Christian Bale

walijski aktor

Christian Charles Phillip Bale (ur. 30 stycznia 1974 w Haverfordwest) − brytyjski aktor i producent filmowy, laureat Oscara i dwóch Złotych Globów[1]. Magazyn „Time” umieścił go na swojej liście stu najbardziej wpływowych ludzi na świecie w 2011.

Christian Bale
Ilustracja
Christian Bale (2019)
Imię i nazwisko

Christian Charles Phillip Bale

Data i miejsce urodzenia

30 stycznia 1974
Haverfordwest

Zawód

aktor, producent

Współmałżonek

Sandra Blažić (od 2000)

Lata aktywności

od 1982

Życiorys

edytuj
 
Christian Bale (1988)

Dzieciństwo

edytuj

Urodził się w Haverfordwest jako najmłodsze dziecko i jedyny syn tancerki cyrkowej, klauna Jenny James[2] i biznesmena, pilota Davida Charlesa Howarda Bale (ur. 1939 w Południowej Afryce, zm. 2003). Ze względu na charakter pracy rodziców dorastał wraz z trzema starszymi siostrami Erin, Sharon i Louise[3] w Anglii, Portugalii i stanie Kalifornia. W 1976 jego rodzina pozostawiła Walię i przez cztery lata mieszkała w Bournemouth.

Kariera

edytuj

Wystąpił w reklamach Lenor (1982) i płatków zbożowych Pac-Man (1983). W wieku dziesięciu lat zadebiutował na scenie West End w komedii Larry’ego Shue Nerd z udziałem Rowana Atkinsona[3]. Następnie trafił na szklany ekran jako książę Aleksy w dramacie telewizyjnym NBC Anastazja: Tajemnica Anny (Anastasia: The Mystery of Anna, 1986)[4] z Amy Irving, Olivią de Havilland, Omarem Sharifem i Susan Lucci. Zadebiutował na kinowym ekranie w dramacie fantasy Mio, mój Mio (Mio min Mio, 1987). Został dostrzeżony przez krytyków i publiczność w dramacie wojennym Stevena Spielberga Imperium Słońca (Empire of the Sun, 1987)[3], w roli, za którą otrzymał nagrodę National Board of Review (NBR) oraz przyznawaną w Los Angeles nagrodę dla Młodego Artysty, 11-letniego Jamesa Grahama, syna angielskiego dyplomaty, interesującego się lotnictwem i oddzielonego od rodziny podczas wojny chińsko-japońskiej[5].

Pojawił się w ekranizacji sztuki szekspirowskiej w reżyserii Kennetha Branagha Henryk V (Henry V, 1989), adaptacji telewizyjnej powieści Roberta Louisa Stevensona Wyspa skarbów (Treasure Island, 1990) u boku Charltona Hestona, familijnym filmie przygodowo-muzycznym Disneya Gazeciarze (Newsies, 1992) oraz melodramacie Małe kobietki (Little Women, 1994) z Winoną Ryder. Zajął się dubbingiem, użyczył swojego głosu Thomasowi, bohaterowi filmu animowanego Pocahontas, 1995). W komediodramacie Metroland (1997) zagrał londyńczyka marzącego o karierze artystycznej w Paryżu. W dramacie Idol (Velvet Goldmine, 1998) wystąpił w roli dziennikarza poszukującego twórców londyńskiej sceny glamrockowej. W biblijnym telefilmie NBC Maria, matka Jezusa (Mary, Mother of Jesus, 1999) wcielił się w postać Jezusa z Nazaretu. W kinowej adaptacji komedii szekspirowskiej Sen nocy letniej (A Midsummer Night's Dream, 1999) zagrał zakochanego w Hermii Demetriusza.

 
Christian Bale z żoną (2019)

Za postać nowojorskiego yuppie, który nocami morduje młode kobiety i konkurentów na Wall Street, w ekranizacji książki Breta Eastona Ellisa American Psycho (2000) otrzymał nagrodę Chlotrudis w stanie Massachusetts oraz nominację do brytyjskich nagród – Empire i krytyków londyńskich ALFS. Za kreację w dreszczowcu psychologicznym noir Mechanik (El Maquinista, 2004) został nagrodzony na festiwalu filmowym w Sitges i nominowany do nagrody Saturna. Tytułowa komiksowa rola Batmana w Batman: Początek (Batman Begins, 2005) przyniosła mu nagrodę Saturna i MTV Movie Award.

Zdobył Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę boksera Dickya Eklunda w biograficznym dramacie sportowym Davida O. Russella Fighter (2010). Był też nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę zawodowego oszusta Irvinga Rosenfelda w dramacie kryminalnym Davida O. Russella American Hustle (2013), dla najlepszego aktora drugoplanowego jako dr Michael Burry w komediodramacie biograficznym Adama McKaya Big Short (2015) i dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę polityka Dicka Cheneya w komediodramacie biograficznym Adama McKaya Vice (2018).

Był na okładkach „GQ”, „Entertainment Weekly”, „Details”, „Esquire”, „Interview” i „Men’s Health[6].

Życie prywatne

edytuj

W 2000 poślubił Sandrę „Sibi” Blažić, osobistą asystentkę Winony Ryder. Mają syna i córkę.

Filmografia

edytuj
Rok Tytuł Rola Reżyser
1986 Anastazja: Tajemnica Anny (Anastasia: The Mystery of Anna, TV) książę Aleksy Marvin J. Chomsky
1987 Mój Mio (Mio min Mio) Jum-Jum / Benke Władimir Grammatikow
Imperium Słońca (Empire of the Sun) Jim Graham Steven Spielberg
Heart of the Country (miniserial TV) Ben Harris Brian Farnham
1989 Henryk V (Henry V) Paź Falstaffa Kenneth Branagh
1990 Wyspa skarbów (Treasure Island, TV) Jim Hawkins Fraser Clarke Heston
1991 Perfekcyjne morderstwo (A Murder of Quality, TV) Tim Perkins Gavin Millar
1992 Gazeciarze (Newsies) Jack 'Cowboy' Kelly / Francis Sullivan Kenny Ortega
1993 Dzieci swinga (Swing Kids) Thomas Berger Thomas Carter
1994 Książę Jutlandii (Prince of Jutland) książę Amled Gabriel Axel
Małe kobietki (Little Women) Laurie Gillian Armstrong
1995 Pocahontas Thomas (głos) Eric Goldberg, Mike Gabriel
1996 Tajny agent (The Secret Agent) Stevie Christopher Hampton
Portret damy (The Portrait of a Lady) Edward Rosier Jane Campion
Metroland Chris Philip Saville
1998 Idol (Velvet Goldmine) Arthur Stuart Todd Haynes
Wszystkie małe zwierzątka (All the Little Animals) Bobby Platt Jeremy Thomas
1999 Sen nocy letniej (A Midsummer Night's Dream) Demetriusz Michael Hoffman
Maria, matka Jezusa (Mary, mother of Jesus, TV) Jezus z Nazaretu Kevin Connor
2000 Shaft Walter Wade John Singleton
American Psycho Patrick Bateman Mary Harron
2001 Kapitan Corelli (Captain Corelli's Mandolin) Mandras John Madden
2002 Na wzgórzach Hollywood (Laurel Canyon) Sam Lisa Cholodenko
Władcy ognia (Reign of Fire) Quinn Abercromby Rob Bowman
Equilibrium kleryk John Preston Kurt Wimmer
2004 Mechanik (El Maquinista) Trevor Reznik Brad Anderson
Ruchomy zamek Hauru (Hauru no ugoku shiro) Hauru (głos, amerykański dubbing) Hayao Miyazaki
2005 Batman: Początek (Batman Begins) Bruce Wayne / Batman Christopher Nolan
Podróż do Nowej Ziemi (The New World) John Rolf Terrence Malick
2006 Operacja Świt (Rescue Dawn) Dieter Dengler Werner Herzog
Prestiż (The Prestige) Alfred Borden Christopher Nolan
Ciężkie czasy (Harsh Times) Jim Davis David Ayer
2007 3:10 do Yumy (3:10 to Yuma) Dan Evans James Mangold
I’m Not There. Gdzie indziej jestem (Bob Dylan: I’m Not There) Jack / Pastor John / Bob Dylan Todd Haynes
2008 Mroczny Rycerz (The Dark Knight) Bruce Wayne / Batman Christopher Nolan
2009 Terminator: Ocalenie (Terminator Salvation) John Connor McG
Wrogowie publiczni (Public Enemies) Melvin Purvis Michael Mann
2010 Fighter Dicky Eklund David O. Russell
2011 Kwiaty wojny (Jīnlíng shísān chāi) John Miller Zhang Yimou
2012 Mroczny Rycerz powstaje (The Dark Knight Rises) Bruce Wayne / Batman Christopher Nolan
2013 American Hustle Irving Rosenfeld David O. Russell
Out Of The Furnace Russel Baze Scott Cooper
2014 Exodus: Bogowie i królowie (Exodus: Gods and Kings) Mojżesz Ridley Scott
2015 Big Short (The Big Short) Michael Burry Adam McKay
Rycerz pucharów Rick Terrence Malick
2016 Przyrzeczenie (The Promise) Chris Terry George
2017 Hostiles Joseph J. Blocker Scott Cooper
2018 Vice Dick Cheney Adam McKay
2019 Le Mans ’66 Ken Miles James Mangold
2022 Thor: Miłość i grom (Thor: Love and Thunder) Gorr the God Butcher Taika Waititi
Amsterdam Burt Berendsen David O. Russell
Bielmo (The Pale Blue Eye) Augustus Landor Sott Cooper

Nagrody

edytuj
Rok Nagroda Kategoria Film
2006 MTV Movie Award Najlepszy bohater Batman: Początek (2005)
Nagroda Saturna Najlepszy aktor
2008 Independent Spirit Awards Nagroda Roberta Altmana I’m Not There. Gdzie indziej jestem (2007)
2010 Nagroda Satelita Najlepszy aktor drugoplanowy Fighter (2010)
2011 Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy aktor drugoplanowy
Złoty Glob Najlepszy aktor drugoplanowy
Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych Najlepszy aktor drugoplanowy
2014 Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych Wybitny występ zespołu aktorskiego w filmie kinowym American Hustle (2013)
2015 Nagroda Satelity Najlepszy aktor drugoplanowy Big Short (2015)
2019 Złoty Glob Najlepszy aktor w filmie komediowym lub musicalu Vice (2018)
2020 Nagroda Satelity Najlepszy aktor w filmie dramatycznym Le Mans ’66 (2019)

Przypisy

edytuj
  1. Christian Bale Awards. AllMovie. [dostęp 2021-06-19]. (ang.).
  2. Christian Bale. TV.com. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-02)]. (ang.).
  3. a b c Fast Facts. „TV Guide”. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-13)]. (ang.).
  4. Christian Bale. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-01-25]. (ang.).
  5. Rebecca Flint Marx: Christian Bale Biography. AllMovie. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
  6. Christian Bale Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-06-27]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj