Przejdź do zawartości

Damon Wayans

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Damon Wayans
Ilustracja
Imię i nazwisko

Damon Kyle Wayans

Data i miejsce urodzenia

4 września 1960
Nowy Jork

Zawód

aktor, komik, scenarzysta, producent, reżyser

Współmałżonek

Lisa Thorner
(1984-2000; rozwód)[1]

Lata aktywności

od 1981

Damon Kyle Wayans Sr.[2][3] (ur. 4 września 1960 w Nowym Jorku) – amerykański aktor, komik, scenarzysta, producent i reżyser filmowy. Sławę przyniósł mu sitcom nadawany na kanale ABC On, ona i dzieciaki (My Wife and Kids), którego był współproducentem[4].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Nowym Jorku[5] jako syn Elviry Alethiy (z domu Green), pracowniczki socjalnej, i Howella Stoutena Wayansa, menadżera supermarketu[6]. Ma czterech braci – Dwayne’a (ur. 1957), Keenena Ivory’ego (ur. 1958), Shawna (ur. 1971) i Marlona (ur. 1972) oraz pięć sióstr – Diedre, Elvirę, Kim (ur. 1961), Nadię i Vonnie[7]. Jego ojciec był Świadkiem Jehowy. Urodzony ze stopą końsko-szpotawą, nosił szelki i obuwie korekcyjne do 15 roku życia[7]. Występował w dzieciństwie, by zwrócić na siebie uwagę rodziców i dziewięciorga rodzeństwa[8]. Uczęszczał do Murry Bergtraum High School[9].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

W 1981 rozpoczął karierę jako komik stand-up[10]. Zadebiutował na kinowym ekranie jako zniewieściały pracownik hotelu w komedii sensacyjnej Martina Bresta Gliniarz z Beverly Hills (Beverly Hills Cop, 1984)[11] u boku Eddiego Murphy’ego. W latach 1985–1986 występował w roli ekstrawaganckiego homoseksualnego policjanta lub zwykłego gliniarza w programie Saturday Night Live, po czym został zwolniony po zaledwie jedenastu odcinkach. Wayans zaczął występować w swoich własnych produkcjach HBO. W latach 1990–1994, przez trzy sezony był gwiazdą i scenarzystą serii In Living Color, za którą osobiście otrzymał dwie nominacje do nagrody Emmy. Grał tam m.in. ponurego Homey the Clown i nadmiernie zniewieściałego współprowadzącego skecze „Men on Film”[10].

Powrócił na duży ekran w komedii romantycznej Roxanne (1987), humorystycznej uwspółcześnionej wersji sztuki Edmonda Rostanda Cyrano de Bergerac w reżyserii Freda Schepisi z udziałem Steve’a Martina i Daryl Hannah. Pojawił się w wideoklipie Janet Jackson „The Best Things in Life Are Free” (1992). Kandydował do roli Człowieka-Zagadki w Batman Forever (1995), którą ostatecznie przyjął Jim Carrey.

Zagrał główną rolę jako były zawodnik Stallions – quarterback James „Jimmy” Alexander Dix, który został wyrzucony z ligi pod zarzutem hazardu i domniemanego nadużywania narkotyków, w komedii sensacyjnej Tony’ego Scotta Ostatni skaut (1991) z Bruce’em Willisem, bezrobotnego artysty, który przyjmuje pracę w firmie zajmującej się kartami kredytowymi w komedii kryminalnej Więcej szmalu (Mo' Money, 1992), Darryl Walker w parodii komedii o superbohaterach Blankman (1994), major United States Marine Corps Benson Winifred Payne w komedii Nicka Castle’a Szczeniackie wojsko (1995), jako gwiazdor koszykówki Lewis Scott w komedii Chluba Boston Celtics (1996), policjant Jack Carter w komedii sensacyjnej Kuloodporni (1996) i bokser James „The Grim Reaper” Roper w komedii Wielka biała pięść (1996)[12].

W październiku 1996 wyprodukował Waynehead, krótkometrażową kreskówkę dla The WB, z Orlando Brownem. W latach 1997–1998 był producentem wykonawczym 413 Hope St., serialu sieci FOX z udziałem Richarda Roundtree, Shari Headley i Jessego L. Martina.

W marcu 1998 zagrał detektywa z Chicago w sitcomie Damon na antenie FOX. W 1999 ukazała się jego bestsellerowa książka The New York Times Bootleg, ze współautorem Davidem Asbery; jest to humorystyczna kompilacja jego spostrzeżeń na temat rodziny.

Od 21 września 2016 do 26 lutego 2019 grał postać Rogera Murtaugha w serialu Zabójcza broń.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

24 kwietnia 1984 ożenił się z Lisą Thorner. Jednak 21 maja 2000 doszło do rozwodu[1]. Mają czwórkę dzieci: dwóch synów – Damona Wayansa Jr. (ur. 18 listopada 1982) i Michaela (ur. 28 marca 1985) oraz dwie córki – Carę Mię (ur. 18 kwietnia 1987) i Kylę (ur. 1991).

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

reżyser

[edytuj | edytuj kod]

scenarzysta

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Damon Wayans Dating History. FamousFix. [dostęp 2017-12-27]. (ang.).
  2. Personalidade: Damon Wayans (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2017-12-27]. (port.).
  3. Damon Wayans. Listal. [dostęp 2017-12-27]. (ang.).
  4. Damon Wayans (4 de Setembro de 1960). Filmow. [dostęp 2017-12-27]. (port.).
  5. Damon Wayans Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2020-01-25]. (ang.).
  6. Damon Wayans Biography (1960-). Film Reference. [dostęp 2020-01-25]. (port.).
  7. a b Damon Wayans Actor, Writer, Producer, Comedian. „TV Guide”. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-02)]. (ang.).
  8. Damon Wayans. TV.com. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-26)]. (ang.).
  9. Damon Wayans Biography. Yahoo!. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-25)]. (ang.).
  10. a b Hal Erickson: Damon Wayans Biography. AllMovie. [dostęp 2020-01-27]. (ang.).
  11. Damon Wayans. ČSFD.cz. [dostęp 2020-01-25]. (cz.).
  12. Damon Wayans. MYmovies. [dostęp 2020-01-25]. (wł.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]