Vejatz lo contengut

Portal:Cultura

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.


Null
Benvenguts al Portal Cultura!
La Cultura es...
Lo mot cultura (del latin cultura, derivat de colere, cultivar)[1] es un tèrme qu'a divèrses senses. Per exemple, en 1952, Alfred Kroeber e Clyde Kluckhohn compilèron una lista de 164 definicions del mot a la siá òbra Cultura: Una revision critica dels concèptes e definicions.[2] Las divèrsas definicions del tèrme rebaton los diferents fondaments teorics de la pensada, o los critèris per avalorar l'activitat umana. Totun, lo mot "cultura" s'utiliza pus comunament en tres senses basics:
Art de l'ancian Egipte

L'excelléncia del gost en las bèlas arts e las umanitats, tanben coneguda coma nauta cultura. Un patron integrat de la coneissença umana, la cresença e la conducha que depend de la capacitat per l'aprendissatge social e la pensada simbolica, que permet de desvolopar un jutjament critic. L'ensems d'actituds, valors, objectius e practicas que caracterizan una institucion, organizacion, grop o societat.

Lo concèpte apareguèt pel primièr còp dins l'Euròpa del sègle XVIII, e se fasiá referéncia al símil d'un procès de cultiu o de melhorament de la persona, coma en la agricultura o la horticultura. Al sègle XIX, lo tèrme arribèt a se far referéncia primièr al perfeccionament de la persona, mai que mai mejançant l'educacion, e après a la realizacion de las aspiracions nacionalas o idealas. Quitament qualques scientifics utilizèron lo tèrme per se far referéncia a una capacitat umana universala.

Al sègle XX, la cultura venguèt un concèpte central del antropologia. En concrèt, lo tèrme "cultura" de la antropologia nòrd-americana aviá dos senses: (1) lo classament de las divèrsas formas en que las personas que vivon en divèrsas parts del mond e (2) l'evolucion de la capacitat umana per classificar e representar d'experiéncias amb simbòls e agir amb imaginacion e creativitat. Aquela capacitat es estada considerada coma caracteristica unica del genre homo. Malgrat aiçò, cèrts primatòlegs, coma Jane Goodall, an identificat d'aspèctes culturales entre los animals mai prèps als umans.

La cultura, segon lo Conselh Nacional de la Cultura e de las Arts, deu èsser considerada coma un ben public e coma un ben preferent.[3]

Nòtas

  1. (en) Diccionari etimologic online
  2. Kroeber, A.L. E C.Kluckhohn, 1952. Culture: A Critical Review of Concepts and Definitions
  3. Informe anual sobre l'estat de la Cultura i de les Arts a Catalunya 2010 Modèl:PDF
Aspèctes generals

Aprendissatge Cultural
Educacion
Teoria dels contèxtesPsicologia desvolopamentalaFamilha parentala • Lo lengatge • L'escrituraEscolaritatEnsenhament • L'educacion a l'environament

Vida vidanta
ImatgeUrbanisme e RuralitatAmòblamentGastronomiaVestimentNumismatica • L'Estat • L'economia • Dels objèctes • Dels biaisses de viurepollucionsantat

Sociologia
Sciéncias de la complexitatSocializacionAcculturacionDesvolopament umanDesvolopament economicOrganizacionExcepcion culturalaRaionament culturalEnvironament



Psicologia
Teoria istoricoculturala del psiquismePsicologia analiticaArquetipeInterculturalBiais culturalSindròm ligat a la culturaEnvironament culturalEstereotipe

Cultura personala
MusèuMonument e Monument istoricMòstraLéser

ArtArquitecturaEsculturaPinturaMusicaDançaPoesia

BibliotècaIstòria de l'ArtIstòria militaraOrtipèdiaAstronomiaLo viatgeEspòrtEspectacleLiteraturaCinèmaBenda Dessenhada


Fichièr:Louvre culture.jpg


Cultura de massa
Mejans e Metòdes
TelecomunicacionsPremsa escrichaTelevisionRadiodifusionTelefònInternetSatellit artificialPsicologiaPsicologia cognitivaPsicologia socialaPsicofisicaPercepcionInformaticaAcosticaImatjariá numerica • ?

Supòrts e Produches
Economia de la culturaComunicacionMèdiasPublicitatFilmeSeria televisadaVideojòcbenda dessenhada • L'espòrt • La politica

Mites generats
Art de massamitologiaDivertimentCultura popularaSosculturaContraculturaIdeologiaImperialismePropagandaManipulacion mentalaChoc de las civilizacionsTeoria del complòtPsicologia clinica

Dins la categoria
Portal:Cultura/Indèx