Przejdź do zawartości

Henry Daniell

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henry Daniell
Ilustracja
Henry Daniell w Damie kameliowej (1936)
Imię i nazwisko

Charles Henry Pywell Daniell

Data i miejsce urodzenia

5 marca 1894
Londyn

Data i miejsce śmierci

31 października 1963
Santa Monica

Lata aktywności

1915-1963

Henry Daniell, właśc. Charles Henry Pywell Daniell (ur. 5 marca 1894 w Londynie, zm. 31 października 1963 w Santa Monica) – brytyjski aktor teatralny i filmowy. Weteran scen londyńskich i broadwayowskich. Wszechstronny aktor drugoplanowy filmów lat 30., 40. i 50.[1] Pomimo brytyjskiego pochodzenia niemal cały okres jego aktorskiej kariery przypadał na czas pobytu w Stanach Zjednoczonych.

Biografia

[edytuj | edytuj kod]

Henry Daniell urodził się w Barnes (obecnej dzielnicy południowego Londynu). Edukację odebrał w prestiżowych: St Paul's School w Londynie oraz w Gresham’s School w Holt w Norfolk. Jako aktor zadebiutował na deskach londyńskiego Globe Theatre w 1914 roku. Wraz z wybuchem I wojny światowej zaciągnął się do armii i służył Royal Norfolk Regiment. Po ciężkim zranieniu został zdemobilizowany w roku 1915. W tym samym roku pojawił się na deskach New Theatre, a rok później Theatre Royal Haymarket. Przez następne trzydzieści lat pojawiał się na przemian na deskach teatrów londyńskich i nowojorskich, w tym również na Brodwayu, gdzie zadebiutował w 1921 roku. Chociaż w filmie debiutował już w 1929 roku (The Awful Truth Marshall Neilan), jego kariera filmowa nabrała rozpędu dopiero w połowie lat 30. Wtedy to zagrał w kilu produkcjach wytwórni MGM, z których najbardziej udaną okazała się być Dama kameliowa z 1936 roku[2], w której partnerował Grecie Garbo. Do końca dekady wystąpił w kilkunastu filmach znanych reżyserów. Jednak prawdziwie owocnym okresem w jego aktorskiej karierze okazała się być pierwsza połowa lat 40. See Hawk (1940) również w reżyserii Michaela Curtiza, Dyktator (1940) Chaplina oraz George Cukora: Filadelfijska opowieść (1940) i Dwulicowa kobieta (1941), zaliczane są obecnie do klasyki kina światowego[3], a sam Daniell wystąpił w nich u boku wielkich gwiazd kina światowego. Był to jednak szczytowy moment jego kariery – kolejne kilkanaście lat było dla Daniella pasmem występów w drugorzędnych produkcjach. W latach 50. i 60. pojawiał się w epizodycznych rolach, między innymi ekranizacjach klasyki literatury światowej: Egipcjanin Sinuhe (1954), Pasja życia (1956) czy Pięć tygodni w balonie (1962). Jego ostatnie występy w godnych uwagi filmach to role w Bunt na Bounty z 1962 i My Fair Lady z 1964 (w obydwóch tych obrazach jego nazwisko nawet nie zostało wymienione w obsadzie).

W tym samym okresie kiedy przyblakła jego gwiazda jako aktora kinowego, Henry Daniell zaczął pojawiać się na szklanym ekranie. Od końca lat 40. występował w przygodowych filmach telewizyjnych mało znanych reżyserów u boku (na ogół) podrzędnych aktorów, a w latach 50. był stałym gościem różnego rodzaju cyklicznych programów TV, typu show, teatr TV itp. "Zaliczył" kilka epizodów w mało już dziś pamiętanych serialach TV lat 50. i 60.

1921 roku sztuką pt. Clair de Lune Henry Daniell zadebiutował na Broadway'u. Na deskach tych prestiżowych teatrów był obecny przez ponad 40 lat swojej kariery[4].

Podczas swojej długiej kariery filmowo-telewizyjnej wystąpił w blisko 70 filmach i 30 serialach TV[5]. Według autorów The Film Encyclopedia, w swoich rolach, zapamiętany został jako "uprzejmy złoczyńca lub zimnokrwisty despota"[1]. Aż do śmierci pozostawał aktywnym aktorem, zarówno przed kamerą jak na deskach teatru. Premiera ostatniego filmu z jego udziałem (My Fair Lady) miała miejsce rok po jego śmierci.

Dorobek artystyczny

[edytuj | edytuj kod]

Filmografia (wybór)

[edytuj | edytuj kod]
W Dyktatorze (1940), jednym z najważniejszych filmów swojej epoki[6] (pierwszy od lewej)

Role teatralne (Broadway)

[edytuj | edytuj kod]
  • 1962-63 Lord Pengo – Enoch Drury
  • 1953-54 My Three Angels – Henri Trochard
  • 1950-51 The Cocktail Party – gościnnie
  • 1949-50 That Lady – Filip II
  • 1947 The First Mrs. Fraser – James Fraser
  • 1946-47 Wachlarz Lady Windermere – Lord Windermere
  • 1946 Zimowa opowieść – Leontes
  • 1943-44 Lovers and Friends – Edmund Alexander
  • 1943 Murder Without Crime – Matthew
  • 1942 Hedda Gabler – Eilert Lovborg
  • 1935 Kind Lady – Henry Abbott
  • 1933 For Services Rendered – Collie Stratton
  • 1931 Heat Wave – George March
  • 1929 Serena Blandish – lord Ivor Cream
  • 1924 The Second Mrs. Tanqueray – Aubrey Tanquerayt
  • 1923 The Woman on the Jury – Fred Masters
  • 1921 Clair de Lune – Karol ks. Vaucluse

Życie osobiste

[edytuj | edytuj kod]

Był żonaty z Ann Knox. Zmarł na zawał serca w swoim domu w Santa Monica w wieku 69 lat[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Katz, Nolen...
  2. Marian B. Michalik (oprac.): Kronika filmu. Warszawa: Wydawnictwo KRONIKA – Marian B. Michalik, 1995, s. 127. ISBN 83-86079-03-7.
  3. Marian B. Michalik (oprac.): Kronika filmu. Warszawa: Wydawnictwo KRONIKA – Marian B. Michalik, 1995, s. 150, 164 i in.. ISBN 83-86079-03-7.
  4. Henry Daniell. [w:] IBDB [on-line]. [dostęp 2023-02-11]. (ang.).
  5. Henry Daniell. [w:] IMDb [on-line]. [dostęp 2023-02-11]. (ang.).
  6. Marian B. Michalik (oprac.): Kronika filmu. Warszawa: Wydawnictwo KRONIKA – Marian B. Michalik, 1995, s. 150. ISBN 83-86079-03-7.
  7. Marcus Blechman. Henry Daniell, actor, 69, dead; Played Suave Villain Role in Stage and Screen Plays Had wide Range. „The New York Times”, s. 31, 1963-11-01. Nowy Jork. ISSN 0362-4331. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ephraim Katz, Ronald Dean Nolen: The Film Encyclopedia. Wyd. 7. New York: Collins Reference, 2012, s. 353. ISBN 978-0-06-202615-6. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]