İçeriğe atla

Ğayn (harf)

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ğayn (غ; Arapça okunuşuyla غَيْنْ, ġayn), Arap alfabesinin on dokuzuncu harfi. Ebced hesabındaki değeri 1000'dir. Kamerî harflerdendir.

Harfin yazılışı

[değiştir | kaynağı değiştir]

"Ğayn" harfi sağdan ve soldan bitişebilen bir harftir.


Sonda Ortada Başta Yalın Transkript Fonetik Karşılık
ـغ ـغـ غـ غ ġ - gh ɣ

Mahreç - Fonetik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ğayn sesi dil kökü damağa doğru yaklaştırılarak, dilin ucu da yumuşak damağa yapıştırılmak suretiyle dilin kökünden çıkarılan tok, dolgun bir sestir. Gargara yaparken çıkan sese benzetilebilir.

Bu sesin Türkçede karşılığı yoktur. " ğ " sesine benzetilse de o sesten farklı bir sestir. Azeri dilinde de bulunan bu harf Türkçedekinden biraz daha farklıdır ve hırıltılı bir sestir. “Yumuşak-G” (Ğ) harfine benzer ama sert ve titreşimlidir (Ģ). Batı Anadolu Türkçesinde Ğ sesine dönüşmüştür, ancak Türkiye’nin doğu bölgelerinde yaygındır. Örneğin: Maģrur (Maġrur). Buradaki Ğ hırıltılı olarak söylenir. Bu nedenle Yumuşak Ğ harfinini aksine Arapçada kelime başında da yer alabilir. Mesela: Ģayb (Gayb)... Ƣ harfi ise Uniform Türk Alfabesinde yer alır ve Azericedeki Ğ sesinin aynısıdır.

  • Türkçedeki Yumuşak Ğ sesine yakın bir harfi göstermek için kimi Asya kaynaklı çevirilerde ۼ veya ݝ harfi kullanılır.
  • Cavi Alfabesindeki üç noktalı Nga (ڠ) ise genizcil Ň harfinin karşılığında kullanılır.
  • Gayın ile aynı kaynaktan çıkan Arapça Arapçada’ki Ayın (ع) gırtlaksı bir ses olup, kesinlikle sessiz bir harftir. Bazı dillerde benzer sesler Ă ile gösterilir. Örneğin: Măruf (Ma'ruf).