Przejdź do zawartości

Moe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Projekt postaci mającej wzbudzać moe zawiera czynniki afektywne, np. odstający kosmyk włosów (ahoge)[1]

Moe (jap. 萌え) – japońskie slangowe określenie reakcji emocjonalnej – uczucia upodobania, sympatii lub miłości – wzbudzanej przez postacie fikcyjne[2][3].

Postacie będące źródłem tej reakcji, zwane „postaciami moe (jap. 萌えキャラ moe kyara), pochodzą najczęściej z mang i anime, a także gier i powieści zawierających ilustracje w tym stylu[4]. W ich projektach determinującą rolę odgrywa obecność czynników afektywnych, „czynników moe (jap. 萌え要素 moe yōso), rozpoznawalnych w kulturze otaku[4][5] – są to zarówno atrybuty wizualne, np. kocie uszy, strój pokojówki i zielone włosy, jak i inne cechy, takie jak osobowość, sposób mówienia, zawód czy sytuacja, w jakiej postać się znajduje[5][6].

Reakcję emocjonalną wzbudzają nie tylko postacie z mang/anime, ale także ich przedstawienia w przedmiotach fizycznych, takich jak figurki, lalki lub poduszki z ich wizerunkami. Uczucie moe może wywołać także człowiek, gdy jest on postrzegany jako postać fikcyjna – np. podczas pozowania i cosplayu. Jako postacie moe personifikowane są m.in. rośliny, zwierzęta, przedmioty nieożywione, maszyny, budynki i kraje[4].

Uczucie moe oraz wiążący się z nim aspekt wchodzenia w relacje i interakcje z postaciami fikcyjnymi są przedmiotem szerokiej dyskusji w Japonii prowadzonej m.in. wśród fanów, marketingowców, artystów, naukowców, krytyków kultury i aktywistów[7]. Temat jest omawiany w kontekstach filozoficznych, estetycznych i literackich[8], a także ekonomicznych, społecznych i politycznych[7].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Moe to rzeczownikowa forma czasownika moeru (jap. 萌える, „kiełkować, pączkować”). Pochodzenie współczesnego, slangowego znaczenia tego terminu nie jest dokładnie znane. Słowo to od VIII wieku było używane w japońskiej poezji w kontekście młodzieńczego wigoru. Jest to również imię, które w mangach i anime noszą głównie młode dziewczyny. Nowego znaczenia termin ten zaczął nabierać na początku lat 90. XX wieku w internetowych dyskusjach prowadzonych przez fanów takich postaci jak Moe Takatsu z mangi Taiyō ni sumasshu! (1993) czy Moe z anime Kyōryū wakusei (1993–1994). W języku japońskim istnieje homofoniczny, zapisywany innym znakiem kanji, czasownik moeru (jap. 燃える, „płonąć”). Według jednej z teorii fani, którzy chcieli napisać, że „płoną [pasją do] Moe”, podczas konwersji z zapisu fonetycznego wybierali formę z niewłaściwym znakiem kanji (萌え zamiast 燃え). Ta gra słów rozpowszechniła się i utrwaliła w slangu otaku i już w następnym dziesięcioleciu termin moe był powszechnie używany przez fanów postaci z mang/anime w Japonii i na świecie[9].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Amit 2012 ↓, s. 178.
  2. Galbraith 2019 ↓, s. 82, 113.
  3. Azuma 2009 ↓, s. 128.
  4. a b c Galbraith 2019 ↓, s. 82.
  5. a b Azuma 2009 ↓, s. 42–43.
  6. Nagayama 2021 ↓, s. 106.
  7. a b Galbraith 2020 ↓.
  8. Wada i in. 2014 ↓, s. 458.
  9. Galbraith 2019 ↓, s. 81–82.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]