Przejdź do zawartości

Carl Gotthard Langhans

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Carl Gotthard Langhans
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1732
Kamienna Góra

Data i miejsce śmierci

1 października 1808
Grüneiche

Dziedzina sztuki

Architektura

Epoka

Klasycyzm

podpis
Płyta pamięci w domu, gdzie urodził się Carl G. Langhans[1][2]
C. G. Langhans: Teatr anatomiczny berlińskiej Wyższej Szkoły Weterynaryjnej
C. G. Langhans: Brama Brandenburska
C. G. Langhans: kościół ewangelicko-augsburski w Sycowie
Wnętrze opuszczonego kościoła ewangelickiego w Żeliszowie

Carl Gotthard Langhans (ur. 15 grudnia 1732 w Kamiennej Górze, zm. 1 października 1808 w Dąbiu koło Wrocławia) – niemiecki architekt i budowniczy, jeden z najważniejszych przedstawicieli wczesnego klasycyzmu w architekturze Prus.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Studiował prawo i matematykę w Halle[3], w zakresie architektury był autodydaktą – zainteresował się nią pod wpływem traktatów teoretycznych Witruwiusza i odkryć zabytków antycznych przez Johanna Joachima Winckelmanna[potrzebny przypis]. W latach 1768–1769 dzięki poparciu księcia Franza Philippa Adriana von Hatzfelda zrealizował swoją wymarzoną podróż do Włoch, gdzie poznawał oryginalne zabytki architektury antycznej[4]. Później również dużo podróżował – jako urzędnik podległy bezpośrednio królowi miał okazję na koszt władcy odbyć podróże do Anglii, Holandii, Belgii i Francji.

Najsłynniejszym dziełem Carla Gottharda Langhansa jest Brama Brandenburska w Berlinie, wzorowana na życzenie króla na Propylejach ateńskich[3]. Zaprojektował też część założenia parkowo-pałacowego Charlottenburg[5]. Wiele budowli zaprojektowanych przez Langhansa znajduje się na terenie Dolnego Śląska, np. pałac Wallenberg-Pachalych we Wrocławiu, zrujnowany dziś pałac Hatzfeldtów w Żmigrodzie czy odrestaurowany w latach 80. kościół ewangelicko-augsburski w Sycowie. W latach 1763–1775 był radcą budowlanym Kamer Wojennych i Dominialnych we Wrocławiu i Głogowie, kierując jednocześnie całością spraw budowlanych na Śląsku. Od 1788 w Berlinie objął stanowisko dyrektora dworskiego urzędu budowlanego[6].

Langhans został pochowany na nieistniejącym dziś Wielkim Cmentarzu we Wrocławiu[7][8].

Syn Carla Gottharda, Carl Ferdinand Langhans, również był znanym architektem.

Wybrane dzieła

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Obecnie budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Kamiennej Górze.
  2. Tablica dla twórcy Bramy Brandenburskiej. muzeumtkactwa.pl.
  3. a b Hans Reuther: Langhans, Carl Gotthard. W: Neue Deutsche Biographie. T. 13. 1982, s. 599. (niem.).
  4. Jerzy Krzysztof Kos. Carl Gotthard Langhans’ journey to Italy at the turn of 1768 and 1769. „Quart : kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego”. s. 91-101. ISSN 1896-4133. (ang.). 
  5. Von Donop: Allgemeine Deutsche Biographie. (niem.).
  6. Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 470. ISBN 83-7384-561-5.
  7. Beata Maciejewska, Umrzeć jak bankier. Ostatni ślad wrocławskiego cmentarza dla elity [online], Wyborcza Wrocław, 1 listopada 2019 [dostęp 2019-11-04].
  8. Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 121. ISBN 83-7384-561-5.
  9. Archinform: Palais Hatzfeld. [dostęp 2010-10-07]. (niem.).
  10. Archinform: Palais Pachaly. [dostęp 2010-10-07]. (niem.).
  11. Archinform: Sternwarte. [dostęp 2010-10-07]. (niem.).
  12. Archinform: German National Opera House. [dostęp 2010-10-07]. (niem.).
  13. Prussian Palaces and Gardens Foundation Berlin-Brandenburg: The Belvedere in the Park at Charlottenburg Palace. [dostęp 2010-10-07]. (ang.).
  14. Archinform: ehem. Landhaus. [dostęp 2010-10-07]. (niem.).
  15. Archinform: Gatehouse. [dostęp 2010-10-07]. (niem.).
  16. Archinform: Anatomie. [dostęp 2010-10-07]. (niem.).
  17. Hans A. Pohlsander: National monuments and nationalism in 19th century Germany. Peter Lang, 2008, s. 175. ISBN 3-03911-352-6. [dostęp 2010-10-07]. (ang.).
  18. Archinform: Pyramid. [dostęp 2010-10-07]. (niem.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]