Przejdź do zawartości

Aparat Derynga

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aparaty typu Derynga
Aparaty z dwoma typami chłodnic
Aparat w czasie i po destylacji

Aparat Derynga – powstałe w drugiej połowie lat 40. XX wieku laboratoryjne urządzenie do określania zawartości olejków eterycznych w materiale roślinnym, np. w surowcach roślinnych dla perfumerii i ziołolecznictwa, metodą destylacji z parą wodną.

Konstrukcja aparatu została opracowana i opatentowana przez Jakuba Derynga, profesora na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycznej w Warszawie[1][2][3]. Aparat i procedurę pomiarów opisano w normach, polskich i międzynarodowych, oraz w farmakopeach i podręcznikach akademickich[4][5][6].

W czasie pomiaru zawartości olejków stosowane są kolby o pojemności 1000 lub 500 cm³, w których jest umieszczana znana ilość badanego materiału i woda. Kolbę łączy się z zasadniczą częścią aparatu, której elementami są:

  • kolumna destylacyjna
  • chłodnica (o różnej konstrukcji, zależnie od typu aparatu)
  • wyskalowany odbieralnik (napełniany wodą przed rozpoczęciem destylacji)

Odbieralnik jest połączony rurką przelewową z kolumną destylacyjną.

Zawartość kolby jest utrzymywana w stanie wrzenia. Para wodna, wraz z porywanymi parami olejków, przepływa do chłodnicy, w której powstaje kondensat, rozwarstwiający się na dwie fazy. Dolna faza wodna jest zawracana do kolby. Olejek gromadzi się na powierzchni wody. Proces jest prowadzony przez ok. 3 godz. (zgodnie z przepisem, dotyczącym konkretnego badanego materiału). Po zakończeniu destylacji i ochłodzeniu aparatu olejek sprowadza się do wyskalowanej części odbieralnika i odczytuje jego objętość. Wynik jest przeliczany na 100 g surowca.

Druga z popularnych metod oznaczania zawartości olejków polega na stosowaniu procesu ekstrakcji, np. z użyciem aparatu Soxhleta.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jakub Deryng. Nowy aparat do oznaczania olejków w materiale roślinnym. „Acta Pol. Pharm.”. 8, s. 121–136, 1951. 
  2. Józef Kowalski, Jan Pachecka, Piotr Tomaszewski: Historia i dzień dzisiejszy Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Warszawie. www.farm.amwaw.edu.pl. [dostęp 2016-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-11)].
  3. Henryk St. Różański: Zielarstwo i metody fitoterapii. O ziołach i preparatach ziołowych, dzieje fitoterapii. [dostęp 2011-02-10]. Cytat: Jakub Deryng (1936–1980) – inspektor Ogrodu Farmakognostycznego Uniw. Warszawskiego, wykładowca uprawy roślin leczniczych, autor ok. 150 publikacji naukowych, np. „Atlas sproszkowanych surowców roślinnych” (1961), opracował patent na „Aparat do oznaczania wartości olejków eterycznych w roślinach”.
  4. PN-A-79011-14:1998: Koncentraty spożywcze – Metody badań – Oznaczanie zawartości olejków eterycznych. [dostęp 2011-02-09]. (pol.).
  5. SNILAP: Aparaty laboratoryjne – Aparat do oznaczania olejków eterycznych Derynga. www.slinap.com.pl. [dostęp 2011-02-09]. (pol.).
  6. Romuald Klimek: Olejki eteryczne. Warszawa: Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, 1957, s. 221–226.