Ir al contenido

Apulu qhichwa simi

Wikipediamanta
Apulu runasimi (Apulu qhichwa simi)
Kaypi rimasqa: Buliwya (Apulu k'iti)
Suyukuna: {{{zona}}}
Rimaqkuna:

• Mama rimay:
• Hukkuna:

200.000 (2012)

• mana riqsisqa
• mana riqsisqa

Ñiqi: {{{rank}}}
Rimaykunap ayllun: Qhichwa

 Wamp'uy rimay
  Urin qhichwa simi
   Qusqu-Qullaw
    Apulu rimay

Tukri simi:
Kay mama llaqtakunapi: Buliwya (urin runasimi)
Kaypa kamachisqan: Manam kamachisqachu
Tuyrukuna
ISO 639-1 qu
ISO 639-2 que
ISO 639-3 qul
SIL qul
{{{mapa}}}
Maypim Apulu qhichwa simita rimachkanku
Kaytapas qhaway:
Rimay - Rimaykunap ayllun - Katiguriya:Rimay

Apulu qhichwa simi nisqaqa Qusqu-Qullaw qhichwa simiman kapuq k'iti rimaymi, Apulu k'itipi (Chukiyapu suyupi, chincha Buliwyapi) rimasqa. Pirupi rimasqa Qusqu-Qullaw qhichwa k'iti rimaykunamanmi lliwmanta aswan rikch'akuq. Fransya amawta César Itierpa qillqayninkunapi Apulu qhichwa simiqa Qullaw qhichwa rimay ukhupim kachkan. Kay amawtapaq Ayakuchu-chanka rimay, Qusqu-inka rimay, Qullaw rimaywan kimsa sapaq rimaykuna kachkanku, llapanku urin qhichwa simi ukhupi kaspa, Qullaw rimayqa mana Qusqu-inka rimayman aswan sichpa kaspa Ayakuchu-chanka rimaymanta.

Kaypim wakillan Apulu qhichwa siminpa siminkunaqa wak runasimi k'iti rimaykunap siminwan:

Urin runasimi Apulu qhichwa simi Ayakuchu Chanka runasimi Qusqu-Qullaw runasimi Qullasuyu qhichwa simi
llamk'ay llank'ay llamkay llank'ay llank'ay
p'unchaw p'unchay punchaw p'unchay, p'unchaw p'unchay, p'unchaw
qam qan qam qan qan
upyay ujyay upyay uhay, ukyay ujyay
ñuqanchik nuqanchis ñuqanchik nuqanchis, ñuqanchis nuqanchis, nuqanchik, nuqanchiq, nuqanchaj; ñuqa-...
achka achkha achka askha ashkha
kimsa kimsa kimsa kinsa kinsa
pichqa phichqa pichqa pisqa, phisqa phishqa
huk uj huk huk uj
kichka khichka kichka kiska khishka
uchpha uchpha uchpa uspha ushpha
lliw lliw lliw lluy, lliw (mana kanchu)
wawqi wawqi wawqi wayqi, wawqi wawqi
qillqay qilqay qillqay qilqay qilqay
qullqi qulqi qullqi qulqi qulqi
hatun athun hatun hatun jatun
allpa jallp'a allpa allpa, hallp'a jallp'a
tayta tata tayta tayta, tata tata
t'anta t'ant'a tanta t'anta t'anta
waqyay wajay qayay wahay, waqyay wajyay
ruray, ruway ruway ruray, ruway ruway, ruray ruway
yuyay yuway yuyay yuyay yuyay
yaykuy waykuy yaykuy, yawkuy haykuy yaykuy
millma, millwa willma millma; millwa millma, willma, millwa millma
rawray; yawray lawray rawray yawray, llawray, rawray lawray, larway
unu/yaku unu yaku unu yaku
-chka- -chka- -chka- -sha-, -sya-, -ska-, -sa-, -chha- -sa-, -sha-, -shya-, -shka-, -sya-
-pti- -qti- -pti- -qti- -qti-
-mi/-m -mi/-m -mi/-m -mi/-n -mi/-n
-pa/-p -paq -pa/-p -pa/-q -pa (-pata)/-q (-qta, -qpa, -qpata)
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Apulu_qhichwa_simi&oldid=674584" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)