Меланхолија (film iz 2011)
| Melanholija | |
|---|---|
.png) Filmski poster | |
| Izvorni naslov | Melancholia |
| Žanr | drama |
| Režija | Lars fon Trir |
| Scenario | Lars fon Trir |
| Glavne uloge | Kirsten Danst Šarlot Genzbur |
| Muzika | Rihard Vagner |
| Direktor fotografije | Manuel Alberto Klaro |
| Producentska kuća | Nordisk Film |
| Godina | 2011. |
| Trajanje | 135 minuta |
| Zemlja |  Danska |
| Jezik | engleski |
| Budžet | 9,4 američkih dolara |
| Veb-sajt | www |
| IMDb veza | |
Melanholija (engl. Melancholia, dan. Melancholia) je apokaliptični dramski umetnički film iz 2011. godine, koji je napisao i režirao Lars fon Trir, a glavne uloge tumače Kirsten Danst, Šarlot Genzbur i Kifer Saterlend, sa Aleksandrom Skarsgardom, Brejdi Korbetom, Kameronom Spur. Udo Kir u sporednim ulogama. Filmska priča vrti se oko dve sestre, od kojih se jedna udaje neposredno pre nego što se egzoplaneta sprema da se sudari sa Zemljom.
Dana 18. maja 2011, Melanholija je premijerno prikazana na 64. Kanskom filmskom festivalu, gde je primljena sa pohvalama kritike. Danst je dobila festivalsku nagradu za najbolju glumicu za svoj nastup, što je bilo uobičajeno područje hvale među kritičarima. Iako ima negativnih komentara, mnogi kritičari i filmski naučnici smatraju da je film remek-delo; od tada je predstavljen na više lista najboljih filmova 2011, najboljih filmova 2010-ih i najboljih filmova 21. veka.[1][2]
Radnja[uredi | uredi izvor]
Serija iz snova prikazuje usporene snimke glavnih likova, konja koji se ruši, ptica koje padaju i slike Zemlje koja se sudara sa egzoplanetom.
Prvi deo: Džastin[uredi | uredi izvor]
San pripada Džastin, koja se udaje za Majkla u zamku u vlasništvu njenog zeta Džona i njene sestre Kler. Džastin i Majkl kasne na prijem zbog teškoće njihove limuzine da pređu uski i krivudavi seoski put. Po njihovom dolasku, Džastin vidi zvezdu na nebu koja sija sjajno. Džon, entuzijasta astronomije, objašnjava da je to zvezda Antares. Svečanosti su manje nego harmonične; Džastinini razvedeni roditelji, Gabi i Dekster, svađaju se pred gostima, a Džastin, ljuta na Džona i Kler ljutnju, odlazi. Džastinin poslodavac Džek, koji najavljuje njeno unapređenje u umetničkog direktora svoje reklamne firme, očekuje od nje da napiše slogan za novu kampanju tokom proslave. Džastin se nađe gurnuta u ulogu koju su joj drugi izabrali i ponovo pada u depresiju od koje već dugo pati. Pred kraj zabave, koja traje do ranih jutarnjih sati, ona napušta posao zbog svađe i otkazuje brak sa Majklom, kojeg je prevarila ranije uveče sa mladim kolegom kojeg je Džek angažovao. Rano sledećeg jutra, dok je jahala sa Kler, Džastin primećuje da Antares više nije vidljiv na nebu.
Drugi deo: Kler[uredi | uredi izvor]
Džastin se vraća kući sa Kler, ali još više tone u depresiju i vraća se nazad na imanje Džona i Kler, gde se bori da izađe iz kreveta i ne može da jede. Prema Džonu, Antaresovo odsustvo je posledica odmetničke planete „Melanholije“. Planeta se pojavila iza Sunca i prošla ispred Antaresa. Džon najavljuje da će, prema proračunima naučnika, Melanholija proći u neposrednoj blizini Zemlje, ali se neće sudariti sa njom. Kler sa zebnjom gleda Melanholijin put na internetu, saznajući za predviđeni sudar sa Zemljom. Džon pokušava da je smiri, ali tajno obezbeđuje hranu i benzin. U pogledu planete koja se približava, Kler sve više gubi prisebnost, dok Džastin žudi za smakom sveta i noću se gola „sunča“ u sjaju planete.
Čudni predznaci se gomilaju u danima koji slede. U zamku nestaje struja, batler ne dolazi na posao, konji u štali su nemirni, a vreme se neredovito menja. Melanholija u početku leti pored Zemlje, naizgled opravdavajući Džona. Melanholija tada prelazi Zemljinu orbitu drugi put, međutim, sada se kreće direktno ka Zemlji. Nakon ovog otkrića, Džon je izvršio samoubistvo predozirajući se pilulama. Kler krije njegovu smrt od porodice i pokušava da pobegne sa sinom Leom, ali automobili ne mogu da se pokrenu. Džastin odbija da svoje poslednje trenutke provede sa Kler na terasi uz svetlost sveća i vina. Umesto toga, Džastin smiruje Lea predlažući da od grana izgrade „magičnu pećinu“. Nešto pre sudara, Džastin, Kler i Leo sede ispod „pećine” i drže se za ruke. Melanholija se konačno sudara sa Zemljom, gutajući njih i sve ostalo u moru plamena dok se zemlja razbija na milijardu komada.
Uloge[uredi | uredi izvor]
.jpg)
| Uloga | Glumac/glumica |
|---|---|
| Justin | Kirsten Danst |
| Kler | Šarlot Genzbur |
| Majkl | Aleksander Skarsgord |
| Džon | Kifer Saderland |
| Leo | Kamerun Spur |
| Gebi, majka Justin i Kler | Šarlot Rempling |
| Dekster, otac Justin i Kler | Džon Hert |
| Batler | Jesper Kristensen |
| Džek, šef od Justin | Stelan Skarsgord |
| Tim | Brejdi Korbet |
| Planer venčanja | Udo Kir |
Produkcija[uredi | uredi izvor]
Inspiracija[uredi | uredi izvor]
Fon Trirova početna inspiracija za film došla je iz depresivne epizode koju je imao. Film je danska produkcija Zentrope, sa međunarodnim koproducentima u Danskoj, Švedskoj, Francuskoj i Nemačkoj.[3] Snimanje je održano u Švedskoj. Melanholija je istaknuta muzikom iz uvoda operom Riharda Vagnera Tristan i Izolda (1857–1859). To je drugi zapis u fon Trirovoj nezvanično nazvanoj „Trilogiji o depresiji“, kojoj prethodi Antihrist, a zatim Nimfomanka.[4]
Ideja za film je nastala tokom terapije kojoj je Lars fon Trir prisustvovao tokom lečenja depresije. Terapeut je rekao fon Triru da depresivni ljudi imaju tendenciju da se ponašaju smirenije od drugih pod velikim pritiskom, jer već očekuju da će se loše stvari desiti. Fon Trir je zatim razvio priču ne prvenstveno kao film katastrofe, i bez ikakve ambicije da realistično prikaže astrofiziku, već kao način da se ispita ljudsku psihu tokom katastrofe.[5]
Teme[uredi | uredi izvor]
Poster koristi dvostruki pristup koji isplaćuje dividende. Na prvi pogled izgleda da je to klasičan snimak sa venčanja: prelepa (iako pomalo intenzivnog izgleda) nevesta u beloj haljini bez bretela privija cveće na grudima, snimljena u skupom, sjajnom visokom kontrastu, slika samog Fon Trira kao da je ustuknula iz njegove čudne rediteljske izjave u kojoj je izrazio strah da je snimio „ženski film“ i priznao „poraz do najnižeg kinematografskog zajedničkog imenioca“. „Ovaj film je opasno blizak estetici američkih mejnstrim filmova“, rekao je on na drugim mestima. „Jedini iskupljujući faktor u vezi s tim, mogli biste reći, je kraj sveta.[6]
U svojoj upotrebi slike Ofelije, dakle, i načina na koji primorava gledaočeve oči da strmoglave, dezorijentisane, s jednog dela slike na drugi, nesposoban da je shvati kao celinu, kao kod Ešerovog otiska, plakat jer Melanholija uspeva da spoji mnoge glavne teme filma – brak, depresiju, smrt (smak sveta), nelagodnost, otuđenje.[6]
Nagrade[uredi | uredi izvor]
| Godina | Festival | Kategorija | Rezultat | Izvor |
|---|---|---|---|---|
| 2011 | Kanski filmski festival | Nagrada Kanskog filmskog festivala za najbolju glumicu - Kirsten Danst | Pobeda | |
| 2011 | Evropske filmske nagrade | Najbolji film, najbolja kinematografija, najbolji dizajn | Pobeda | [7] |
| 2011 | Nacionalno društvo filmskih kritičara | Najbolji film, najbolja glumica | Pobeda | [8] |
| 2011 | Nagrade AAKTA | Najbolji međunarodni film, najbolji pravac, najbolja glumica, najbolji scenario | Pobeda | [9] |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Best Movies of the Decade (2010-19)”. Metacritic (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 01. 01. 2020. g. Pristupljeno 2022-07-24.
- ^ „Melancholia | BFI | British Film Institute”. web.archive.org. 2012-08-20. Arhivirano iz originala 20. 08. 2012. g. Pristupljeno 2022-07-24.
- ^ Melancholia (2011) - Lars von Trier | Synopsis, Characteristics, Moods, Themes and Related | AllMovie (na jeziku: engleski), Pristupljeno 2022-07-24
- ^ „National Post”. nationalpost (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-07-24.
- ^ „Second Look: Lars von Trier’s Melancholia « « The Birch Bark Letter T…”. archive.ph. 2012-07-22. Arhivirano iz originala 22. 07. 2012. g. Pristupljeno 2022-07-24.
- ^ a b „Poster notes: Melancholia”. the Guardian (na jeziku: engleski). 2011-09-12. Pristupljeno 2022-07-24.
- ^ December 03, Adam B. Vary Updated; EST, 2011 at 11:19 PM. „'Melancholia' wins top prize at European Film Awards”. EW.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-07-24.
- ^ „US critics reward Lars Von Trier film Melancholia”. BBC News (na jeziku: engleski). 2012-01-08. Pristupljeno 2022-07-24.
- ^ AAKTA Dobitnici i nominovani Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. januar 2016).
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Melanholija na sajtu IMDb (jezik: engleski)
