Россияда ОАВ: Россияликлар Украина уруши ҳақида қаердан ахборот олмоқда? Ukraina Rossiya

2022 йил 14 март куни Россиянинг Биринчи канали ходими Марина Овсянникова кутилмаганда урушга қарши плакат билан кечки «Время» янгиликлар дастурига чиқди.

Сурат манбаси, Channel One

Сурат тагсўзи, 2022 йил 14 март куни Россиянинг Биринчи канали ходими Марина Овсянникова кутилмаганда урушга қарши плакат билан кечки «Время» янгиликлар дастурига чиқди.

Россия оммавий ахборот воситаларидаги вазият мисли кўрилмаган ҳолатга келган. Хабар беришдаги чекловлар кучаймоқда ва деярли барча мустақил оммавий ахборот воситаларига кириш блокланган ёки чекланган - ёки улар ўзларини ўзлари цензура қилишади.

Шунга қарамай, Россияда маълумотни цензурасиз олиш мумкин.

Аксарият руслар учун телевидение янгиликларнинг асосий манбаи бўлиб қолмоқда. У Кремлнинг қаттиқ назорати остида ва тинимсиз ҳарбий ташвиқот олиб боради. Уларнинг айтишича, украиналиклар ўзларини ўзлари бомбаламоқда, рус қўшинлари эса озод қилувчи куч сифатида Украинага кириб борган.

Аксарият руслар телевидение янгиликларини томоша қилишлари, улар ҳеч бўлмаганда Кремль хабарини эшитишга мойиллигини ва эҳтимол бунга ишонишини англатади.

Матбуотда кўпроқ фикрлар бор, аммо улар ҳам Кремль чизган чизиқни бузмасликка уринади. Қарийб 29 йилдан буён мустақил хабар бериб келаётган "Новая газета" газетаси 28 март куни Россиянинг оммавий ахборот воситаларини назорат қилувчи ташкилоти Роскомнадзордан огоҳлантиришлар олгач, ўз фаолиятини тўхтатди.

Интернетда аксарият мустақил янгиликлар сайтлари Facebook, Instagram ва Twitter каби блокланган ёки чекланган.

Лекин энг муҳими, бу блокларни четлаб ўтиш нисбатан осон.

Ҳозиргача Россияда компьютер ва смартфонни яхши биладиган ҳар бир киши чекловларни четлаб ўтишга ёрдам берадиган VPN каби воситалар билан таниш.

Улар Россияда ҳали тақиқланмаган ва миллионлаб россияликлар улардан маълумотларга цензурасиз кириш учун фойдаланади.

Уруш ҳақида хабар бериш бошқа масала. Март ойи бошида Россияда рус армияси қилаётган ишлар ҳақида "ёлғон маълумот"ни чоп этиш 15 йилгача қамоқ жазоси билан жазоланиши мумкин бўлган қонун қабул қилинди.

Амалда, бу Кремлнинг Украинадаги кампанияси ҳақидаги қарашига зид бўлган ҳар қандай хабар учун жазони англатади. Оммавий ахборот воситаларида буни ҳатто «уруш» деб аташ ҳам тақиқланган: бу "махсус операция" деб аталиши керак.

Натижада, Россияда қолган оз сонли мустақил оммавий ахборот воситаларининг айримлари ўзларини цензура қила бошлади.

Масалан, "Новая газета" Россия давлат телевидениесининг жонли эфирини тўхтатиб қўйган намойишчи аёлнинг урушга қарши плакатини хиралаштириб кўрсатди.

Бироқ ҳукумат чекловларига эътибор бермасликда давом этаётган Россия мустақил оммавий ахборот воситалари бор.

Энг кўзга кўринган нашрлар орасида Meduza ва Mediazona веб-сайтлари бор, уларнинг иккаласи ҳам Россияда блокланган ва иккаласи ҳам Россия ҳукумати томонидан "хорижий агентлар" деб таснифланган.

"Сиз овозимизни ўчира олмайсиз", деди Meduza ўзининг норозилик баёнотида. Урушни тўхтатиб, кейин Россиядаги ҳаётни бироз яхшилашга ҳаракат қилиш учун бизга мустақил матбуот керак", дейди у.

Иккала сайт ҳам ички чекловлар туфайли чет элдан ишлайди.

BBCUZBEK.COM билан Telegram орқали +44 7858860002 номери билан боғланинг.

Telegram каналимиз: https://t.me/bbcuzbek

линейка

Сурат манбаси, Alamy