Przejdź do zawartości

Oscar dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czwórka nagrodzonych aktorów podczas 83. ceremonii wręczenia Oscarów, od lewej: Christian Bale, Natalie Portman, Melissa Leo oraz Colin Firth z Oscarami za role pierwszo- i drugoplanowe. 27 lutego 2011

Oscar dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej (The Academy Award for Best Actress) jest jedną z nagród przyznawanych aktorkom, pracującym w przemyśle filmowym, przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej; nominacje są przyznawane przez aktorów i aktorki − członków Akademii. Zwycięzcy w tej kategorii są wybierani przez wszystkich członków Akademii.

Ranking

[edytuj | edytuj kod]
Ranking Najlepsza aktorka pierwszoplanowa Najlepsza aktorka drugoplanowa
Aktorka z największą liczbą nagród Katharine Hepburn 4 Shelley Winters i Dianne Wiest 2
Aktorka z największą liczbą nominacji Meryl Streep 16 Thelma Ritter 6
Aktorka z największą liczbą nominacji
(bez zdobytej nagrody)
Deborah Kerr 6 Thelma Ritter 6
Najstarsza laureatka Jessica Tandy[1] 80 Peggy Ashcroft 77
Najstarsza nominowana Emmanuelle Riva[1] 85 Gloria Stuart 87
Najmłodsza laureatka Marlee Matlin[1] 21 Tatum O’Neal 10
Najmłodsza nominowana Quvenzhané Wallis[1] 9 Tatum O’Neal, Mary Badham,
Quinn Cummings i Abigail Breslin
10

W historii Oscarów tylko jedna aktorka wygrała Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej czterokrotnie. Była to Katharine Hepburn (1932/33, 1967, 1968, 1981). Poza tym 12 aktorek otrzymało Oscara w tej kategorii dwukrotnie:

Frances McDormand otrzymała 3 statuetki w tej kategorii (Fargo, Trzy Billboardy za Ebbing, Missouri i Nomadland).

Luise Rainer i Katharine Hepburn to jedyne aktorki, które otrzymały Oscara dwa razy z rzędu.

Halle Berry jest jedyną Afroamerykanką w historii Akademii, która otrzymała Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Otrzymała ją w 2002 roku za rolę w filmie Czekając na wyrok (2001).

Aktorki, które otrzymały największą liczbę nominacji w tej kategorii to:

Oprócz 16 nominacji do Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, Meryl Streep otrzymała także 4 nominacje do Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej, co czyni ją najczęściej nominowaną aktorką w historii Akademii (łącznie 20 nominacji).

Sześć aktorek wygrało Oscara w dwóch kategoriach – dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej i dla najlepszej aktorki drugoplanowej. Były to:

W historii tej kategorii był tylko jeden remis. Stało się to w 1969 roku, kiedy Katharine Hepburn i Barbra Streisand otrzymały dokładnie taką sama liczbę głosów i w związku z tym, Akademia przyznała obu aktorkom Oscara.

Najmłodszą zdobywczynią statuetki była Marlee Matlin, która w wieku 21 lat wygrała ją za rolę w filmie Dzieci gorszego boga (1986). Natomiast najstarszą zdobywczynią Oscara i zarazem najstarszą nominowaną w tej kategorii była Jessica Tandy. Nominacja i zdobycie statuetki przypadły tej 80-letniej wówczas aktorce za tytułową rolę w filmie Wożąc panią Daisy (1989). Najmłodszą nominowaną w tej kategorii była Quvenzhané Wallis, która była nominowana w wieku 9 lat za rolę w filmie Bestie z południowych krain (2012)[1].

Laureatki i nominowane

[edytuj | edytuj kod]

1920–1929

[edytuj | edytuj kod]

1930–1939

[edytuj | edytuj kod]

1940–1949

[edytuj | edytuj kod]

1950–1959

[edytuj | edytuj kod]

1960–1969

[edytuj | edytuj kod]

1970–1979

[edytuj | edytuj kod]

1980–1989

[edytuj | edytuj kod]

1990–1999

[edytuj | edytuj kod]

2000–2009

[edytuj | edytuj kod]

2010–2019

[edytuj | edytuj kod]

2020–2029

[edytuj | edytuj kod]

Narodowość laureatek

[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Akademii Filmowej przyznawana jest głównie produkcjom kina amerykańskiego, jednakże nie wszystkie aktorki występujące w tych filmach są pochodzenia amerykańskiego.

Narodowość Laureatki Liczba
laureatek
 Wielka Brytania[4] 13
 Francja 3
 Kanada 3
 Australia 2
 Włochy 2
 Szwecja 2
 Holandia 1
 Niemcy 1
 Południowa Afryka 1
  1. Rola kobieca sprzed tranzycji aktora, nominowana pod deadnamem.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Academy Awards Best Actress Facts & Trivia. Filmsite. [dostęp 2016-08-09]. (ang.).
  2. Oscary 2021 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2022-08-30].
  3. Oscary 2022 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2022-08-30].
  4. Every British Oscar winner ever. 2011. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  5. 1937 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences. oscars.org. [dostęp 2017-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-12)]. (ang.).
  6. 1938 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences. oscars.org. [dostęp 2017-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-02)]. (ang.).