Przejdź do zawartości

Kasyteryt

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kasyteryt
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

dwutlenek cyny (SnO2)

Twardość w skali Mohsa

7

Przełam

muszlowy

Łupliwość

niewyraźna

Układ krystalograficzny

tetragonalny

Gęstość minerału

6,8 – 7,1 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

żółtawa do czarnej

Rysa

biała do żółtawej

Połysk

diamentowy

Inne

Fluorescencja : brak

Kasyteryty

Kasyterytminerał należący do gromady tlenków. Minerał należy do grupy minerałów rzadkich, występujących tylko w niektórych regionach Ziemi.

Nazwa pochodzi od greckiej nazwy cyny i nawiązuje do składu chemicznego tego minerału.

Cechy fizyczne

[edytuj | edytuj kod]

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym (izometryczne), rzadziej igiełkowym. Przyjmuje postać słupów tetragonalnych zakończonych bipiramidą. Na ścianach kryształów często występuje widoczne podłużne prążkowanie. Bardzo często występują zbliźniaczenia – najczęściej bliźniaki kolankowe. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, groniastych. Niekiedy tworzy drewnopodobne naskorupienia zwane „cyną drzewną”. Jest kruchy, przeświecający.

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Powstaje w skałach magmowych, składnik granitów, pegmatytów, spotykany w utworach kontaktowo – metasomatycznych oraz w aluwiach pochodzących z rozmycia skał pierwotnych. Wchodzi w skład wielu żył kwarcowych. Współwystępuje z fluorytem, topazem, miką, kwarcem, turmalinem. Bywa spotykany w piaskach nadmorskich.

Miejsca występowania: Australia, Boliwia, CzechyRudawy /jedne z najładniejszych kryształów/, Finlandia, Francja, Niemcy, Malezja, Rwanda[1] – odmiana ziarnista wykorzystywana przede wszystkim w przemyśle metalurgicznym /małe znaczenie kolekcjonerskie/, Meksyk, Namibia, Portugalia – Panasqeiira, USA.

Znaczne złoża tego minerału w północno-wschodniej prowincji Kiwu Północne w Demokratycznej Republice Konga są przyczyną konfliktów i wyzysku miejscowej ludności pracującej przy wydobyciu[2].

W Polsce, w prekambryjskich łupkach krystalicznych Gór Izerskich znajdują się "pozabilansowe" (tj. nie nadające się do eksploatacji ze względu na brak wydajnych technologii przeróbki rud) złoża kasyterytu w formie bardzo drobnych ziarn o średnicy od 0,02 do 0,2 mm. Złoża te wyczerpane zostały podczas eksploatacji w okolicach wsi Gierczyn i Krobica w wiekach XVI-XVII. Rozpoznane pozostałości wynoszą około 2,7 mln ton rudy o średniej zawartości 0,48% Sn.

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • ma znaczenie jubilerskie – szlachetne odmiany kasyterytu, po oszlifowaniu nie przekraczają masy 5 ct. Większe okazy o masie do 25 ct pochodzą zwykle ze złóż boliwijskich i należą do rzadkości. Spotykane okazy duże, często o masie dochodzącej do kilku kilogramów, są zwykle nieprzezroczyste i dlatego nie znajdują zastosowania w jubilerstwie. Tylko nieliczne są obrabiane w formie kaboszonu.
  • cieszy się zainteresowaniem kolekcjonerów
  • jest jednym z niewielu minerałów cyny i głównym źródłem tego metalu.

Cyna ma zastosowanie w przemyśle hutniczym, metalurgicznym, samochodowym, lotniczym, precyzyjnym, elektronicznym, do produkcji środków grzybobójczych i przeciwpróchniczych (dodatek do past do zębów).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. David Kezio-Musoke: Rwanda's Mining Industry Sees Success in the Tunnel. Daily Monitor, 2008-05-27. [dostęp 2012-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-22)]. (ang.).
  2. Mining for minerals fuels Congo conflict. [dostęp 2012-02-17].