Przejdź do zawartości

Aidan (święty)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Święty
Aidan
Aedhán
biskup
odnowiciel Kościoła[1][2]
Ilustracja
Data i miejsce śmierci

31 sierpnia 651
Bamburgh

Czczony przez

Kościół katolicki
Kościół ewangelicko-augsburski
wspólnotę anglikańską
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

9 czerwca (luteranizm)
31 sierpnia (katolicyzm)
31 sierpnia/13 września (prawosławie)

Atrybuty

Jeleń, księga, pochodnia, ubodzy lub żebrak

Patron

Nortumbrii

Aidan, Aedhán (zm. 31 sierpnia 651) – mnich i biskup iroszkocki, założyciel klasztoru na wyspie Lindisfarne w 636[3], organizator akcji misyjnej, która doprowadziła do restytucji chrześcijaństwa w Northumbrii. W Kościele katolickim i anglikańskim uznany za świętego. Część Kościołów protestanckich uznaje go za bohatera wiary. Kościół luterański i anglikański zaliczają go do odnowicieli Kościoła[1][2]. W prawosławiu Aidan zaliczany jest do świętych biskupów, tytułuje się go ponadto cudotwórcą i Apostołem Northumbrii[4].

W roku 635 władca świeżo zjednoczonej Nothumbrii, Oswald, zwrócił się do mnichów z klasztoru na Ionie z prośbą o przysłanie misjonarzy. Pierwsza misja kierowana przez nieznanego z imienia mnicha zakończyła się fiaskiem. Wtedy, w roku 636, do Northumbrii wysłano Aidana. Otrzymał on od króla Oswalda położoną u wybrzeży Bernicji, w pobliżu siedziby królewskiej w Bamburgh wysepkę Lindisfarne, na której zbudował klasztor, który na kilka dziesięcioleci stał się ośrodkiem misyjnym i kościelno-administracyjnym północnej Anglii. Po śmierci Oswalda, dzieło misyjne Aidana wspierał król Oswin, władca Deiry. Jego uczniami byli biskupi Cedd i Eat, a także ksieni Hilda[5].

Wspomnienie jego życia w kalendarzach liturgicznych Kościołów luterańskich przypada na 9 czerwca (wraz z Kolumbą i Bedą Czcigodnym). Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 31 sierpnia, zaś w prawosławiu – 31 sierpnia/13 września.

W ikonografii przedstawiany jest w stroju mnicha lub biskupim. Jego atrybuty to jeleń (czasami na herbowej tarczy), który ranny i osaczony przez myśliwych skrył się w samotni a Aidan modlitwą sprawił, że jeleń stał się niewidzialny dla myśliwych. Księga i płonąca pochodnia symbolizują prace misyjne i głoszenie słowa bożego. Ubodzy lub leżący u stóp świętego żebrak nawiązuje do troski jaką święty otaczał potrzebujących[6].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Evangelical Lutheran Worship - Final Draft. Augsburg Fortress Press, 2006. Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce.
  2. a b Lutheran Service Book. Concordia Publishing House, 2006. Kościół Luterański Synodu Missouri.
  3. Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona, 2005, Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza, Oficyna Wydawnicza FOGRA, ss. 79, ISBN 83-85719-85-7.
  4. D. Łapa, Святитель Айдан Линдисфарнский, апостол Нортумбрии, чудотворец
  5. Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 1: A-C. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 67. ISBN 83-7097-271-3.
  6. Marecki i Rotter 2009 ↓, s. 48.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]