Emerson Fittipaldi
Ten artykuł od 2022-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
![]() Emerson Fittipaldi (2006) | |
Państwo | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
12 grudnia 1946 |
Sukcesy | |
1972: | |
Strona internetowa |
Emerson Fittipaldi (ur. 12 grudnia 1946 w São Paulo) – brazylijski kierowca wyścigowy; mistrz Formuły 1 z sezonów 1972 i 1974 oraz serii CART w sezonie 1989.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Dzieciństwo[edytuj | edytuj kod]
Emerson Fittipaldi jest najmłodszym synem brazylijskiego dziennikarza sportów motorowych i komentatora radiowego Wilsona Fittipaldiego Seniora oraz jego żony, Polki Józefy "Juzy" Wojciechowskiej[potrzebny przypis]. Emerson otrzymał imię po amerykańskim pisarzu i filozofie Ralphie Waldo Emersonie. Zarówno jego ojciec jak i matka ścigali się samochodami produkcyjnymi krótko po II wojnie światowej. Wilson Senior wystartował nawet w pierwszym wyścigu Mil Milhas w 1956. Nie było więc zaskoczeniem, że Emerson stał się entuzjastą sportów motorowych.
Emerson Fittipaldi jest także młodszym bratem byłego kierowcy Formuły 1 i właściciela zespołu Copersucar – Wilsona Fittipaldiego Juniora. Jest wujkiem byłego kierowcy Formuły 1, CART i NASCAR – Christiana Fittipaldiego. Żoną Emersona w latach 1970-1982 była Maria Helena. Mieli razem dwoje dzieci – Julianę i Jaysona. Ożenił się ponownie z Teresą. W połowie lat 80. mieli dwie córki (Tatianę i Joanę) oraz syna Lucę.
Za młodu Emerson znany był w Brazylii jako "el Rato", czyli mysz, co kontrastowało z "Tigrao" (tygrys) jego brata. Pod koniec kariery nazywano go "Emmo".
We wrześniu 1997 Fittipaldi w czasie odzyskiwania sił po wypadku na Michigan International Speedway, latał samolotem nad swoim sadem pomarańczy w São Paulo. W pewnym momencie samolot stracił moc i runął na ziemię. Emerson odniósł poważne obrażenia pleców. Wyzdrowiał i nawrócił się na chrześcijaństwo.
Formuła 1[edytuj | edytuj kod]
Fittipaldi zaczynał jako mechanik przed próbami jazdy motocyklami i ostatecznie wszedł do kartingu i Formuły Vee. W drugim roku startów zdobył tytuł mistrza brazylijskiej Formuły Vee w wieku 21 lat. Przybył do Europy w 1969 z ambicją przekonania do siebie właścicieli zespołów. Po kilku podiach i pierwszych zwycięstwach w Formule Ford, Emerson został zatrudniony w jednym z zespołów Formuły 3. W nowej serii wyścigowej Fittipaldi nadal wygrywał, co przyciągnęło uwagę Colina Chapmana, który szukał kolegi dla Jochena Rindta w Lotusie na sezon 1970. Emerson stał się numerem 1 w zespole po tym jak Rindt zginął w 1970 na torze Monza, a John Miles opuścił stajnię. Brazylijczyk spełnił pokładane w nim nadzieje i wygrał pierwszy wyścig dla Lotusa od śmierci Rindta.
W pierwszym sezonie startów w Lotusie jako kierowca nr 1 (sezon 1971) Fittipaldi ukończył mistrzostwa na szóstej pozycji. Zespół eksperymentował z podwoziem Lotusa 72. Była to jedna z najbardziej udanych konstrukcji wszech czasów, co sprawiło, że Brazylijczyk był nie do zatrzymania w 1972 wygrywając pięć z jedenastu wyścigów. Wyprzedził drugiego w klasyfikacji Jackiego Stewarta o 16 punktów. Został też najmłodszym mistrzem świata zdobywając czempionat w wieku 25 lat (jego rekord został pobity przez 24-letniego Fernando Alonso a potem przez 23-letniego Sebastiana Vettela). Wydawało się, że Fittipaldi może powtórzyć sukces w 1973, ale po trzech wygranych na cztery pierwsze wyścigi z 72D, zaczął zmagać się z 72E, który powstał w środku sezonu. Spowodowało to odwrócenie w klasyfikacji kierowców – tym razem to Stewart pokonał Fittipaldiego o 16 punktów. Po zsumowaniu punktów zdobytych przez Lotusa na modelach 72D i 72E brytyjska stajnia wyścigowa wygrała w klasyfikacji konstruktorów.
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emerson_Fittipaldi_McLaren_M23_1974_Britain.jpg/300px-Emerson_Fittipaldi_McLaren_M23_1974_Britain.jpg)
Fittipaldi opuścił Lotusa i przeszedł do obiecującego McLarena. Korzystając z wydajnego bolidu wygrał w 1974 trzy wyścigi, stanął na podium siedem razy i pokonał Claya Regazzoniego w bliskiej walce. W następnym sezonie wygrał dwa wyścigi i zdobył podium 6 razy, ale był drugi przy dominującym Nikim Laudzie. Emerson zaszokował wszystkich odchodząc z McLarena i wspierając zespół swojego brata Wilsona – Copersucar (sponsorowany zespół Fittipaldi Automotive). Zrobił to u szczytu swojej kariery w Formule 1.
Zespół Copersucar nie był najlepiej zorganizowany. Fittipaldi pomimo wysiłków czasami nawet nie kwalifikował się do wyścigów. Nie bacząc na wszelakie trudności, Emerson pozostał w zespole łącznie na pięć sezonów. W tym okresie najlepsze miejsce jakie zajął w wyścigu to drugie. Fittipaldi zdecydował się na odejście ze ścigania się po 1980. Tłumaczył to tak: "Byłem zbyt zaangażowany w problemy zespołu i zaniedbałem moje małżeństwo i życie osobiste." Chociaż miał tylko 33 lata, to był w Formule 1 od dekady. W swoich dziesięciu startach siedmiu z nich nie ukończył. Dodatkowo został zdeklasowany przez Keke Rosberga, który był z nim w zespole. Znalazł miejsce w kierownictwie obok brata. Zespół Fittipaldi Automotive ścigał się w Formule 1 jeszcze dwa lata z minimalnymi funduszami sponsorskimi.
CART[edytuj | edytuj kod]
Po opuszczeniu Formuły 1 w 1980, Emerson zjawił się w serii CART w 1984. 38-latek spędził pierwszy sezon przystosowując się do nowego bolidu. Ścigał się dla dwóch zespołów, kiedy znalazł miejsce w zespole Patrick Racing jako zastępstwo kontuzjowanego kierowcy. W zespole tym pozostał przez pięć lat, wygrywając sześć wyścigów. W 1989 zdobył tytuł mistrza serii po wygraniu pięciu wyścigów (w tym prestiżowy Indianapolis 500).
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Fittipaldi_indy.jpg/300px-Fittipaldi_indy.jpg)
Roger Penske zatrudnił "Emmo" na sezon 1990 do swojego zespołu Penske Racing. Pozostał tam do 1996 roku. W międzyczasie Fittipaldi wygrał Indianapolis 500 po raz drugi.
Pomimo pięćdziesiątki na karku Emerson ciągle się ścigał w Champcar w 1996. Jego karierę przerwał jednak wypadek na Michigan International Speedway. Fittipaldi nie powrócił już jako kierowca, ale w roku 2003 został współwłaścicielem zespołu Champ Car – Fittipaldi-Dingman Racing.
Brazylijczyk był także właścicielem brazylijskiego zespołu w A1 GP.
W 2005 roku Fittipaldi dość niespodziewanie wystartował w wyścigu serii Grand Prix Masters.
W 2008 roku, wraz ze swoim bratem Wilsonem wystartowali w brazylijskiej serii GT3 samochodem Porsche 997 GT3.
Wyniki[edytuj | edytuj kod]
Indianapolis 500[edytuj | edytuj kod]
Rok | Nadwozie | Silnik | Start | Wynik | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|
1984 | March | Cosworth | 23 | 32 | Ciśnienie oleju |
1985 | March | Cosworth | 5 | 13 | Awaria układu paliwowego |
1986 | March | Cosworth | 11 | 7 | |
1987 | March | Chevrolet | 33 | 16 | Utrata mocy silnika |
1988 | March | Chevrolet | 8 | 2 | |
1989 | Penske | Chevrolet | 3 | 1 | |
1990 | Penske | Chevrolet | 1 | 3 | |
1991 | Penske | Chevrolet | 15 | 11 | Awaria skrzyni biegów |
1992 | Penske | Chevrolet | 11 | 24 | Wypadek |
1993 | Penske | Chevrolet | 9 | 1 | |
1994 | Penske | Ilmor-Mercedes | 3 | 17 | Wypadek |
1995 | Penske | Ilmor-Mercedes | Nie zakwalifikował się |
- Urodzeni w 1946
- Brazylijscy kierowcy Formuły 1
- Brazylijscy kierowcy Champ Car
- Brazylijczycy pochodzenia polskiego
- Konwertyci na protestantyzm
- Właściciele zespołów wyścigowych
- Ludzie związani z São Paulo
- Kierowcy Indianapolis 500
- Brazylijscy kierowcy Brytyjskiej Formuły 3
- Kierowcy Europejskiego Pucharu Formuły Ford
- Brazylijscy kierowcy World Sportscar Championship
- Kierowcy USAC National Championship
- Kierowcy Lotusa w Formule 1
- Kierowcy McLarena w Formule 1
- Kierowcy Copersucara w Formule 1
- Kierowcy Fittipaldi w Formule 1
- Brazylijscy kierowcy Formuły V
- Brazylijscy kierowcy Brazylijskiej Formuły 2
- Ludzie urodzeni w São Paulo