Vejatz lo contengut

Oblast de Sakhalin

Tièra de 1000 articles que totas las Wikipèdias deurián aver.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Сахали́нская о́бласть
Sakhalinskaïa oblast
País Russia
capitala Iuzhno-Sakhalinsk
Superfícia 87 100 km²
Populacion 497 973 (2010)
Localizacion de l'oblast en Russia
Site Internet http://www.adm.sakhalin.ru

L'oblast de Sakhalin (en rus Сахали́нская о́бласть, Sakhalinskaïa oblast) es un subjècte federau (oblast) de Russia. La capitala e pus granda vila es Iuzhno-Sakhalinsk, situada sus l'illa de Sakhalin, e que compta dins los 170 000 abitants.

L'oblast es constituït de l'illa de Sakhalin, mas tot-parier de las illas Kuriles. Sa superficia es de 87 100 km2.

Los pòbles indigènas de Sakhalin son los nivkhs, los oroks e los ainos. Visquèron amb pauc de contacts amb las autras regions vesinas abans l'arribada dels Chineses, dels Japoneses e dels Russes.

Los primièrs Europèus per explorar las còstas de Sakhalin Island foguèron Ivan Moskvitin e Martin Gerritz de Vries al sègle XVII, Joan Francés de La Peirosa en 1787 e Adam Johann von Krusenstern en 1805.

Los establiments japoneses sus Sakhalin datan del periòde Edo. Ōtomari foguèt fondada en 1679. Del temps de las dinastias Ming e Qing China considerèt que l'iscla èra dins lo sieu empèri. Totun i aguèt pas jamai de preséncia militara sus l'iscla. Japon, preocupat per Russia, proclamèt unilateralament sa sobeiranetat sus l'illa tota en 1845. Los colons russes ignorèron aquesta annexion formala mas pas brica efectiva (e las reivindicacions de China).

En 1855, Russia e Japon signèron lo Tractat de Shimoda que declarava que los Russes podián viure dins lo nòrd, e los Japoneses dins lo sud. En 1875 Tractat de Sant Pertersborg Japon cedèt lo sud en escambi de las illas Kuriles. En 1905, amb lo Tractat de Porsmouth, Japon recuperèt lo sud de l'illa. En Agost de 1945, l'URSS reprenguèt lo sud de Sakhalin.

Las quatre illas mai meridionalas de las Kuriles son encara reivindicadas per Japon.

Situacion demografica

[modificar | Modificar lo còdi]

La populacion de l'oblast es de 487 293 en 2016. Dempuèi la fin de l'URSS, lo declin de la populacion es estat constant. En 1991, i aviá 715 333 abitants. En 25 ans l'oblast a perdut 32% de sa populacion, mai que mai per encausa d'emigracion mas tanben a la seguida d'un crisi demografica grèva. Per exemple, en 1995, lo taus de mortalitat pujèt fins a 17‰ mentre que lo taus de natalitat cabussava a 8,9‰. A l'ora d'ara la situacion s'es estabilizada (2014, natalitat 13,6‰; mortalitat 13‰; creis natural 0.6‰)[1].


Composicion etnica

[modificar | Modificar lo còdi]

La populacion es en larga majoritat russa. Lo recensament de 2010 foguèt incomplèt e los percentatge son inferiors a la realitat. I auriá de fach 86,3% de Russes e 90% d'Europèus. La principala minoritat es la coreana (5,3%). Los pòbles siberians representan aperaquí 1% de la populacion. Lo demai es compausat d'etnias divèrsas representativas de l'anciana URSS tota, especialamet de pòbles altaïcs.

Repaticion etnica segon los recensaments
Nacionalitat 1989 Percentatge 2002 Percentatge 2010[2] Percentatge
Russes 579.887 81,65 460.778 84,28 409.786 82,29
Coreans 35.191 4,95 29.592 5,41 24.993 5,02
Ucraïnians 46.216 6,51 21.831 3,99 12.136 2,44
Tatars 10.699 1,51 6.830 1,25 4.880 0,98
Bielorusses 11.423 1,61 5.455 1,00 2.994 0,60
Nivkhs 2.008 0,28 2.450 0,45 2.290 0,46
Quirgizes 241 0,03 86 0,02 1.763 0,35
Mordvins 5.641 0,79 2.943 0,54 1.666 0,33
Ozbècs 763 0,11 298 0,05 1.518 0,30
Armènis 804 0,11 1.144 0,21 1.240 0,25
Azeris 951 0,13 1.138 0,21 1.155 0,23
Chovashes 2.452 0,35 1.300 0,24 822 0,17
Moldaus 1.456 0,21 751 0,14 581 0,12
Bashkirs 1.019 0,14 586 0,11 527 0,11
Alemands 1.230 0,17 902 0,16 493 0,10
Cazacs 1.069 0,15 554 0,10 428 0,09
Abitants 710.242 100,00 546.695 100,00 497.973 100,00
  1. https://web.archive.org/web/20170221172410/http://www.gks.ru/free_doc/2014/demo/t1_3.xls
  2. Per 2010 l'etnia de 24 035 es desconeguda
Paisatge de còsta
Locomotiva japanesa D51 fòra a la gara de Iuzhno-Sakhalinsk sus l'illa de Sakhalin
Fichièr:Плотность населения Сахалинской области (2010).png
Densitat e populacion dins l'oblast en 2010 (Rus)