Przejdź do zawartości

Sarplaninac

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sarplaninac
Ilustracja
Inne nazwy

pies pasterski z Szar Płaniny, jugosłowiański pies pasterski z Szar Płaniny

Kraj pochodzenia

Serbia/Macedonia

Wymiary
Wysokość

ok. 62 cm (psy),
ok. 58 cm (suki)

Masa

35–45 kg (psy),
30–40 kg (suki)

Klasyfikacja
FCI

Grupa II, sekcja 2.2,
wzorzec nr 41[1]

UKC

Grupa 1 – Guardian Dog

Wzorce rasy

Sarplaninacrasa psa zaliczana do grupy molosów w typie górskim, wyhodowana w średniowieczu na Półwyspie Bałkańskim. Pierwotnym przeznaczeniem psów tej rasy było pilnowanie stad owiec.

Rys historyczny

[edytuj | edytuj kod]

Pies pasterski z Szar Płaniny to starodawna rasa psów górskich blisko spokrewniona z owczarkiem kraskim. Od 1930 roku sarplaninac oficjalnie uznawany jest za odrębną rasę[2]. Owczarki te były wykorzystywane do pilnowania stad przed drapieżnikami w południowo-wschodnim regionie byłej Jugosławii. Kiedyś psy te nazywano owczarkami iliryjskimi (w czasach rzymskich kraina ta nosiła nazwę Ilirii) i pod tą nazwą Międzynarodowa Federacja Kynologiczna zarejestrowała sarplaninaca w 1939 roku. W 1957 roku – na wniosek Związku Kynologicznego Jugosławii – zmieniono ją na „jugosłowiański pies pasterski z Szar Płaniny”[1].

Na obszarze Szar Płaniny psy te występowały najliczniej. Uważa się, że pochodzą one od dawnych molosów z Grecji i tureckich psów pilnujących stad. W czasie wojny w Bośni liczebność populacji została znacznie zredukowana, ale rasie nie grozi wymarcie. Jej przedstawicieli wywieziono do Ameryki Północnej[2].

Klasyfikacja

[edytuj | edytuj kod]

W klasyfikacji FCI rasa ta została zaliczona do grupy II – Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła, sekcja 2.2 – Molosy typu górskiego[3]. Nie podlega próbom pracy[1]. W United Kennel Club rasa zarejestrowana została w 1995 roku w Guardian Dog Group.

Wygląd

[edytuj | edytuj kod]

Z powodu masywnego kośćca i obfitej sierści psy te sprawiają wrażenie większych niż rzeczywiście są. Głowa jest mocna, uszy załamane, długi ogon noszony w kształcie szabli.

Szata i umaszczenie

[edytuj | edytuj kod]

Maść jest jednolita, od białej po bardzo ciemną, stalowo szarą.

Zachowanie i charakter

[edytuj | edytuj kod]

Czujne i zdecydowane. Psy te są trudne do ułożenia i niezależne, przyzwyczajone do samodzielnej pracy. Odporne na trudne warunki pogodowo-terenowe.

Użytkowość

[edytuj | edytuj kod]
Psy pilnujące owiec w górach w pobliżu Kosowa

W rejonie pochodzenia psy tej rasy często jeszcze wykorzystywane są w tradycyjnej roli. Pod koniec XX wieku przedstawicieli tej rasy sprowadzono do Stanów Zjednoczonych, aby strzegły owiec przed kojotami[2].

Oczekiwana długość życia psów tej rasy wynosi 11–13 lat[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Wzorzec rasy nr 41 (FCI Standard N° 41) (pdf) (pol.), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny
  2. a b c d Bruce Fogle: Wielka encyklopedia : Psy [Encyclopedia of the dog]. (tłum.) Marcin Gorazdowski. Warszawa: MUZA SA, 1996, s. 247. ISBN 978-83-7319-815-9.
  3. Systematyka ras według FCI z uwzględnieniem polskiego nazewnictwa ras (pdf), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny