunde) verbrandingsresidu b.v. vliegas, potas, loodas
2. stof opgeworpen door een vulkaan
3. (muziek) een met een halve toon verlaagde toon "a"

   • De toon “as” klinkt in de getempereerde stemming, gelijk aan de toon “gis”. 

4. (muziek) de grondtoon (tonica) van de “as-mineurtoonladder”, tevens een korte aanduiding van die toonladder

   • Op de notenbalk van een sonate in as, staan vier mollen. 

5. (muziek) de grondtoon van het “as-mineurakkoord”, de kleine drieklank op de eerste trap (tonica-akkoord) van de kleinetertstoonladder op die toon

   • De drie tonen van het as-mineurakkoord (symbool: A♭m) in grondligging, zijn: as - ces - des. 

• [1] verbrandingsresidu, verbrandingsrest
• [3] gis
• [4] as-kleinetertstoonladder, as-klein, as-mineurtoonladder, as-mineur
• [5] as-klein, as-kleinakkoord, as-mineur, as-mineurakkoord, A♭m

• [3] As, Ais
• [4] As, As-groot, As-majeur, As-grotetertstoonladder
• [5] As, As-groot, As-majeurakkoord, A♭

• [1] asbak

• [3,4,5] bes, ces, des, es, fes, ges

• As is verbrande turf

• In de as leggen

• In zak en as zitten

• Uit zijn as herrijzen

• Het woord as staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "as" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.[5]

• Zie Wikipedia voor meer informatie. (verbranding)

• Zie Wikipedia voor meer informatie. (vulkaan)

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

as

1. als

• IPA: /ɑs/

• as

• [A] Afgeleid van het Nederlandse as
• [B] Afgeleid van het Nederlandse as
• [C] Afgeleid van het Nederlandse als

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	as	asse
verkleinwoord	assie	assies

as [A]

1. as; spil

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	as	-

as [B]

1. as; verbrandingsrest

as [C]

1. als; wanneer
2. als; indien
3. als; in de hoedanigheid van, de rol hebbende of spelende
4. dan; na een vergrotende trap van een bijvoeglijk naamwoord of van een bijwoord

• indien

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

as

1. als

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

• as

as o

1. (muziek) de toon ”as”
2. (muziek) as: korte aanduiding van de toonaard “as-mineur”

   «Eine Sonate in as.»

   Een sonate in as kleine terts.

• [2] As, As-Dur, As-Dur-Tonleiter

• [2] as-Moll, as-Moll-Tonleiter

• [1,2] A, hes, Hes, ces, Ces, des, Des, es, Es, fes, Fes, ges, Ges

• Geluid:  as (VS)    (hulp, bestand)
• IPA: /ӕz/

Naar frequentie	98 (bijwoord)

as

1. zo

Naar frequentie	31 (voegwoord)

as

1. terwijl
2. aangezien
3. zoals
4. hoe ... ook
5. net als

as

1. als

• as for

• as if

• as though

• as to

• Geluid:  as    (hulp, bestand)
• IPA: /a/

as

1. tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van avoir

as m

1. (spreektaal) uitblinker, kei

   «Gilles, c'est l'as de la mécanique.»

   Gilles is een kei in mechanica. ^[1]

• IPA: /ɔs/, /as/

• [A] Afgeleid van het Oudfriese als / alsa / alse / as / asa / ase
• [B] Afgeleid van het Oudfriese *ax

as [A]

1. als
2. dan

• Wurdboek fan de Fryske taal - Instituut voor de Nederlandse taal

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	as	assen
verkleinwoord

as [B]

1. (werktuigbouwkunde) as; staafvormig voorwerp waarom of waarmee iets ronddraait, aandrijfas etc.
2. (wiskunde) as; denkbeeldige lijn (aslijn) door het midden van een voorwerp, ruimte of vlak

• Wurdboek fan de Fryske taal - Instituut voor de Nederlandse taal

• as

• uit het Nederlands "as" (staafvormig voorwerp waarom of waarmee iets ronddraait)
• uit het Nederlands "aas"

as

1. as (staafvormig voorwerp waarom of waarmee iets ronddraait)
2. aas

• gandar, poros

• IPA: /as/

• as

as

1. (werktuigbouwkunde) as; staafvormig voorwerp waarom of waarmee iets ronddraait, aandrijfas etc.
2. (wiskunde) as; denkbeeldige lijn (aslijn) door het midden van een voorwerp, ruimte of vlak
3. (plantkunde) as; middelste deel van een plant, waaromheen de bladachtige organen en/of de wortels vastzitten
4. as; overblijfsel van iets dat verbrand is

1. –
2. –
3. –
4. asse

• IPA: /as/

• Afgeleid van het Angelsaksische eallswā

as

1. als

• ase
• os

• also
• alswa
• alswo

• Engels: as
• Schots: as

as

1. als

• äs
• ass
• os

as

1. derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van wees

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / ɑs /

• as

Naar frequentie	zeldzaam

as

1. gebiedende wijs van ase

• Nynorsk:  asa ww 

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / ɑs /

• as

[A+B]: as

1. gebiedende wijs van ase

• [B]:  asa ww 
• [B]:  ase ww 

• Noors: [A+B]:  as ww 

as

1. als

• Afgeleid van het Proto-Germaanse *ansuz

as

1. (religie) god
2. ᚨ; de rune met de klank a

• Geluid:  as    (hulp, bestand)

• as

as

1. dat

   «Ich bin arrig dankbaar as mei gleene neie Dochder aa gsund iss un ich bede as sie so bleibt!»

   Ik ben erg dankbaar dat mijn nieuwe dochtertje gezond is en ik bid dat dat zo blijft.

2. zoals

   «As viel vun eich schunn wisse, der Dr. Martin Luther King hot versucht unsre Gsellschaft zu refermiere.»

   Zoals vele van jullie al weten, heeft Dr. Martin Luther King geprobeerd onze samenleving te hervormen.

• Duits:
  • [1]: dass
  • [2]: wie
• Engels:
  • [1]: that
  • [1]: as

• IPA: /as/
• Geluid:  as    (hulp, bestand)

• as

as

1. aas; speelkaart die met A aangeduid wordt; vaak hoogste in het spel
2. (militair) aas, vliegende aas; een in oorlogstijd succesvolle jachtvlieger
3. (numismatiek) as; een Romeinse munteenheid
4. (muziek) as; een met een halve toon verlaagde toon "a"

• As-dur o
• asik m
• as-moll o
• asować imperfectief
• asowy

• asowanie o

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

• as

as v

1. het meervoud van a

• Afgeleid van het Oudfriese als / alsa / alse / as / asa / ase

as

1. als

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

• as

enkelvoud	meervoud
as	ases

as m

1. (kaartspel) aas

• as in: Diccionario de la lengua española, 23e druk, op website: Real academia española

• IPA: /as/

• as

• Leenwoord uit het Latijn, waarvan ook het woord eso is afgeleid

as monbezield

1. (numismatiek) as; een Romeinse munteenheid
2. (natuurkunde)(eenheid) as; een Romeinse eenheid van massa

	enkelvoud	meervoud
nominatief	as	asy
genitief	asu	asů
datief	asu	asům
accusatief	as	asy
vocatief	ase	asy
locatief	asu	asech
instrumentalis	asem	asy

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

as mbezield

1. (mythologie) Aas; een tot de Asen behorende Germaanse god

		enkelvoud	meervoud
nominatief		as	asové
genitief		asa	asů
datief	korte vorm	asu	asům
	lange vorm	asovi
accusatief		asa	asy
vocatief		ase	asové
locatief	korte vorm	asu	asech
	lange vorm	asovi
instrumentalis		asem	asy

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

as o

1. (muziek) as; een met een halve toon verlaagde toon "a"

	enkelvoud	meervoud
nominatief	as	as
genitief	as	as
datief	as	as
accusatief	as	as
vocatief	as	as
locatief	as	as
instrumentalis	as	as

• gis

• asas

• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

as

1. (verouderd) ongeveer; drukt een mate van mindere nauwkeurigheid uit

• asi
• přibližně

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

as

1. aas (kaartspel).
2. hermelijn (dier).

as

1. als

as

1. als

as

1. (Zuidwestfaals) als

• äs
• ass
• os